By 
The Earth Foundation tarafından düzenlenen ve bu yıl 116 farklı ülkeden bin 290 takımın katıldığı, öğrencilerin çevre ile ilgili projeleriyle katıldığı, İsviçre merkezli global bir yarışma olan Earthprize’de Diyarbakır’dan bir takım da yer aldı.
Diyarbakır Bahçeşehir Fen ve Teknoloji Lisesi‘nden iki takım “Delavo ve Hemichange” Eartprize 2023’te en başarılı ilk on takım arasına girerek finalist oldu.
Okulun Yurt Dışı Eğitim Danışmanlığı (Global Education Center) görevini yürüten Cemil Yıldız ise takımlarına olan katkılarından dolayı Yılın Eğitmeni (Educator of the Year) ödülü için final turuna kaldı.
Program her yıl en başarılı ilk dört takımına ve yılın eğitimcisi seçilen öğretmenlere çeşitli para ödülleri sağlıyor.
Araştırarak başarıyı bulan bir ekip: Delavo
İlk on takım arasına giren Delavo takımından öğrenciler “Bizler Diyarbakır’da doğaya verilen zararları yakından gözlemleme fırsatı bulduk. Giderek azalan kaynakların insan ve çevresi üzerindeki devasa etkisini fark edince ekoloji ile alakalı yazılar yayınladığımız Hevsel Press adında yerel bir online bir gazeteyi kurarak insanların farkındalığını arttırmayı hedefledik” diyor.
Gençlerin çıkardığı gazetenin araştırma konularından biri de çamaşır makinelerinin fazla su tüketimi hakkında yaptığı bir araştırma. Öğrenciler bu araştırmanın kendilerini derinden etkilediğini belirterek bunun Delavo’nun temellerinin atıldığı sürece nasıl önayak olduğunu anlatıyor:
“2022 Ağustos’unda Latincede temiz su anlamına gelen ‘Delavo’ takımının temellerini attık.”
İnsan yaşamı üzerinde büyük bir etkiye sahip olan su kirliliğinin nedenleri arasında hızlı nüfus artışı, kentleşme ve tarım, sanayi ve enerji sektörlerindeki artan talepler oldukça büyük bir paya sahip. Delavo ekibi bu soruna ilişkin şunları dile getiriyor:
“Giderek kötüleşen su kaynakları, aşırı su kullanımı ve kirlilik gibi çeşitli nedenler ile yaşamlarımız üzerinde hayati bir öneme sahip olan ekosistemlere kalıcı hasarlar veriyor. Üstelik Birleşmiş Milletler verilerine göre yaklaşık 748 milyon insan, son on yılda başlatılan birçok eyleme ve yürürlüğe giren düzenlemelere rağmen, temiz içme suyuna yeterli erişimden yoksun durumda. Birleşmiş Milletler raporlarına göre, mevcut durum devam ederse önümüzdeki yıllarda 1,6 milyar insan temiz içme suyuna ve 1,9 milyar insanın el yıkama gibi temel hijyen olanağından yoksun kalacak.”
Delavo ekibi çamaşır makinesine doğa dostu alternatif sundu!
Gençlerin yola çıktığı araştırmadan hareketle faturaya yansıyan rakamların iç yüzüne dair değerlendirmeleri ise şöyle:
“Yaygın olarak kullanılan ve genellikle haftada en az dört kez çalıştırılan bir çamaşır makinesi, bir yıkamada yaklaşık 55 litre su harcayarak su faturalarına yansıyan rakamlar olmaktan çıkıp çevreyi ve geleceğimizi tehdit eden bir unsur haline geliyor. Bunların yanında çamaşır makinelerindeki mikroplastik ve deterjan gibi geri dönüşümü çoğu yerde sağlanmayan bu atıklar giderek su kaynaklarımızı azaltıyor.”
Gençlerin ürettiği makine çamaşır suyundan mikroplastikleri filtreliyor
Okulun Yurt Dışı Eğitim Danışmanlığı görevini yürüten Cemil Yıldız, takımlarına olan katkılarından dolayı Yılın Eğitmeni ödülü için final turuna kaldı.
Ekip bu bilgiler ışığında ECaundry adını verdikleri bir de ürün tasarlıyor. Gençler ECaundry’nin çamaşır makinelerinden çıkan gri suyu filtreleyerek makinenin üzerine yerleştirilmiş bir su tankına ilettiğini ve filtrelenen suyun ileriki yıkamalarda aynı sırayla tekrar kullanıldığını anlatıyor:
“Çamaşırlar üzerinde kalan su ve eksilen su ölçülerek azalan su miktarı kadar şebekeden tanka dolduruluyor. Kıyafetlerin içerisinde bulunan ve çevremizi gün geçtikçe daha çok tehdit eden mikroplastikler filtrasyon sistemimiz sayesinde makinede biriktiriliyor ve filtrelerin değiştirilme zamanı geldiğinde katı atık merkezlerine gönderilerek yok ediliyor.
Bunların yanı sıra ürünümüzde kullandığımız filtreler sayesinde tekrar kullanılan su daha yumuşak bir hale gelerek deterjan ve yumuşatıcı kullanımlarını da yarıya indiriyor. Böylece hem su tasarrufu sağlayıp hem de su kirliliğinin önüne geçmiş oluyoruz.”
‘Deprem, sel gibi su kaynaklarını kirleten doğal afetlerden sonra hijyen sorununu çözmeye de katkıda bulunuyor’
“Su faturalarını düşürerek çevreyi korumakla kalmayıp ev ekonomisine katkıda bulunan ECaundry, aynı zamanda deprem, sel gibi su kaynaklarını kirleten doğal afetlerden sonra temiz suya olan ulaşımın çok kısıtlı olduğu ve suyun ulaşamadığı yerlerde kullanılarak hijyen sorununu çözmeye bir katkıda bulunuyor” diyor gençler.
Diyarbakırlı gençler çevre dostu makineleriyle iki yarışmada dünyayı geride bıraktı
Delavo takımının ürünü ECaundry ile ekip, dünya çapında düzenlenen iki büyük yarışmada, Conrad Challenge ve Earth Prize‘da oldukça iyi sıralamalar yaptı.
Liseli araştırmacı ekibin finalist olmaya hak kazandıkları Earth Prize yarışması, dünya çapında 15-18 yaşları arasındaki gençleri sürdürülebilirlik ve çevre üzerine projeler geliştirmeye teşvik eden bir yarışma.
Söz konusu yarışmaya katılan takımlardan Birleşmiş Milletler’in sürdürülebilirlik hedeflerinden bir veya birkaçının gerçekleştirilmesine katkıda bulunacak projeler geliştirmesi bekleniyor.
Yarışma kapsamında gençler yalnızca proje raporlarını göndermekle kalmıyor aynı zamanda ekiplere sağlanan ekoloji eğitimleri sayesinde projelerini daha da geliştirme fırsatı buluyor.
Dünya genelinde seçilen ilk 10 takım arasına girdiler!
Conrad Challenge ise Earthprize’dan farklı olarak sürdürülebilirlik hedeflerinin yanı sıra genç yaşta girişimcilik faaliyetlerini desteklemek amacıyla NASA tarafından organize edilmiş global bir yarışma.
Ekip, çevre kategorisinde finalist olmaya hak kazandığı Conrad Challenge’de ise dünya genelinde ilk 10 takım arasına girmeye hak kazandı.
Comments