Her yıl 20 Mayıs’ta kutlanan Dünya Arı Günü, arıların ekosistem ve tarım üzerindeki hayati önemine dikkat çekiyor.
Arılar, bitkilerin tozlaşmasında büyük rol oynuyor ve bu süreç, gıda üretiminin sürdürülebilirliği için kritik. Ancak, arı popülasyonları son yıllarda ciddi tehditlerle karşı karşıya. İklim değişikliği, pestisit kullanımı ve habitat kaybı, arıların yaşamını tehlikeye atan başlıca faktörler arasında yer alıyor.
Arılar, doğanın en önemli tozlayıcılarından biri. Dünya genelinde yetiştirilen bitkilerin yüzde 70’i arıların tozlaşma faaliyetlerine bağlı. Bu durum, gıda üretiminin yanı sıra biyolojik çeşitliliğin korunması açısından da büyük önem taşıyor. Arıların tozlaşma sürecine katkıları olmadan birçok bitki türü hayatta kalamaz ve bu da ekosistemin dengesini bozar.
Arı popülasyonlarındaki düşüş ise birçok nedene bağlı. İklim değişikliği, arıların yaşam alanlarını ve beslenme kaynaklarını olumsuz etkiliyor. Küresel ısınma, çiçeklenme zamanlarını değiştiriyor ve arıların beslenme düzenini bozuyor. Ayrıca, tarımda kullanılan kimyasal pestisitler arılar üzerinde toksik etkiler yaratıyor ve kolonilerin çökmesine neden oluyor. Habitat kaybı ise arıların yaşam alanlarını daraltarak yiyecek ve yuva bulmalarını zorlaştırıyor.
‣ İklim krizi: Arılar bu yıl da uyuyamadı, baharda toplu ölümler görülebilir
‣ İklim değişikliği karşısında çiçeksiz kalan arılara ‘şerbet takviyesi’ önerisi
Dünya genelinde birçok kuruluş ve birey, arıları korumak için çeşitli projeler yürütüyor. Organik tarım uygulamaları, pestisit kullanımını azaltarak arıların sağlığını korumaya yardımcı olurken; şehirlerde ve kırsal alanlarda arı dostu bitkilerin ekilmesi, arıların beslenme kaynaklarını artırmaya yardımcı oluyor. Ayrıca, arı kovanlarının korunması ve yeni kovanların kurulması da arı popülasyonlarının artmasına katkı sağlıyor.
Dünya Arı Günü, bu küçük ama hayati canlıların karşılaştığı tehditleri hatırlatıyor ve onları koruma çabalarını destekliyor. Her birey, arıları korumak için küçük ama etkili adımlar atabilir ve bu adımlar, geleceğimiz için büyük farklar yaratabilir.
Arılara nasıl destek olabiliriz?
Arılar ve diğer tozlayıcılar, ekosistemimizin sürdürülebilirliği için hayati öneme sahip. Ancak, iklim değişikliği, tarım uygulamaları ve habitat kaybı gibi insan faaliyetleri nedeniyle giderek artan tehditlerle karşı karşıyalar. Arıları korumak ve desteklemek için bireysel olarak, çiftçiler olarak ve hükümetler düzeyinde yapabileceklerimizi Birleşmiş Milletler, şöyle açıklıyor:
Bireysel olarak arıları desteklemek için:
Yerel bitkiler ekmek: Farklı zamanlarda çiçek açan yerel bitkileri ekmek, arıların yıl boyunca beslenmelerine yardımcı olur.
Yerel çiftçilerden bal almak: Yerel çiftçilerden ham bal satın almak, hem arıcılığa destek sağlar hem de yerel ekonomiyi destekler.
Sürdürülebilir tarım ürünleri satın almak: Sürdürülebilir tarım uygulamalarıyla üretilen ürünleri tercih etmek, arıların sağlığını korumaya yardımcı olur.
Bahçelerde kimyasal kullanımından kaçınmak: Bahçelerimizde pestisit, fungisit ve herbisit kullanımından kaçınmak, arıların zehirlenmesini önler.
Yaban arı kovanlarını korumak: Doğal ortamda arıların kendiliğinden oluşturdukları yaban arı kovanlarını korumak ve onlara zarar vermemek gerekir.
Arılara su vermek: Dışarıda uygun bir yerde temiz su dolu bir kap bırakarak arılar için su kaynağı sağlayabilirsiniz.
Orman ekosistemlerini desteklemek: Orman ekosistemlerini sürdürülebilir şekilde desteklemek, arıların yaşam alanlarını desteklemektir.
Farkındalık yaratmak: Bu bilgileri çevremizle ve topluluklarımızla paylaşarak arıların önemine dair farkındalık yaratabiliriz.
Çiftçiler ve arıcılar olarak arıları desteklemek için:
Pestisit kullanımını azaltmak veya değiştirmek: Pestisit kullanımını en aza indirmek veya daha az zararlı alternatifler kullanmak.
Ürün çeşitlendirmesi yapmak: Mümkün olduğunca arılar için ürünleri çeşitlendirmek ve tarlaların etrafına çekici bitkiler ekmek.
Çit bitkileri oluşturmak: Tarla sınırlarına çit bitkileri ekerek arılar için koruma ve beslenme alanları oluşturmak.
Hükümetler ve karar vericiler olarak arıları desteklemek için:
Yerel toplulukların karar alma süreçlerine katılımını güçlendirmek: Özellikle ekosistem ve biyolojik çeşitliliği bilen ve saygı duyan yerli halkların karar alma süreçlerine katılımını artırmak.
Stratejik önlemleri uygulamak: Değişimi teşvik etmek için parasal teşvikler de dahil olmak üzere stratejik önlemleri uygulamak.
Ulusal ve uluslararası işbirliğini artırmak: Ulusal ve uluslararası organizasyonlar, akademik ve araştırma ağları arasında işbirliğini artırarak tozlaşma hizmetlerini izlemek ve değerlendirmek.
