EYT düzenlemesi TBMM’de kabul edildi

Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.

Meclis Genel Kurulu’nda Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi görüşüldü. Teklif, Genel Kurul’da bulunan AKP, CHP, HDP, MHP ve İYİ Partili 395 milletvekilinin oybirliğiyle kabul edildi.

Kanuna göre; 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresini tamamlayanlar emekli olabilecek. Emekli olabilmek için, işe başlama tarihine göre 5 bin ila 5 bin 975 gün arasında değişen prim günü şartının da tamamlaması gerekiyor.

Genel Kurulda kabul edilen teklif, dört maddeden oluşuyor.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na eklenen geçici maddeyle, ilgili kanunlara göre, teklifin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması talebinde bulunanlardan yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanacak.

Bu hüküm esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak ve geriye dönük hak talep edilemeyecek.

İlk kez yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içinde en son çalışılan özel sektör iş yerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren, sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanacak.

Sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde, bu indirimden tekrar yararlanılamayacak.

Kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler, il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin; emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde, çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşları veya şirketlerce iş sözleşmelerinin feshedilmesini zorunlu tutan düzenlemeler yürürlükten kaldırılacak.

5 bin gün sayısı reddedildi

TBMM’de görüşmelerinde Emeklilikte Yaşa Takılanlar kanun teklifine ilişkin, kademeli prim gün sayısının 5 bin gün olarak düzenlenmesine yönelik CHP, İYİ Parti ve HDP’nin verdiği önergeler, AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.

Teklifin kabul edilmesinin ardından, TBMM Başkanvekili Haydar Akar, birleşimi, saat 14.00’da toplanmak üzere kapattı. Yasa, Resmi Gazete‘de yayımlandıktan sora yürürlüğe girecek ve başvurular alınacak.

Yasadan beş milyon kişi etkilenecek

Halihazırda 4.8 milyon kişi, borçlanma hakkı ile birlikte ise toplam yaklaşık beş milyon kişi yasadan etkilenecek. Etki analizine göre, düzenlemede 2.25 milyon kişi hemen ya da 2023 içinde emekli olabilecek. Düzenlemenin ilk yıl için bütçeye maliyeti ise 194 milyar TL olarak öngörülüyor.

Türkiye’nin 1999 yılında ekonomik krizden çıkmak için sosyal güvenlik sisteminde yaptığı değişiklik sonucu, emekli olabilmek için gerekli şartlara yaş sınırı da eklenmişti. Meslek ve tabi olunan kanunlara göre emeklilik yaşı değişiyor olsa da, SGK düzenlemelerine göre ağırlıklı olarak kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşından önce emekli olunamıyor. Halbuki yasa değişikliği öncesi Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanların emekli olabilmesi için yaş şartı bulunmuyordu.

Düzenlemeden ilk etapta 2 milyon 250 bin kişinin yararlanması bekleniyor. Başvuru süreci ise düzenlemenin Resmi Gazete‘de yayımlanmasının ardından başlayacak.

Kimleri kapsıyor?

EYT düzenlemesiyle 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresini tamamlayanlar emekli olabilecek.

Emekli olabilmek için işe başlama tarihine göre 5 bin ile 5 bin 975 gün arasında değişen prim günü şartını da tamamlamak gerekiyor.

Milyonlarca vatandaşa emeklilik yolu açan EYT düzenlemesinin yürürlüğe girmesiyle beraber hak sahipleri, emeklilik başvurusunda bulunabilecek.

İlk etapta yaklaşık 2 milyon 250 bin kişinin emekli olmasını sağlayacak düzenlemenin çıkmasının ardından başvuru yapılmasıyla birlikte maaş hakkı da kazanılmış olacak.

SGK veya e-Devletten başvurulabilecek

EYT başvuruları, kanun teklifinin Meclis’ten geçmesi ve Resmi Gazete’de yürürlüğe girmesiyle birlikte başlayacak. Koşulları yerine getirenler, Süre sınırı olmaksızın, SGK ve e-Devlet‘ten başvuru yapabilecek.

EYT düzenlemesinden yararlanmak isteyenler emeklilik için başvuru dilekçesi verecek. Koşulları yerine getirenler, Süre sınırı olmaksızın, SGK ve e-Devlet’ten başvuru yapabilecek. EYT düzenlemesinden yararlanmak isteyenler emeklilik için başvuru dilekçesi verecek.

EYT başvuru süreci

1. e-Devlet sistemine giriş yaptıktan sonra ‘gelir, aylık ödenek talep belgesinin verilmesi belgesi’ne tıklayın.
2. Ardından sayfada çıkan yeni başvuru sekmesine tıklayın.
3. Tahsis talep türü olarak ise ‘yaşlılık aylığını” seçin.
4. SSK kapsamında aylık talep edeceklerin ‘4A’, Bağkur kapsamına girenlerin ise ‘4B’ seçeneğini işaretlemesi gerekiyor. Seçim yaptıktan sonra ‘başvur’ butonu tıklayın.
5. Maaş ödemesinin yapılacağı bankayı seçtikten sonra açıklama kısmına maaşınızı almak istediğiniz şubeyi yazın.
6. Diğer iletişim bilgilerini de doldurun.
7. ‘Aylık alıyor mu?’ sorusunu da “evet” veya “hayır” olarak yanıtlayın.
8. Son aşamada ‘ileri’ butonu ardından ‘başvur’ butonuna basılarak bilgiler SGK’ye gönderilmiş olacak.