Guardian Çevre Ağı’nın bileşenlerinden olan Mother Jones sitesinden Tom Philpott‘un geçtiğimiz hafta Guardian’da yayımlanan makalesini, Yeşil Gazete gönüllü çevirmenlerinden Bora Kabatepe‘nin çevirisiyle sunuyoruz.
***
Monsanto’nun genetiği değiştirilmiş tohumlarının (GDO’lu tohum) getireceği beklenen devrim, ters tepti: Ot zehiri (herbisit) kullanımı artış gösteriyor.
Monsanto tarımda genetik mühendisliğinin ürünü olan bir dizi tohum ile devrim yapacağını açıkladığında beklentiler bu teknolojilerin ot zehir (herbisit) kullanımında düşüş getireceği yönündeydi, çünkü çiftçiler daha az ilaçlama yapabiliyor olacaklardı. Ancak Washigton Eyalet Üniversitesi araştırmacılarından Chuch Benbrook bunun tam tersinin olduğunu gösterdi.
16 yıldan bu yana Roundup’ın (Monsanto’nun glifosfat ot zehirinin marka adı) birçok otu öldürdüğü kesin. Ancak ayakta bıraktıkları, ot zehirlerine en az tarım devinin kendi zehiri olan Roundup’un kullanımına dayanmak üzere geliştirdiği Roundup Ready ekinleri kadar dayanıklı.
Bir örnek için Mississippi’ye, yıllardır Roundup Ready tohumlarını kullanan mısır, pamuk ve soya çiftçilerine bakalım; Şimdilerde bu çiftçiler aralarında belalı bir İtalyan karaçayırının da bulunduğu bir dizi yeni kuşak süper-otlarla mücadele içerisindeler.
“Dirençli otlara sonbaharda saldırın, ilkbaharda yeniden geliyorlar” diyor Mississippi Nehri deltasında çıkan bir tarım ticaret dergisi olan Delta Farm Press başlığında. Makalenin yazarı olan bir Mississippi Eyalet Üniversitesi çalışanı zorlukları şöyle özetliyor:
“Glifosfat herbisitlere dirençli İtalyan karaçayırını eyalette ilk kez 2005 yılında görüldü. O günden bu yana 31 Mississippi vilayetinde izine rastlandı ve tüm deltaya yayılmaya devam ediyor. Bu dirençli tür sonbaharda kök salarak, kış ve ilkbahar başlarında büyüyor.
Çözüm: “Kalıntılı zehir türlerinin sonbaharda kullanımını takiben, zararlının kökünü kurutmak için tür seçmeyen güçlü herbisitlerin ilkbaharda ekimden önce tarlaya uygulanması”
Meali: İtalyan karaçayırı ile savaşmak için Mississippili pamuk çiftçileri sonbaharda tarlalarını kalıntılı – yani tarlada karaçayırı öldürecek kadar uzun bir süre toprakta kalan bir zehire boğuyorlar, sonrasında da baharda başka bir zehir uygulayıp işin tamamlandığına emin olmaya çalışıyorlar.
Yaban otlarla mücadele için kullanılan bu çoklu zehir uygulaması bugünlerde asıl anlamı az herbisit kullanımlı ekin koruması olan “entegre zararlı yönetimi” yerine geçer olmuş.
“Bizim entegre zararlı yönetimi programında önerdiğimiz yöntem sonbaharda kalıntılı zehirler kullanarak tüm zararlı sayısını azaltmaya çalışıyor” diyor Missisippi Eyalet Üniversitesi profesörlerinden Tom Eubank. “Sonbaharda toprağı sürmek de sayıyı azaltabilir ancak kalıntılı zehir kullanımı kadar etkili bir yöntem olduğu söylenemez. Üreticiler baharda ya da kış sonlarında diğer bir ot zehiri programına geçerek otlara karşı farklı bir hamle daha yapmalılar”
Zehirsiz yaban ot mücadelesi yöntemleri olan münavebe ve biyolojik çeşitliliğe karşılık, Mississippi Üniversitesi makalenin “çeşitlendirilmiş herbisit programı” dediğini yöntemi öneriyor. Buradan Roundup Ready tohumlarının 1990’larda pazara girişinden bu yana ot zehirinin kullanımının neden arttığı sorusunun cevabını da öğreniyoruz.
Yeşil Gazete için çeviren: Bora Kabatepe
(Mother Jones, Guardian, Yeşil Gazete)
