Fukuşima’nın 5.yıldönümü: Japonya’daki aktif reaktör sayısı 2’ye indi, halk hakkını arıyor!

Japonya’da yargı, Fukuşima nükleer santral kazası sonrasında geliştirilen nükleer güvenlik şartlarına uygunluğu sağlandığı iddiasıyla devreye alınan 2 reaktörün tekrar kapatılmasına hükmetti. Kararın uygulamaya konmasıyla  devreye alınmış olan reaktörlerin sayısı 4’ten 2’ye inmiş oldu. Japonya’da toplam 43 reaktör bulunuyor ve  bu karar Fukuşima’nın 5. yılında 41 reaktörün hala kapalı durumda olduğu anlamına geliyor.

 

Takahama Nükleer Santrali’nde açılmasına karar verilen bu reaktörlere  itiraz santralden yarı çapı 30 kilometrelik alan içerisinde kalan ve büyük bir nükleer kaza halinde 1.derecede etkilenecek olan komşu Şiga eyaletinin sakinlerinden geldi. Kansai Elektrik tarafından işletilen Takahama Nükleer Santrali Tokyo’nun  350 kilometre batısında yer alıyor.

Davanın intikal ettiği Otsu mahkemesi, Fukuşima nükleer felaketinin 5. yıldönümüne günler kala  bu reaktörlerin kapatılmasına hükmetti. Bir televizyon kanalının çekimlerinden mahkeme kararının halk tarafından çığlık ve neşe içinde karşılandığı kutlama ortamında Kansai Şirket Yetkilisinin “Bu kabul edebileceğimiz, bir karar değildir, bu sonuç için üzüntü duyoruz” ifadesi ekranlara yansıdı. ¹

Otsu Mahkemesi, ilk olarak 2011 yılında Fukuşima nükleer faciasından sonra Takahama Nükleer Santrali’ndeki reaktörlerin tamamının kapatılması yönünde karar vermiş, ardından reaktörlerin devreye alınmasını isteyen Başbakan Shinzo Abe’nin yönlendirmeleriyle “Fukuşima sonrası güvenlik şartlarına” göre iyileştirmelerin yapıldığı gerekçesiyle yeniden açtırılmıştı.² Takahama Nükleer Santrali’nin çalıştırılmasına mahkeme 17 Nisan 2015’te de ret kararı vermiş ancak bu reaktörler şirket ve devlet yetkililerinin girişimleriyle mahkeme açılarak Fukuşima sonrası kapatıldıktan sonra  ilk kez yeniden devreye alınmıştı. İlgili haberimize buradan ulaşabilirsiniz.

Fukuşima nükleer santral faciasından 1,5 yıl sonra ülkedeki toplam sayısı 43 olan  reaktörlerin kapatılmasını izleyen süreçte Takahama Nükleer Santrali’nin haricinde tartışmalı olan diğer bir santral de Kagoşima’da Kyushu Elektrik tarafından işletilen  Sendai Nükleer Santrali’ydi. Bu santraldeki 2 reaktör de sırasıyla 2015 Ağustos ve Ekim aylarında yeniden devreye alınmıştı. İlgili haberimize buradan ulaşabilirsiniz.

 

 

Diğer taraftan, açılan davalar neticesinde Fukuşima Nükleer faciasının baş sorumlusu ilan edilen Tokyo Elektrik Şirketi (TEPCO) aslında bir tsunami tehlikesine karşı önlem alması için tsunaminin meydana gelişinden yıllar önce uyarı almış. 2009 yılında yayımlanan rapora göre olası bir tsunamiden korunmak için 15,7 metre yüksekliğinde bir duvar seti gerekirken bu risk dikkate alınmamış .

Fukuşima Nükleer Santrali’nin işletmecisi Tokyo Elektrik (TEPCO) Şirketinin Eski Başkanı Tsunehisa Katsumata ile eski başkan yardımcıları  Ichiro Takekuro ve Sakae Muto,  11 Mart günü Fukuşima’yı vuran tsunaminin tetiklemesiyle meydana gelen nükleer felaket kaynaklı  tahliye sürecindeki yaralanmalardan (yaklaşık 50 kişinin)  sorumlu tutuluyor. Bu dava Japonya’daki nükleer krizdeki sorumluluğa dair öne sürülen ilk suç iddianamesi ve suçlu bulunmaları halinde 3 yönetici 5’er yıl hapis veya toplam 1 milyon yen ödemekle cezalandırılacak.

Peki bu ceza, Fukuşima nükleer santral faciasının ardından  yüksek oranda radyoaktiviteye maruz kaldıkları için evlerini belki de bir daha hiç dönmemek üzere terk etmek zorunda kalan 160 bin  insanın;  farklı eyaletlerde istiflenmiş 9 milyon ton çuval radyoaktif atığın; 5 yıldır her gün okyanusa akan 300 ton radyoaktif suyun; %50’si radyoaktiviteye kurban olmuş tarım alanlarının; %100 kirlenmiş yolların, asfaltın, açık alanların; tiroit kanseri teşhisiyle ameliyat edilen 116 çocuğun, evini işini kaybettiği için intihar edenlerin, radyoaktivite kaynaklı hastalıklarla yaşamak zorunda kalanların mağduriyetini karşılar mı?

Japonya’da Fukuşima felaketinin hesabını sormak için kurulan“Nükleer Felaketin Tanıkları” insiyatifi adına Muito Ruiko ile Kenichi Hasegawa Japonya’ya ve tüm dünyaya Fukuşima’nın gerçek faillerinin Japon hükümeti ve TEPCO  olduğunu anlatarak  gerçek sorumluların cezalandırılmasını talep ediyor. “Nükleer Felaketin Tanıkları”nın açıklamalarının yer aldığı Peace Boat tarafından hazırlanan ingilizce alt yazılı videoya buradan ulaşabilirsiniz .

1:http://www.theguardian.com/world/2016/mar/09/japanese-court-orders-closure-of-two-nuclear-reactors

2: http://www.japantimes.co.jp/news/2016/03/09/national/court-issues-surprise-injunction-halt-takahama-nuclear-reactors

(Guardian, Japantimes, Peace Boat, Yeşil Gazete )

Haber : Pınar Demircan