Kanal İstanbul protokolüne açılan iptal davası reddedildi

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu‘nun 23 Aralık 2019 tarihinde çekilme kararını açıkladığı Kanal İstanbul İşbirliği Protokolü’nün iptali için TMMOB’a bağlı dokuz meslek odası tarafından açılan davada karar çıktı.

Davaya bakan İstanbul 8. İdare Mahkemesi’nin 26 Kasım 2019’da yaptığı son duruşmaya dokuz meslek odası adına Mimarlar Odası avukatı Berna Çelik, uzman olarak Prof. Dr. Doğan Kantarcı ile Şehir Plancıları Odası adına Prof. Dr. Pelin Pınar Giritlioğlu katıldı. Davalı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı avukatları da duruşmada savunma yaptı. Davalı İBB ise duruşmaya katılmadı ve iptal istemine karşı savunma yapmadı.

Duruşmada, mahkeme iki bakanlık ile İBB arasında 1 Ağustos 2018 tarihinde imzalanan protokolün hukuka uygun olduğuna hükmetti. Karar oybirliği ile alındı.

Kararda, “Kamu yararı ve hizmetin gereklerine uygun şekilde tesis edildiği sonucuna varılan dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemektedir” denildi. Mimarlar Odası Avukatı Berna Çelik kararın nihai olmadığını belirterek “Biz davacı odalar adına hızlıca istinaf başvurumuzu yapacağız. Bu karar, hukuka aykırılık iddialarımızı karşılamıyor” diye konuştu.

‘Ekosistem bozulur’ itirazına da ret

Protokol konusunun tüm uluslararası sözleşmelere, Anayasa’ya ve hukuka aykırı olduğu, tarım alanlarının ve karasal ekosistemin geri dönülemez şekilde bozulacağı yönündeki itiraz da mahkemece kabul görmedi.

Protokolün, uygulamaya dönük süreçlerin, protokole taraf kurumların tabi oldukları kanun ve yönetmeliklerle tanımlandığı şekliyle görev alanları ve sorumlulukları dahilinde nasıl yürütüleceğini öngördüğü belirtilen kararda şu ifadeler kullanıldı:

 “Protokol hükümleriyle orman sahaları, tarım alanları, su havzaları, doğal ve arkeolojik sit alanları gibi kendi özel mevzuatlarıyla koruma altına alınmış alanlara ilişkin süreçlerin yürütülmesinde meydana gelebilecek aksaklıkların da önüne geçilebilmesi açısından kurumların koordinasyonunun sağlanabilmesinin hedeflendiği, bu açıdan davaya konu protokolde hukuka aykırılık bulunmadığı görülmektedir.”

Kararda, ayrıca “Kaldı ki yürütülen süreçlerde meydana gelebilecek herhangi bir aykırılığın söz konusu olması halinde de menfaatleri ihlal edilenler yönünden davaya konu edilebileceği açıktır” denildi.

İmamoğlu ‘Çekiliyoruz’ demişti

İBB ve iki bakanlık arasında 1 Ağustos 2018 tarihinde Kanal İstanbul işbirliği protokolü imzalanmış, protokole dönemin İBB Başkanı Mevlüt Uysal imza atmıştı. Protokol imzalandıktan sonra konu, İBB Meclisi’nin 2018 yılı ekim ayı oturumları sırasında gündeme geldi ve oy çokluğu ile Uysal’a protokol yapma yetkisi verildi. Açılan davada iptal gerekçelerinin arasında Uysal’ın yetki almadan protokole imza atması da yer almıştı. Protokolün, Kanal İstanbul proje alanı ve 2013 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile rezerv yapı alanı (yeni konut alanı) olarak ilan edilen alanı kapsadığı belirtilerek henüz sınırları belirsizken bakanlıklar ve İBB’nin yapacağı iş ve işlemlerin belirlenmesinin hukuka aykırı olduğu savunulmuş, protokolün iptali talep edilmişti.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ise Uysal yönetimin imzaladığı protokolden çekildiklerini açıklamıştı. İmamoğlu, “Neyin ihalesini yapıyorsun, hangi ÇED raporundan bahsediyorsun? Bizden önceki yönetimin imzası bulunan Kanal İstanbul İşbirliği protokolünden çekiliyoruz” demişti.