By 
Dünya Sağlık Örgütü, (WHO), hava kirliliğiyle ilgili korkutucu rakamları bugün açıkladı. Örgütün raporuna göre, 2012 yılında dünyada 7 milyon insan hava kirliliği bağlantılı hastalıklar nedeniyle öldü. Bu rakamlar sigara ve araba kazaları nedeniyle ölen insan sayısından daha fazla.
Ölümlerin yaklaşık altı milyonu Güney Doğu Asya ve Batı Pasifik bölgesinde görülürken WHO bu bölgelerde yaklaşık 3,3 milyon kişinin kapalı mekanda hava kirliliğinin sonucu olarak, 2,6 milyon kişinin de dış mekanda hava kirliliği ile bağlantılı şekilde öldüğünü belirtti.
Rapora göre, dışarıda trafik ve kömür yakma yakma, içerideyse odun ve kömür sobası kaynaklı kirlilik nedeniyle insanlar kalp krizi, akciğer hastalıkları ve kansere yakalanıyor.
Ölümlerin 19 bininin görüldüğü zengin ülkelerde hava kirliliği nedenleri arasında trafik öne çıkıyor.
Fransa’da hava kirliliğine suç duyurusunda bulunuldu
Paris’in kirli günlerinden biri
Dünya Sağlık Örgütü’nün raporuyla hava kirliliğinin ölümcül etkileri bir kere daha ortaya çıkmışken, gezegenin farklı bölgelerinden hava kirliliği dozlarıyla ilgili tehlike çanları çalmaya devam ediyor. Çin ve Hindistan’da görülen ölümcül hava kirliliği artışının ardından geçtiğimiz hafta Orta Avrupa’da, özellikle Fransa, Belçika ve Almanya’da hava kirliliği alarmı verildi. 10 mikrogramın altındaki partikülleri tanımlamak için kullanılan PM10 seviyesi AB standartlarının maksimum seviyesi olan 50’ye çıkınca Fransa Ekoloji Bakanı haftasonu Paris’te toplu taşıma araçları ücretsiz yaparak halkın araba kullanımını kesmesi teşvik etti. Fransa’da son olarak ‘Ecologie Sans Frontiere’ isimli bir çevre örgütü, bu ay yaşanan hava kirliliğiyle ilgili olarak suç duyurusunda bulundu.
Dünyada hava kirliliği, WHO’nun da belirttiği gibi ‘dünyanın en büyük çevre sağlığı sorunu’ haline gelmişken İstanbul’da durum nedir sorusunu Meteoroloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof.Dr. Selahattin İncecik’e sorduk.
“İstanbul’un en riskli bölgesi Kağıthane”
İncecik, hava kirliliğinden PM10 adı verilen partikül madde, kükürt dioksit, azot, ozon ve karbonmonoksitin sorumlu olduğunu belirterek, bu moleküllerin hava içindeki oranlarına göre bölgelerdeki hava kirliliğin azalıp arttığını söylüyor.
“PM10’un standardı, yani bir günlük değeri 50’dir. İstanbul’da bu değerin fazlaca aşıldığı bölgeler var. Bu bölgeler Kartal civarı ve Haliç merkezine yakın bölgelerden özellikle Alibeyköy. Bunun dışında azot dioksitin uzun vadeli ortalaması de AB değerlerinin üstünde.”
İncecik’e göre İstanbul’un en riskli bölgesi ise Kağıthane: “Akşam Kağıthane’ye gittiğinizde ağzınızı kapatarak dolaşırsınız. En önemli nedeni sanayi ve bölgenin topografik yapısı. Vadi özelliğinde olduğu için hava kirliliğinin seyrelmesi çok zor. O bölgeden sanayi kuruluşlarının uzaklaştırılması gerekiyor.”
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın İstanbul’da kurduğu hava izleme istasyonlarının verileri. Kağıthane’nin verileri listede görünmüyor
Hava kirliliğinin sonucu solunum ve kalp-damar hastalıkları
İncecik, PM10 partiküler madde artmasının temel kaynağının trafikte kullanılan dizel motor, yanı sıra sanayi kaynaklı gaz salınımı ve kömür olduğunu söylüyor.
Hava kirliliğinin insan sağlığına etkilerini sorduğumuz Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz, en klasik etkilerin solunum yolu ve kalp damar hastalıkları olduğunu belirtiyor: “Hem yeni solunum hastalıklarına neden oluyor, hem de hava kirlilik düzeyi arttıkça hastalığı olanlar, yani alerjik solunum rahatsızlığı olanlar, astımlılar, KOAH’lılar, bronşitliler zarar görüyor.”
“Hava kirliliği artışının kalp krizi riskini yüksettiğiyle ilgili çalışmalar da var. Biz 2004’te Kocaeli’nde yaptığımız çalışmada bölgedeki hava kirliliği artışının özellikle yaşlılarda kalp krizini tetiklediğini bulduk. Yani kronik hastalığı olanlar için ciddi riskler taşıdğını söyleyebiliriz.“
Işık, kısa dönemde görülen etkilerinin yanı sıra hava kirliliğinin akciğer kanseri, erken doğum ve genetik bozukluklara da yol açtığının araştırmalarda kanıtlandığını belirtiyor.
Hava kirliliğini oluşturan müleküllerin AB ve Türkiye limit değerleri. Türkiye’nin PM10 limit değeri AB’nin 6 katı
Işık, Türkiye’nin konuyla ilgili acil eylem planı bulunduğunu fakat bunun ne kadar uygulandığının soru işaretleri yarattığını belirtiyor.
“Türkiye’deki yönetmeliklerde belirlenen sınır değerler AB’nin belirttiği değerlerden oldukça yüksek. Bakanlık dökümanlarında 2020 yılına doğru AB hedeflerine çekilmesi öngörülüyor. Bizim ülkemizdeki uygulamaları heralde Paris gibi boğucu bir kirlilikle karşı karşıya kalınca göreceğiz.”
(Gözde Kazaz/Yeşil Gazete)
Comments