Fosil Yakıtların Ötesi Kampanyası: 2035’e kadar elektrik üretiminde fosil yakıtlardan kurtulmak mümkün

Avrupa genelinde kırktan fazla sivil toplum kuruluşu, 2035’e kadar, hükümetlerin, işletmelerin ve finans kurumlarının elektrik üretiminde kullanılan fosil yakıtların yerine yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği önlemleri koymaları için Fosil Yakıtların Ötesi (Beyond Fossil Fuels) kampanyası başlattı.

Türkiye’den de sivil toplum örgütlerinin yer aldığı Fosil Yakıtların Ötesi kampanyasının, 23 Avrupa ülkesinden 17’sinin en geç 2030’a kadar kömürden çıkış taahhüdünde bulunduğu başarıyla sonuçlanan Kömürün Ötesinde Avrupa kampanyasının üzerine inşa edildiği belirtildi.

Kampanya kapsamında hazırlanan ‘‘Fosil Yakıtlardan Özgürlük’’ araştırması, Avrupa’nın tarihsel olarak Rusya’dan ithal ettiği kömür ve fosil gazın tamamını yenilenebilir enerji, enerji verimliliği ve akıllı tüketim ile dört yılda ikame edebileceğini gösteriyor.

Araştırma bu yakıtların yüzde 70’inin sadece güneş, rüzgar ve ısı pompasıyla değiştirilebileceğini ortaya koyuyor.

Fosil Yakıtların Ötesi Kampanya Direktörü Kathrin Gutmann kampanya ve araştırmaya ilişkin olarak şunları aktarıyor:

“Avrupa’da kömür geri döndürülemez bir düşüş yaşıyor. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin bir sonucu olarak kömürün kışın geri döneceğine dair beklentiler boş çıktı. Enerji krizine verilen panik halindeki tepkiler, Avrupa’nın fosil gaza ve diğer kirli yakıtlara olan derin bağımlılığının bir sonucu olarak zorluk yaşadığının bir kanıtı.

İşlerimizi, şehirlerimizi, kasabalarımızı ve evlerimizi ucuz, temiz, yerli ve yenilenebilir enerjiyle çalışacak şekilde dönüştürmek, yaşam maliyeti, barış, güvenlik ve iklim değişikliği ile aynı anda mücadele etmenin tek, en adil ve makul yolu. Her politikacı, iş insanı, finansör ve kamu kuruluşunun bu vizyonu 2035 yılına kadar gerçeğe dönüştürme sorumluluğu var.”

Fosil Yakıtların Ötesi Kampanyacısı Duygu Kutluay ise ‘‘Türkiye’nin fosil yakıt bağımlılığı da tıpkı Avrupa’nın geri kalanı gibi ülkemize pahalıya patlıyor. Hazırladığımız Fosil Yakıt Sayacı’na göre Türkiye’nin Paris Anlaşması’nı 6 Ekim 2021’de onaylamasının ve net sıfır hedefi açıklamasının üzerinden geçen sürede kömür, gaz ve petrolden oluşan fosil yakıt ithalatı için 135 milyar doların üzerinde kaynak ayırmışız” diyor ve ekliyor:

“Türkiye’nin güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynaklarındaki yüksek potansiyelini bir an önce kullanmaya başlayarak elektrik üretiminde kömür başta olmak üzere fosil yakıtlardan çıkış hedefi belirlemesi gerekiyor. Toplumun her kesiminin parçası olabileceği ve faydalarından yararlanabileceği bu dönüşüm Türkiye’nin mevcut ve gelecekteki iklim ve fosil yakıt krizlerine karşı daha dayanıklı olması için de kaçırılmaması gereken bir fırsat.”

Fotoğraf: AFP

‘Avrupa çok önemli bir fırsata sahip’

Fosil Yakıtların Ötesi Kampanya Stratejisti Cyrille Cormier ise şu ifadeleri kullandı:

“Şu anda Avrupa, kendi halkına ve ekonomisine uygun bir elektrik sistemini yeniden kurabileceğini ve bunu çevremizi ve iklimimizi korurken yapabileceğini göstermek için çok önemli bir fırsata sahip. Avrupa, bir dizi yenilenebilir ve enerji tasarrufu çözümüne odaklanarak, yalnızca birkaç yıl içinde savaştan öncebağımlı olduğu Rus fosil yakıtının eşdeğerini kendi kaynaklarıyla üretebilir. Bu, hem elektrik faturalarını azaltacak, hem barışı ve enerji güvenliğini teşvik edecek hem de bizi 2035 yılına kadar gerekli iklim eylemi ve tamamen fosilsiz, yenilenebilir tabanlı bir enerji sistemi için doğru yola sokacak.”

