İklim Krizi

Fosil yakıtları sonumuzu getiriyor – Büşra Deler

0

İklim değişikliği milyonlarca yıldır yaşanılan doğal bir olaydı. Fakat, bu süreç yüzyıllar önce çok yavaş ilerliyordu. Zamanla, insan kaynaklı sebeplerin artışıyla iklimin değişme hızı da tehlikeli boyutlara ulaşmaya başladı.

20. yüzyılda dünyanın yüzey sıcaklığı 0,74 °C artmasına ek olarak, 21.yüzyılda 6,4°C daha artması bekleniyor (IPCC’nin 2007 raporuna göre). Bu sıcaklık artışı, insanların hızla atmosfere saldığı sera gazlarından kaynaklanan iklim değişikliğinin geldiği noktayı açıkça gözler önüne sermektedir.

19. yüzyıldan beri, endüstrinin ve kentleşmenin getirdiği fosil yakıt ihtiyacı, modern toplumların hayatının merkezine petrol, kömür gibi yakıtları getirmektedir. Fosil yakıtlar; milyonlarca yıl önce ölmüş organizmaların toprak altında, oksijensiz ortamda çürüyüp ayrışmalarıyla meydana gelmiştir. Canlı olan her organizma yapısında hidrokarbon barındırır. Dolayısıyla oksijensiz ortamda ayrışmış bu organizmalar da yüksek miktarda karbon atomu içerir. Buraya kadar her şey normal ilerler.

Toprağın altında barınan ve atmosfer ile buluşmayan karbon atomları doğa için hiçbir tehlike oluşturmaz. İklim değişikliğine sebep olan atmosferdeki karbon miktarıdır. Yer kabuğunun altındaki karbon atomları yakılacak olsa atmosferde 7000 ppm’lik karbondioksit (atmosferdeki karbon miktarının yaklaşık 20 katı) üretecek fosil yakıt miktarı bu durumu etkilemez. Fakat oluşumu binlerce yıl süren bu fosil yakıtların günümüzde hızla tüketilmesi, toprağın altındaki karbonun atmosfere yayılması demektir.

Atmosferdeki fazla karbondioksit miktarı güneşten gelen ısı ve radyasyonun daha fazla emilmesine ve bu da dünyanın yüzeyinin ısınmasına neden olur. Bu hızlı ısınma dünyadaki enerji dengesini bozar ve buzulların erimesine sebep olur. Buzulların erimesiyle birlikte su seviyesinde artış meydana gelir. Gidişatımıza göre beklenen, gelecek 100 yıl içinde Maldivler’in tamamı ve dünyadaki pek çok bölgenin sular altında kalmasıdır. Ayrıca kutup ayıları, penguenler ve daha birçok canlının yaşam alanı yok olup, nesilleri tükeneceği için de ekolojik sistemin dengesi bozulacak ve bu yıkım telafi edilemez boyutlarda olacak demektir.

Tüm bunlar bize, “Neden Fosil Yakıtlardan Bu kadar Korkmalıyız?” sorusunun cevabını açıkça vermektedir. Atmosferdeki karbon miktarının nelere sebebiyet verdiğini ve küresel iklim değişikliğinin ne denli insan kaynaklı olduğunu gözler önüne sermektedir. Yine de kısaca rakamlara göz atacak olursak, bugün dünyada günde 90 milyon varil ham petrol ve 8 milyar metreküp doğal gaz tüketilmektedir. Ham petrol rezervleri 1200 milyar varil ve doğal gaz rezervleri de 175000 milyar metreküp olduğuna göre, şimdiki tüketim hızımızla ham petrol yaklaşık 40, doğal gaz da yaklaşık 60 sene yetecek miktardadır. Yani saldıkları karbonun bir problem olmasının yanı sıra, dünyanın fosil yakıt rezervleri de hızla tükenmektedir.

Sonuç olarak; bugün dünya çapında bir karar alınsa ve karbon salımına sebep olan tüm aktiviteleri durdursak bile, şu zamana kadar yaptığımız karbon salımının atmosferdeki etkisi ve bununla birlikte küresel olarak yüzeyin ısınması yaklaşık yüz yıl kadar devam edecek.

Yani insan eliyle gerçekleşen küresel ısınmayı durdurmak için artık zamanımız yok. Atmosfere saldığımız karbondioksit miktarı arttıkça, oluşabilecek felaketlerin boyutları da artacaktır.  Ayrıca, artan tüketim ihtiyacıyla beraber biz istesek de gelecek yüzyıllarda kullanabilecek fosil yakıt rezervlerimiz kalmayacak. Eğer şu noktadan itibaren yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmezsek, yaşanacak felaketlerden ve insan neslinin yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalmasından biz sorumlu olmuş olacağız.

 

Büşra Deler

 

Boğaziçi Üniversitesi
İklim Değişikliği Çalışma Grubu

More in İklim Krizi

You may also like

Comments

Comments are closed.