Kapadokya Çevre Platformu sözcüsü Mükremin Tokmak, Ortahisar-Göreme arasında yapımı süren yolun bölgedeki peri bacalarına, manastırlara ve tarihi yapılara ciddi ölçüde zararlar verdiğini söyledi. Yolun aynı zamanda Ortahisar’a kısa yoldan doğalgaz götürülmesi için de yapıldığını ileri süren Tokmak, “O bölgede kırılmadık, yıkılmadık bir peri bacası, manastır kalmayacak” dedi.
Mimarlar Odası Ankara Şubesi de bir açıklama yaparak, yol çalışmalarının Göreme Açık Hava Müzesi başta olmak üzere peri bacaları oluşumlarını, yer altı zenginliklerini, Saklı Kilise’yi ve arkeolojik sit alanlarını tehdit ettiğini bildirdi.
Açıklamada, 17.03.201’de Nevşehir Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun Göreme Açık Hava Müzesi içerisinden geçmekte olan yolun araç trafiğine kapatılması ve kaldırılmasına yönelik almış olduğu kararın üzerinden geçen 11 yılı aşkın süreye rağmen bugün halen aynı yolun Ortahisar ile Göreme arasında ulaşımı sağladığı hatırlatıldı; Kültür ve Turizm Bakanlığı‘yla yapılan toplantılar ve görüşmelerde konuyla ilgili bilgi paylaşımı yapılmasına rağmen bakanlıktan bir yanıt alınamadığı belirtildi:
“Yeni yolun yapımına başlanması sonucu Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yeniden görüşme sağlanmış ve yeni yolun projesi, alana dair jeoradar görüntüleri, taşınacak yük hesaplamaları, rölöveler, çevre düzeni ve yönetim planı hazırlıklarına dair analizler, geçirilmesi planlanan doğalgaz hattının güzergahı ve konuya dair alınan kurul kararları gibi bilimsel veriler resmi yazı ile de istenmiş ancak Bakanlık verileri paylaşmamıştır. Sağlıklı bir değerlendirme yapmamızın önünde engel oluşturan, şeffaflıktan uzak ve durumu oldu bittiye getiren bu yaklaşım ne yazık ki Kapadokya için yeni değildir.
Kapadokya’nın geleceği ve Göreme Açık Hava Müzesi’nin korunması için ne bugün kullanılan mevcuttaki yol ne de yapılacak yeni yol sağlıklıdır. Her iki durumda da kaybeden Kapadokya olacaktır. Dünyanın göz bebeği niteliğindeki böylesi bir alanda yalnız turizm değil, bu kültür varlığının tüm değerlerinin korunarak nesiller boyu aktarımının sağlanması önceliklidir.”
Oda, bakanlığı yol yapım sürecini ivedilikle durdurmaya, sürece dair bilgi ve belgeleri açıklıkla kamuoyu ile paylaşmaya davet etti, Göreme’de atılacak adımların öncesinde Göreme Açık Hava Müzesi için bütüncül çevre düzeni ve yönetim planının hazırlanması gerektiğini vurguladı.
Kapadokya’nın tam ortasından geçiyor
Nevşehir İl Özel İdaresi Yol ve Ulaşım Hizmetlerine bağlı ekipler tarafından yaklaşık bir buçuk ay önce başlatılan Göreme-Ortahisar arasında yeni yol yapımı, Kapadokya’nın ortasından geçiyor.
Evrensel‘den Özer Akdemir‘e konuşan Kapadokya Çevre Platformu sözcüsü Mükremin Tokmak yol güzergâhının aynı zamanda 1. Derece Arkeolojik ve Doğal Sit alanında olduğunu dile getirdi. Saklı Kilisenin de olduğu bu alanın hem doğal sit, hem de arkeolojik sit alanı olduğunu belirten Tokmak, “Alttaki kayaları keserek ve bir Bizans manastırını yok ederek buraya yol açıyorlar” dedi.
