Çin Sanayi ve Ticaret Bankası (ICBC) Kenya‘daki kömürlü termik santral projesinden çekileceğini duyurdu. Ülkede kömür karşıtı sivil toplum kuruluşlarını bir araya getiren Save Lamu (Lamu’yu Kurtar) Kampanyası’nın paylaştığı basın açıklamasına göre, Lamu kentinde yapılacak santralin Kenya’nın ilk ve Doğu Afrika’nın en büyük termik santrali olması planlanıyordu. Projenin yaratacağı çevresel ve sosyal riskler nedeniyle bankanın finansmanı geri çekmeye karar verdiği belirtildi.
1.050 MW’lık Lamu Kömür Santrali için hazırlanan proje belgelerine göre, ICBC projeye 1,2 milyar ABD Doları aktaracaktı. Bankaya projenin çevresel tahribat ve sosyal etkilerini gösteren pek çok dilekçe ve şikayetlerde bulunduklarını belirten Save Lamu, ICBC’deki güvenilir bir kaynağın artık bankanın bu yatırımı yapmayacağını ilettiğini bildirdi.
Önerilen tesis, yap-sahip ol-işlet (BOO) temelinde geliştirilen bir kamu-özel ortaklığıydı (PPP). ICBC kömür santrali için öngörülen 2 milyar ABD $ ‘lık geliştirme maliyetinin %60’ını iki Kenyalı şirketin (Centum Investments ve Gulf Energy) özel amaçlı ortak girişimi Amu Power için finanse etmeyi taahhüt ediyordu.
24 Kasım 2019’da Afrikalı Kalkınma Bankası (AfDB), 1050 MW’lık kömür santrali projesini desteklemekten çekileceğini açıkladı. Proje savunucuları tarafından yayınlanan proje belgelerine göre, AfDB’nin proje için kısmi risk garantisi sunması bekleniyordu. Proje için bir başka potansiyel yatırımcı da Eylül ayında yatırım politikasını değiştirmeyi planladığını açıklayan General Electric (GE) idi.
Adana Hunutlu ne olacak?
ICBC, Adana’daki Hunutlu Termik Santrali projesini de destekliyor. Aynı şekilde çevresel ve sosyal tahribata sebep olacağı raporlarla ortaya konan kömür santrali projesine karşı sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarının birçok itirazı bulunuyor. #AdanayaTemizHava kampanyası altında bir araya gelen kuruluşlar, bugüne kadar 50 binin üzerinde imza topladı. Koruma altındaki bir kaplumbağa yuvalama kumsalına kurulan santralin neden olacağı ekolojik yıkıma karşı çıkan kampanyacılar aynı zamanda, santralin faaliyette olacağı süre boyunca iki bin kişinin de erken ölümüne neden olacağını raporlarla ortaya koymuştu.
#AdanayaTemizHava kampanyasından Doğu Akdeniz Çevre Platformu sözcüsü Dr. Sadun Bölükbaşı şunları söyledi:
“Yıllardır süren Save Lamu kampanyasının başarıya ulaşmasından ve ICBC yetkililerinin nihayet bu kömür yatırımından vazgeçmesinden mutluluk duyuyoruz. ICBC’den aynı hassasiyeti Adana’da da göstermesini istiyoruz ve kendilerine bir mektup daha gönderip Hunutlu santraline yönelik tutumlarını sorduk. Santralin Adana’da sebep olacağı ekolojik ve sosyal yıkımı birçok bilimsel çalışmayla ortaya koyduk, yatırımcı bankalara ve işletme sahibine defalarca bu konuları açıklayan detaylı mektuplar gönderdik. Santral, Türkiye’deki mevzuata, uluslararası sözleşmelere ve özellikle de yakın zamanda karbon nötr olmayı hedeflediğini açıklayan Çin’in yeşil finans politikalarına aykırı”
Hunutlu Projesi
İnşaatı devam edenin projenin finansmanı Çin’in Türkiye’deki en büyük doğrudan yatırımı durumunda ve proje finansmanı, China Development Bank, Bank of China ve ICBC tarafından Kuşak ve Yol Girişimi altında sağlanıyor.
660 MW’lik iki üniteden oluşan 1320 MW kapasiteli Hunutlu Kömürlü Termik Santral projesi şayet tamamlanırsa:
- Her yıl 2,8 milyon ton kömür ithal edilecek.
- Sugözü Sahili’nde bulunan ve faaliyetine devam eden Sugözü İthal Kömürlü Termik Santrali’nin sadece 1,8 km doğusuna ikinci bir kömürlü termik santral yapılmış olacak. Böylece Adana’nın kuzeyinde yer alan Tufanbeyli Kömürlü Termik Santrali’yle ve diğer kirleticilerle birlikte, Adana’nın hava kalitesi ciddi şekilde etkilenecek.
- Projeye sırasıyla 1,5 km, 2,6 km ve 2,8 km uzaklıkta bulunan Sugözü Köyü, Herekli Mahallesi ve Demirtaş Köyü doğrudan etkilenecek.
- ‘