İspanya’da halk neden sokaklarda?

İspanya’da başta gençler olmak üzere, 15 Mayıs’tan bu yana sokaklarda gösteriler yapıyor.  Peki neden İspanyalılar sokaklarda? Bu protestolar neden yapılıyor?

Muhalif protestolar sırasında, bu soruların cevabını merak eden turistler için Barcelona sokaklarıda bir el ilanı dağıtılıyor. İşte ilanda İspanya Devrimi’ni tetikleyen nedenlerden bazıları:

• İspanya’nın vergisiz finans cennetlerinden her yıl uçan parayla ülkedeki emeklilerin maaşı %80 oranında arttırılabilir.
• Yerel seçimlerin galibi ilan edilen PP (Halk Partisi) lideri Rajoy’ın yıllık maaşı, emekli biri ve 4 çocuğunun 2,5 yıl yaşamasına yetecek kadar.
• Normal bir işçi en yüksek ikramiye ile emekli olmak için 35 yıl çalışmak zorunda, bir politikacı ise sadece 7 yıl.
• Politikacıların maaşlarından kesilen vergi oranı sadece %4.5
• İspanya’da politikacıların trafik cezalarını halk vergileriyle ödüyor.
• Zapatero, AB içerisinde yıllık izindeki tatil masraflarını kamu bütçesine yazdıran tek devlet lideri.
• Milletvekilleri trenleri, gemileri ve uçakları masraflarını kamu bütçesine yazmak suretiyle kullanabiliyor, bunun için yıllık 5 milyon euro bütçe ayırılıyor.
• Politikacılar aynı anda iki maaş alabilen tek grup, toplumun geri kalanı için iki maaş ile çalışmak kanunen yasak.
• İspanyol Kongresi her yıl Noel hediyeleri için 160.000 euro harcıyor ve 11000 kamu çalışanı toplam 2.2 milyon euro değerinde hediye alıyor.
• Kent konseylerinin borçları sebebiyle her İspanyol vatandaşı bankalara kişi başı 556 euro borçlu gözüküyor.
• Madrid’de yaşamayan milletvekilleri kira ve taşınma bedeli olarak aylık ekstra 1823 euro alıyorlar. Madridli vekiller vergiler düşülünce aylık 870 euro ekstra alıyor. Bu ülkedeki yaklaşık 12 milyon kişinin aylık maaşına denk düşüyor.
• Yakın bir zamana kadar her Avrupa parlementeri yakınlarına sözleşme yapmak için 17000 euroluk ekstra bir bütçe harcayabiliyordu. Çoğu eşlerini veya birinci derece akrabalarını işe aldılar.
• Politikacılar resmi araçları özel işlerinde kullanıyor: ülkenin en küçük autonomíası olan La Rioja’da hükümet 2008’de 200.000 euro bedelinde ekstra benzin harcadı ve resmi araçlar 870.000km kullanıldı (İspanya’yı doğudan batıya 4,5 kez geçecek kadar yol)
• Otonom bölgelerden emekli olmuş bir politikacı yıllık 45000 euro alıyor. Normal bir vatandaş kanunen 32000’den fazla alamıyor.
• İspanyol politikacılar için resmi davetlerin (yemeklerin vs.) sayısında ve ödeneklerinde bir kısıtlama yok.
• İspanyol politikacılarının sadece %33’ü sadece politika ile uğraşıyor. Çoğu maaşlarını özel şirketler ve vakıflardan alıyor. 12 farklı yerden maaş alan milletvekilleri var.
• İspanya’nın yolsuzluk haritasında 177 nokta var ve toplamı 700 milyon euro ederinde.
• Otonom, bölgesel veya kent konseylerinde yer alan her vekil maaş alıyor. 900 kişilik köylerin, 4000 euro maaş alan belediye başkanları var. Turistik bir belde olan Marbella’nın belediye başkanı Zapatero’dan bile fazla kazanarak yıllık 84000 euro maaş alıyor.
• Geçtiğimiz Eylül’de kabul edilen yüksek işsizliği çözmesi beklenen iş kanunundaki değişiklik ile işçi hakları azaltıldı. Reformdan önce 4.5 milyon kişi (%20) işsizdi, şu anda 4.9 milyon kişi (neredeyse %22) işsiz.
• İspanya geçici iş sözleşmelerinin en fazla olduğu ülkelerden biri: halihazırdaki sözleşmelerin %30’u geçici, bu konuda Avrupa ortalaması %17.
• İspanya’daki seçim kanunu en fazla temsil edilen iki partinin işine geliyor: PP (Halk Partisi) ve PSOE (Sosyalist Parti)’ye her milletvekili için 70000 oy yeterken, demokratik sosyalist cumhuriyetçi IU’ya (Birleşik Sol) her vekil için 90000 oy gerekiyor. Tabii ki ilk iki parti bunu değiştirebilecek güçteler fakat yapmıyorlar.
• İspanya’da en çok temsil edilen iki partinin üyeleri 2008 genel seçimlerinde 66 milyon euro harcadılar. Bunun 44 milyonu, borçlarını ödeyemedikleri için 66000 aileyi evlerinden eden bankalar tarafından verildi. Partiler bu bankalara an itibariyle 144 milyon euro borçlu.
• Yaşamınız boyunca bulabileceğiniz işlerin büyük bölümü birini tanıdığınız veya ebeveynleriniz birini tanıdığı için bulunuyor. Şayet olası işvereninizi tanıyorsanız eğitiminiz, bildiğiniz diller, dereceleriniz ikinci planda.
• Her senatör yılda 1.7 milyon euroluk telefon harcaması yapıyor.
• PP (Halk Partisi) İspanya İç Savaşından kalan toplu mezarların açılmasını ve pek çok şehirden diktatör Franco’ya ait sembollerin kaldırılmasını reddetti.
• PP (Halk Partisi) Franco’nun eski bakanlarından biri tarafından kuruldu ve falangist bakanlarla (faşist parti) Franco’nun bakanlarından oluşan Alianza Popular’ın evrimleşmiş hali.
• Ülkedeki kayıtdışı ekonomi toplam üretimin %20’si kadar.
• Ülke sathında toplam 3000 toplu mezarda yatan 30000 cumhuriyetçi faili meçhul var.
• Ve 40 yıldır Franco ile ilgili bir meseleden dolayı cezaya çarptırılan tek kişi, bu suçları araştırmak ve mezarları açmak isteyen savcı Baltasar Garzón. An itibariyle Lahey’de insan hakları mahkemesinde çalışıyor.
• İspanya, AB’de en fazla 500€’luk banknot bulunan ülke. Piyasadaki 500€’luk banknotların %25’i İspanya’da bulunuyor.
• İspanya’da yaklaşık 80 milyar €’luk nakit dolaşımda ve bunun 50 milyar €’su 500€’luk banknot şeklinde.

Eylemler esnasında Londra’daki İspanyol Büyükelçiliği’nin önündeki bir pankart olayı şöyle özetliyordu:

“Daha fazla kesinti istiyorsanız, size giyotin verelim”.

(Çeviren: Ethemcan Turhan) (Yeşil Gazete)