DünyaManşet

Kuzey Irak’ta sandıktan bağımsızlık çıktı: Referanduma dünya nasıl tepki gösterdi?

0

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ne (IKBY) bağlı kentlerde dün (25 Eylül) yapılan bağımsızlık referandumunun sonuçları belli oldu. Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin yayın kuruluşu Rudaw’da yer alan verilere göre Kuzey Iraklıların yüzde 93,2’si bağımsızlık yönünde oy kullandı. Bağımsızlığa karşı çıkanların oranının da yüzde 6,8 olduğu belirtildi. Kesin sonuçların 3 gün içinde açıklanması bekleniyor.

Rudaw’da yer alan bilgilere göre referanduma katılım oranı ise yüzde 78 civarında seyretti. IKBY’nin başkenti Erbil’de katılımın yüzde 90’ın üzerine çıktığı belirtiliyor. Referandumda Kürtlerin yüksek bir katılım gösterdiği gözlemlenirken, Türkmen ve Arapların çoğunlukta yaşadığı bölgelerde ise katılımın az olduğu tespit edildi. IKBY’de referandumda 5 milyondan fazla seçmen sandık başına çağrılmıştı. Bölgede olası protestolara karşı önlemler alındı.

Seçmenlerin illere göre dağılımı ise şu şekildeydi:

Erbil: 1 milyon 200 bin,

Süleymaniye: 1 milyon 280 bin,

Kerkük: 750 bin,

Duhok: 800 bin,

Musul Ovası: 750 bin

Diğer yerler: 420 bin.

Referandumun hukuku bir bağlayıcılığı bulunmuyor. IKBY Başbakanı Neçirvan Barzani, “Erbil’de yaptığı açıklamada referandumla ilgili olarak “Komşu ülkelerle ilgili olduğu şeklinde anlaşılmasını istemiyoruz. Bağdat’tan ümidimizi kestiğimiz için bu yola girdik. Kürdistan’da yaptığımız, asla Türkiye için tehdit değildir. Türkiye’nin bizi anlamasını bekliyoruz. Referandum, asla 26 Eylül’de Kürdistan devletini ilan edeceğimiz anlamına gelmiyor” dedi.

IKBY Başkanı Mesud Barzani de Bağdat’la ilişkilerin başarısızlığa uğradığını ifade ederek Türkiye ve İran’a bölgede istikrar faktörü olma güvencesi vermişti.

Dünyadan referandum tepkileri

Türkiye

Referandum sonucunu tanımayacağını açıklayan Ankara, Kuzey Irak’la olan sınırlarını kapattı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ayrıca Kuzey Irak’tan yapılan petrol sevkiyatını durdurma tehdidinde bulundu.

BM

Kuzey Irak’ta yapılan referandumun sonuçları nedeniyle uluslararası toplum endişeli. Referandumla ilgili bir açıklama yapan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, bağımsızlık referandumunun “istikrarsızlığa yol açabilecek muhtemel sonuçları” nedeniyle endişe duyduğunu ifade etti. Sözcüsü aracılığı ile açıklama yapan Guterres, Irak’ın birliğine, toprak bütünlüğüne ve egemenliğine saygı duyduğunu belirterek Irak’ın merkezi hükümeti ile Kürt yönetimi arasında yaşanan sorunlara ilişkin yapısal bir diyalog ve yapıcı bir uzlaşma sağlanması çağrısında bulundu.

ABD

Beyaz Saray sözcüsü, ABD’nin birleşik bir Irak’ın IŞİD’le mücadeleye ve İran’ı da geri püskürtmeye yoğunlaşmasını umduğunu söyledi.

İngiltere

İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson referandumla ilgili yaptığı yazılı açıklamada referandumu desteklemediklerini ve Irak’ın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü savunduklarını belirtti. Johnson, “Bütün tarafları referandumun ardından kışkırtıcı açıklamalar ve eylemlerden kaçınmaya çağırıyorum” dedi. İngiliz bakan, “Öncelik DAEŞ’le mücadele ve kurtarılan bölgelerin istikrarı olarak kalmalı” ifadelerini kullandı.

İran

İran da Bağdat’ın çağrısı üzerine Kuzey Irak’a açılan sınır kapılarını kapattığını ilan etti. Ancak İran Dışişleri Bakanlığı bu açıklamadan birkaç saat sonra bir başka açıklama daha yaparak yalnızca hava sınırının kapalı olduğunu duyurdu.

Bağdat yönetimi

Irak parlamentosu da referanduma karşı harekete geçti. Parlamentoda kabul edilen kararda Başbakan Haydar El İbadi’den 2003 yılından bu yana Kürtlerin kontrolündeki bölgeye askeri birlik göndermesi istendi. Irak yasalarına göre hükümet, parlamentoda alınan kararları anayasal çerçevede yerine getirmek zorunda. Bölgeye asker gönderilmesi ise Kürtlere karşı bir savaş ilanı anlamına geliyor.

 

(Deutsche Welle)

More in Dünya

You may also like

Comments

Comments are closed.