Aspen, Colorado’da yayın yapan Aspen Halk Radyosu muhabiri Luke Runyon’un npr.org’da yayımlanan yazısını, Yeşil Gazete gönüllü çevirmenlerinden Oya Yalçın‘ın çevirisiyle sunuyoruz.
***
Soğuk ve kara rağmen baharın bazı alametleri Colorado’da kendini göstermeye başladı. Basalt’daki küçük bir kasabanın halk kütüphanesiyse bir deney yapmaya çalışıyor: Kitap ödünç almanın yanısıra, kasaba sakinleri kütüphaneden tohum da alabilecek.
Stephanie Syson ve dört yaşındaki kızı Gray kütüphanede, kapağında beyaz bir tavşan olan bir kitabı bitirmek üzere.
Gray tohum paketleri ile dolu raflara yaklaşıyor ve üzerinde “gökkuşağı havucu” yazılı bir pakete odaklanıyor. “İki tane tavşanlı kitap bitirdik o yüzden tavşanlarla dolu zihnimiz.”
Syson üzerinde “havuç” yazan hasır bir sepete göz atıyor ve Gray’e önerebileceği diğer seçeneklere bakıyor: “atomik kırmızı” ve “kozmik mor”.
Sistem şöyle yürüyor: Bir kütüphane kartı size bir paket dolusu tohum sağlayacak. Sonra siz meyve ve sebzeleri yetiştirecek, hasat edecek ve en güzellerinden yeni tohumlar alacaksınız. Ve bu tohumları kütüphaneye iade edeceksiniz böylece diğerleri ödünç alabilecek.
Syson, Colorado’da bahçe yapmaya çalışmanın sinir bozucu olabileceğini söylüyor. Kuru hava şartları, alkalinli toprak ve kısa süren yeşerme mevsimi acemileri işin en başından pes ettiriyor. Syson bu nedenle kuraklığa direnen ve zararlılara mukavemet gösterebilen tohumları alacağını söylüyor.
“Eğer tohumları bu bitkilerden alırsanız sadece bir kuşakta bile bu özellikleri gösteren bitkileri yetiştirmeyi başarabilirsiniz” diyor Syson.
Tohum paketleri, kütüphanenin daha anaakım kitap, CD ve DVD koleksiyonu ile birlikte bir yeniliği.
Kütüphane yöneticisi Barbara Milnor, dijital, indirilebilir kitap ve dergiler çağında, elle tutulur tohum paketlerinin insanları kütüphaneye çekmek için başka bir yol olduğunu söylüyor: “Güncel kalabilmek için hızlı olmanız gerekiyor ve bu kütüphanelerle ilgili büyük bir sorun şu anda: güncel kalabilmek.”
Milnor kütüphanenin böyle bir proje için garip bir yer olarak görünebileceğini ama tohum ve bitikilerin herkese açık olması gerektiğini söylüyor. Bu da, bir halk kütüphanesinin bir tohum koleksyonu için neden bu kadar mükemmel bir yer olduğunu açıklıyor zaten. Amerikan Kütüphaneler Birliği ülke çapında buna benzer bir düzine programın olduğunu söylüyor.
Syson ve Gary gökkuşağı havucu tohum paketlerini alıyorlar. Syson, kütüphanenin kızı için daima bir öğrenme yeri olduğunu ve şimdi tohumların da bu süreçte yeni bir basamak olduğunu söylüyor: İçi toprakla dolu bir saksıya bir tohum atması ve bu tohumdan bir bitki çıktığını görmesi, 30 günde elinde yiyebileceği bir şey olması… Kızım için inanılmaz bir heyecan bu. Tüm bu süreci takip etmekten büyük zevk alıyor.”
Ve o sürecin içinde, kasabanın halk kütüphanesine uğramak da var artık.
Yeşil Gazete için çeviren: Oya Yalçın
Editör: Durukan Dudu
Yazının özgün hali için tıklayınız.
(npr.org, Yeşil Gazete)