Yol yapımına, Göreme Müzesi’nin yakınındaki Tokalı Kilise’nin, dibindeki yoldan geçen araçların yol açtığı titreşimden kaynaklı zarar gördüğü gerekçesinin gösterildiğini aktaran Tokmak şöyle konuştu: “Bu yolu kapatmak alternatif olarak yeni yol yapmak istiyorlar. Yapımı süren yol güzergahında Peri bacaları, manastırlar, inanılmaz oluşumlar var. Neredeyse Saklı Kilise’nin üzerinden geçiyor yol. Burası 45 metrelik bir dağ kütlesini rampayı düzlemek için yukarıdan aşağıya doğru oyuyorlar. Buralarda inanılmaz bir yarık açacaklar. O bölgede kırılmadık, yıkılmadık bir peri bacası, manastır kalmayacak. İleride de aynı gerekçeyle, araçların sarsıntısı nedeniyle ciddi bir hasara neden olacak. İnanılmaz bir katliam var ve kimsenin sesi çıkmıyor“
Belediye Başkanı: 8-10 tane kaya dam var
Ortahisar Belediye Başkanı’nın yol yapımı güzergahında “8-10 tane kaya dam var” diyerek yapılacak yıkımın etkisini azaltmaya çalıştığını kaydeden Tokmak, “Oysa fotolarda görüleceği üzere bir ton peri bacası ve bu kaya dokunun içinde ise Bizans dönemine ait bir manastır kompleksi var. Yani 8-10 kaya dam diyerek hafife alınacak bir alan değil. Doğalgaza ihtiyacımız var diyor ve bu yol bunun içindir de diyor. Bu doğalgazın geçeceği yer burası olamaz. Başka güzergahlardan geçirmelisiniz bu yolu” diye konuştu.
Ortahisar’a doğal gaz getirilmek istendiğini de hatırlatan Tokmak şöyle konuştu: , “Uçhisar’da doğalgaz var, Ürgüp’te var, Göreme’de var. Uçhisar’dan doğalgazı getirseler yol düz aslında, asfaltın kenarından döşenir borular. Ancak yol çok uzun ve Enerya adındaki enerji şirketine maliyeti çok artıyor. Ürgüp’ten getirseler yine 4-5 km fazla boru döşemek zorunda kalacaklar. Bu doğalgazı da gerekçe göstererek yapıyorlar bu yolu.”
CHP’li Faruk Sarıaslan’dan soru önergesi
Geçen hafta CHP Nevşehir Milletvekili Faruk Sarıaslan TBMM’ye verdiği yazılı soru önergesi ile Kapadokya’da yapılan yolu gündeme getirmişti.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını istenilen soru önergesinde Sarıaslan Kapadokya jeopark alanından çift şeritli yolun yakınındaki kültür varlıklarında zararlar meydana getirebileceğine vurgu yaparak şunları kaydetmişti: “İmar alanı dışındaki söz konusu bölgede yol yapmak tek kişinin Ortahisar Belediye Başkanı’nın kararıdır. Dünyanın gözbebeği milyonlarca yılda oluşmuş, ulusal ve uluslararası bir doğa ve kültür mirası niteliğindeki alanda yapılacak herhangi bir hatanın geri dönüşü mümkün olamayacaktır. Bu nedenlerle böylesi bir yol yapılmadan önce, jeofizik, jeodezik ve ilgili yer bilimleri açısından yapılacak yolların peribacalarında, jeopark alanında ve çevresinde oluşturacağı etkinin araştırılması, ciddi bilimsel raporların düzenlenmiş olması gerekmektedir, tüm bunlar belirsiz ve keyfidir.”
Sarıaslan bakana şu soruları yöneltti:
- ” Bakanlığınızca Ortahisar ve Göreme beldelerimiz arasına yapılacak yeni yol için gerekli araştırmalar yapılmış mıdır?
- Kapadokya Alan Yönetimi Başkanlığı’nda sorumlu jeoloji mühendisinin ve bu çalışmaları yapacak teknik bir kadronun olmadığını biliyoruz, bu konuda yapılmış bilimsel çalışmalar var mıdır?
- Kapadokya Alan Yönetimi Başkanlığı’nda bahsi geçen yol projesi değerlendirilmiş midir?
- Plansız alanda açılmaya başlanan yol, henüz daha üst ölçek plan kararları oluşmadan hangi kamu yararına hizmet edecektir? Hangi üst ölçek plan kararına dayandırılacaktır?
- Bilimsel düşünceden uzak olarak, sadece bir kişinin öngörüsünde, bu yolun açılmasının sakıncaları kamuoyuyla paylaşılacak mıdır?
- Turizm konusu bakanlığınızı ilgilendirdiği için, bu konu hakkında kamuoyuna bir açıklama yapmayı düşünüyor musunuz?”
