Küresel iklim değişikliği anlaşması karbon fiyatlandırmasını içermeyecek

Samantha Page tarafından Think Progress‘de yayınlanan haberi Yeşil Gazete gönüllü çevirmeni Berk Öktem‘in çevirisiyle paylaşıyoruz.

***

Aralık ayında Paris’te gerçekleşecek ve dünya çapında karbon salınım azaltımlarına şekil verecek olan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) başkanı Christiana Figueres, Salı günü, iklim görüşmelerinin küresel karbon fiyatlandırmasını içermeyeceğini açıkladı.

Karbon fiyatlandırması IMF, Dünya Bankası, benzin ve doğal gaz şirketleri ve dünya liderlerini de içeren geniş bir paydaşlar kitlesinin desteğini kazanmakta.

Ancak Figueres, fiyatın ne olacağına ve bunun nasıl belirleneceğine karar vermenin görüşmelerin bu turu için fazla büyük bir zorluk olacağını belirtti.

“(Birçoğunun dediği gibi) karbon fiyatlandırmasına ihtiyacımız var ve (yatırım) karbon fiyatlandırması sayesinde çok daha kolay olacaktır. Ancak hayat bundan çok daha karmaşık” diyen Figueres “elimizdeki durum pek de böyle değil” diye de ekledi.

İklim politikaları uzmanları bu yorumlara pek de şaşırmadılar. Vatandaşların İklim Lobisi (Citizens’ Climate Lobby) küresel strateji direktörü Joe Robertson, Paris anlaşmasının 1992 sözleşmesinden beri oluşturulan geniş çerçevenin bir parçası olduğunu belirtti. Paris İklim Görüşmeleri hedefleri yasal olarak bağlayıcı sonuçlar üretmek, güçlü ulusal planlar oluşturmak, finansal taahhütler konusunda yol kat etmek ve üye ülkelerin karbon salınım azaltım hedeflerine ulaşmasını sağlayacak eylem platformları oluşturmak.

ThinkProgress’e konuşan Robertson: “Bu, süregelen çalışmaların bir sonraki aşamasıdır” dedi. Bunun Aralık’ta küresel ısınmaya son verecek olağanüstü bir anlaşma olmadığını söyledi ve “Bu mümkün değil. Dünya’nın yapmaya çalıştığı şey bu değil ve bu şekilde yansıtılmamalı” diye de ekledi.

ABD’de Paris konferansında iklim meselesine fiyatın dahil olması için kongre onayına ihtiyaç olabilir. ABD yasalarında yer almayan, ABD’nin faaliyetlerini kısıtlayıcı veya engelleyici uluslararası anlaşmalar ancak Kongre onayıyla kabul edilebilir.

Figueres’in Pazartesi günü işaret ettiği gibi, dünyanın birçok yerinde hâlihazırda kullanılmakta olan veya planlanmış fiyatlandırma mekanizmaları mevcut ve yenileri de beklenmekte. Küresel liderler, kar amacı gütmeyen kurumları ve şirketleri temsil eden Karbon Fiyatlandırması Önderlik Koalisyonu (Carbon Pricing Leadership Coalition), sözde eylem platformlarından birisi ve küresel ekonomilerin karbon fiyatlandırmasını uygulamasına yardımcı olacak. Koalisyonun amacı üye ülkelerin indirim sözlerine daha etkili bir şekilde ulaşabilmelerine yardımcı olmak. Bunu da vergiler, ücretler yada sınırla–pazarla sistemi yoluyla oluşturulacak, karbon fiyatlandırma mekanizmaları sayesinde gerçekleştirecek.

Bu arada, ABD eyaletleri de karbon azaltım planları geliştirmekte. Bu planların çoğu, Temiz Enerji Planı (Clean Power Plan) gerekliliklerini yerine getirmek için ekonomik olarak en verimli yöntemlerden olarak görülen sınırla-pazarla yada karbon ücretlendirme sistemini içerecek.

Karbon fiyatlandırma dünyası çok hızlı değişiyor. Bazı uzmanlar, küresel karbon ücretinden bahsetmekteler ve Çin, ABD ve AB sınırları içerisinde ücret almaya başlarsa, uygulamanın kısa sürede küreselleşeceğini savunuyorlar.

Geçen hafta ThinkProgress’e konuşan, önde gelen iklim bilimcilerden Jim Hansen’a göre “Sonuç verecek tek yol dünya çapında, bütün fosil yakıtların kaynağından çıktığı anda, yani ilk satışının yapıldığı madenden veya gümrükten girerken alınacak ve giderek artması gereken karbon ücretidir” dedi.

Robertson, dünyanın bu yönde ilerlediği düşünmekte. AB şimdiden sınır ücreti fikrini ortaya attı.

Robertson “Bunu ABD kongresinin anladığını biliyoruz. AB’nin anladığını biliyoruz. Çin’in anladığını biliyoruz.” diyor. “Önümüzdeki yıllarda bunun kaçınılmaz olduğu açık.”

Haberin İngilizce Orijinali

Haber: Samantha Page

Yeşil Gazete için çeviren: Berk Öktem

(Yeşil Gazete, Think  Progress)