Fosil Yakıtların Ötesi Kampanyası hakkında

Fosil Yakıtların Ötesi Kampanyası 27 Avrupa Birliği ülkesi, Türkiye, Ukrayna, Batı Balkanlar, Moldova, İsviçre, Norveç ve Birleşik Krallık’ta yer alan 47’den fazla sivil toplum kuruluşundan oluşuyor:

• Aarhus center (Bosna Hersek),
• AirClim (İsveç),
• Amis de la Terre / Friends of the Earth France (Fransa),
• BankTrack, Biomasto (Polonya),
• Beogradska otvorena škola / Belgrade Open School (Sırbistan),
• Centrum pro dopravu a energetiku (Çekya),
• Climate Action Network (CAN) Europe,
• Coal Action Network (Birleşik Krallık),
• CEE Bankwatch Network,
• Center for ecology and sustainable development CEKOR (Sırbistan),
• Center for Environmental Initiatives Ecoaction (Ukrayna),
• ClientEarth,
• Centar za zivotnu sredinu / Center for Environment (Bosna Hersek),
• Deutsche Umwelthilfe DUH (Germany),
• E3G – Third Generation Environmentalism,
• Eco-svest (Kuzey Makedonya),
• Eco-Team (Karadağ),
• Ekotim (Bosna Hersek),
• Ekosfer (Türkiye),
• Ember,
• Estonian Green Movement / Friends of the Earth (Estonya),
• European Environmental Bureau (EEB),
• Framtiden i våre hender / The Future in Our Hands (Norveç),
• Frank Bold (Çekya),
• Maan ystävät / Friends of the Earth Finland,
• Fundacja RT-ON – Fundacja “Rozwój TAK – Odkrywki NIE” (Polonya),
• Green Home (Karadağ),
• Yeşil Düşünce Derneği (Türkiye),
• Greenpeace, Hnutí DUHA / Friends of the Earth (FoE) (Çekya),
• IIDMA – instituto internacional de derecho y medio ambiente (İspanya),
• Natuur en Milieu (Hollanda),
• MTVSZ – NSC-FoE (Macaristan),
• Priatelia Zeme-CEPA / Friends of the Earth (Slovakya),
• Re:Common (İtalya),
• Reclaim Finance,
• Re-set (Çekya),
• The Climate Reality Project (Avrupa),
• The Green Tank (Yunanistan),
• Urgewald (Almanya),
• WeMove,
• WWF,
• YUVA (Türkiye),
• Za Zemiata / Friends of the Earth (Bulgaristan),
• Zero (Portekiz)

Ülkelerin kömürden çıkış planları

Kömürsüz Avrupa ülkeleri: Belçika (2016), İsveç (2020), Portekiz (2021)

2025 yılına kadar kömürden çıkış yapacak Avrupa ülkeleri: Fransa (2023), Birleşik Krallık (2024), Macaristan (2025), İtalya (2025), İrlanda (2025), Avusturya (2023)

2030 yılına kadar aşamalı olarak kömürden çıkacak Avrupa ülkeleri: Kuzey Makedonya (2027) Danimarka (2028), Finlandiya (2029 ortası), Hollanda (2029 sonu), Slovakya (2030), İspanya (2030), Romanya (2030), Yunanistan (2028)

2030’dan sonra kömürden çıkacak Avrupa ülkeleri: Karadağ (2035), Hırvatistan (2033), Bulgaristan (2038-2040), Slovenya (2033), Çekya (2033), Almanya (2038)

Kömürden çıkış kararı almamış ülkeler: Kosova, Bosna Hersek, Polonya, Sırbistan ve Türkiye.

Fosil Yakıtların Ötesi hakkında

Fosil Yakıtların Ötesi, 2035 yılına kadar Avrupa’nın tüm elektriğinin fosilsiz, yenilenebilir enerjiden sağlanmasını amaçlayan kolektif bir sivil toplum kampanyasıdır.

2030’a kadar elektrikte ve ısınmada kömürün kaldırılmasını hedefleyen Kömürün Ötesinde Avrupa kampanyasının üzerine inşa edilmiştir.