By Şu anda Burlington, Vermont’ta bir ExxonMobil benzin istasyonunun önünde oturmuş, tutuklanmayı bekliyorum ve dürüst olmak gerekirse kendimi biraz da gülünç hissediyorum.
Ama bunu insanların iki haberi okuması ve paylaşmasını istediğim için yapıyorum ve bu ufak eylemimim birkaç kişinin bunları yapmasını sağlamak için yeterli olacağını düşünüyorum. Haberler, Los Angeles Times, Columbia Journalism School ve Pulitzer ödüllü Inside Climate News’un muhabir ekiplerinin haberleri: dünyanın en büyük ve güçlü şirketi ExxonMobil’in 1970’ler, 1980’ler ve 1990’larda iklim değişikliği hakkında bilgi sahibi olduğunu dehşet verici, etraflıca ve inkar edilemeyecek bir şekilde gösteriyorlar. Şirket, dünyanın ne kadar hızla ısınacağını gösteren sofistike bilgisayar modellerine sahipmiş ve en üst yöneticiler bunun gezegen için ciddi bir problem olacağının alenen farkındalarmış. Hatta bu bilgiyi hızla erimekte olan Kuzey Kutbu’nda petrol arama ihalelerine girmek için kullanmışlar.
Ancak kimseye söylemediler. Bunun yerine, yalan söylediler – iklim değişikliğini inkar eden kuruluşlara fon yardımında bulundular ve iklim hareketine karşı mücadele eden politikacıları finanse ettiler. Araştırmanın büyük bir kısmını yöneten ExxonMobil CEO’su, 1997’de Çin liderlerine dünyanın soğumakta olduğunu ve “tam gaz” fosil yakıtlara yönelmeleri gerektiğini söyledi.
Bu iklimimiz hakkında bir dizi yeni acıklı öykünden ibaret değil. Küresel ısınmayı takip ettiğim 28 yıl içinde, bu gazeteciler tarafında açığa çıkarılan en şoke edici haber. ExxonMobil, eşsiz ağırlığı sayesinde – ki bir kez daha vurgulayayım, dünyanın en büyük şirketiydi- tarihin akışını daha iyi bir yöne doğru değiştirebilirdi. “Uyarı alarmını çalsaydı”, sadece “şirket içi araştırmalarımız bilim adamlarının haklı olduğunu gösteriyor” bile deseydi, yirmi beş yıl boyunca boşa kürek çekilmesini engellerdi. Kuzey Kutbu erimeden, mercan resifleri beyazlaşmadan, kuraklık ve sel döngüleri sabitlenmeden önce dünyaca bir şeyler yapmış olabilirdik.
Bunun yerine, sadece para kazanmaya devam etmek için korudukları sessizlikleri ve söyledikleri yalanlar dünyanın en kritik sistemlerinin bozulmasına yardımcı oldu. İnsanoğlu gezegenimizin mahvolmasına nasıl olur da izin verebildi diye sorulduğunda, bu muhabirler tarafında ortaya çıkarılan iç yazışmalar cevabın çok büyük bir kısmını veriyor. Biz gezegeni mahvettik, ve bunda gezegenin en güçlü şirketlerinin bize yalan söylemiş olması büyük rol oynuyor.
Ve bunun için, şimdi burada oturuyorum. Bu eylemimim pratikte bir şey değiştireceğine dair büyük umutlarım yok. Kimsenin Exxon’u yargılamaya cesaret edemeyeceğinden korkuyorum, Exxon fazla büyük ve fazla güçlü. Ve bu zaten verdiği zararı düzeltemez. Exxon’u boykot etmek için yeterince Amerikalıyı bir araya getirebilsek bile, Exxon’un bitmek tükenmek bilmeyen kârına bir sembolik çentik atmaktan öteye gidemeyeceğimizi ve bunu başarsak bile o kârların henüz yaptıkları açığa çıkarılmamış bir diğer petrol devine kayacağını biliyorum. Exxon ya da Mobil tabelalı benzin istasyonlarının çoğunun şirkete bile ait olmadığını da biliyorum. Bunun yerel bayilerin suçu olmadığını da biliyorum; oturma eylemine başlamadan önce bu istasyonu işleten kişilere, küçük protestomun onları fazla zarar uğratmayacağını umarak, yüz dolar verdim.
Bu haberleri “tabii, biz bunu en başından biliyorduk. Dünyanın işleyişi böyle” diyerek umursamayacak zeki ve alaycı insanların olduğunu da biliyorum. Ya da “bu Exxon’un hatası değil, hepimiz fosil yakıt tüketiyoruz” diyecekler. Bu zeki kişiler bir anlamda ExxonMobil’de çalışan alaycı kişilerin kuzenleri; bilgi sahibi olmaları eylemsizliklerinin kılıfı. Exxon tarihin akışını değiştirebilecekken harekete geçmedi; Exxon’un dışındaki bizler için öyle olmadı.
Tek umudum eylemimin bu haberlerin, eşimin haklı ve ümitsizce dijital kültürümüzün baskın patırtısı olarak tanımladığı yerde, yok olmadan önce birkaç kişi tarafından daha okunmasını sağlaması. Sizden imza atmanızı, bir e-posta listesine adını eklemenizi, bağış yapmanızı istemiyorum. Sadece okumanızı istiyorum. Sanırım bazılarının “birisi için tutuklanmayı göze alacak kadar önemliyse, haberi okumak için on dakikamı ayırabilirim” diyeceklerini umuyorum.
Belki bu anlayış daha çok kişinin, fosil yakıtlardan yatırımların geri çekilmesi (divestment), yeni dev petrol projelerine karşı, ya da hükümet teşviklerinin kirli enerjilere verilmemesi hareketlerine katılmasını sağlar. Bu güzel olur – hayatımın büyük bir kısmını bu mücadelelerde geçirdim ve 350.org’daki meslektaşlarım ve iklim adaleti hareketi içerisinde mücadele vermeye devam edeceğim. Exxon gibi şirketlerin güvenirliliği ve gücünün azalmasının her önemli mücadeleye yararı olur.
Bu haberler, pratikte herhangi bir sonuç vermeden sadece bilginin daha çok paylaşılmasına yol açsa bile buna değer. Halihazırda iklim değişikliği yüzünden dünyanın dört bir yanında hayatlarında bir litre petrol tüketmemiş insanlar ölüyor. Bizden sonra gelen herkes, bizim doğduğumuz gezegenden çok daha az canlı bir gezegeni miras almış olacak. Kızım bu bahar üniversiteden mezun oluyor, ve mahvolmasında Exxon’un büyük payı olan bu dünyayı miras alıyor Onların ve hepimizin, en azından gerçekleri bilme hakkı var.
Bahsettiğim haberlerin link’leri:
http://graphics.latimes.com/exxon-arctic/
http://insideclimatenews.org/content/Exxon-The-Road-Not-Taken
Yaxzının İngilizce Orjinali
Yeşil Gazete için çeviren: Ayşe Bereket
Saygılarımla,
Bill McKibben
Comments