By 
Edirne İdare Mahkemesi, kentin Lalapaşa ilçesine bağlı Vaysal Köyü’ndeki kalker ocağının genişletilmesi için verilen ÇED olumlu kararını iptal etti.
Vaysal, Süleymandanışment, Hacıdanışment ve köylerinin büyük zarar gördüğü Cantaş firmasının açtığı “Kalker Ocağı ve Kırma Eleme Tesisi”nin kapasite artışı için Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı “ÇED olumlu” raporu vermişti.
Köylülerin açtığı iptal davasının avukatı Bülent Kaçar, İdare Mahkemesi’nin kararıyla , çevreyi ve yaşamı korumakla, iklim krizini çözmekle görevli Bakanlığın verdiği ÇED Olumlu kararının bilime aykırılığı Bilirkişi Heyet raporu ile hukuka ve mevzuata aykırılığının” da ispatlandığına dikkat çekti.
‘Bilime, hukuka ve mevzuatlara uygun değil’
Edirne İdare Mahkemesi 14.04.2023 tarihli kararında şunlara dikkat çekti:
“Proje alanında bitki örtüsü yok edileceğinden yeraltında su seviyesinin azalacağı, ayrıca karbondioksit seviyesinin artacağı, bölge yeraltı suyunun projeden direkt etkileneceği, projenin meteorolojik parametrelerde değişiklik oluşturacağı, proje alanının kadastrosu kesinleşmiş orman sınırları içerisinde kaldığı, bölgede tarımsal çeşitliliğin fazla olması, bölge halkının geçimini tarım ve hayvancılıktan sağladığı, projenin çiftçilere ve tarımsal yapıya zarar vereceği, ÇED raporunda endemik türler ve yaban hayvanları yönünden yeterli tedbirlere yer verilmediği, dolayısıyla Çevre Mühendisliği, Orman Mühendisliği, Hidrojeoloji Mühendisliği, Ziraat Mühendisliği, Meteoroloji Mühendisliği ve Biyolog açısından uygun olmadığı anlaşılmakla, Edirne İli, Lalapaşa İlçesi, Vaysal ve Hacıdanişment Köyü mevkiindeki Cantaş İnş. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılması planlanan 200701800 nolu kalker ocağı kırma-eleme tesisi kapasite artışı projesine, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca verilen “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” kararında bilimsel esaslara ve ilgili mevzuata uygunluk bulunmadığı sonucuna varmış ve dava konusu işlem olan Edirne İli, Lalapaşa İlçesi, Vaysal ve Hacıdanişment Köyü mevkiindeki Cantaş İnş. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılması planlanan 200701800 nolu kalker ocağı kırma-eleme tesisi kapasite artışı projesi için davalı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının verdiği “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” kararının İPTALİNE…”
Kaçar, Vaysal Kooperatifi ve Lalapaşa köylüleri adına davalı bakanlık yetkililerine de seslendi: “Gecikmeksizin yargı kararını uygulayın ve çok zararlı olduğu ortaya çıkan bu kalker ocağını derhal kapatın. Doğaya ve dört köye her gün yapılan bu işkenceyi durdurun.”
Kapasite artışı yapılan ocağın ve tesisin varolan tüm faaliyetlerinin bilime, hukuka ve mevzuata aykırı olduğu, altı ayrı bilimsel disiplinden uzman ve akademisyenlerin ayrıntılı bilirkişi raporuyla ve Edirne İdare Mahkemesinin gerekçeli iptal kararı ile sabit olduğuna dikkat çeken Kaçar, şunları söyledi:
“Var olan Kırma Eleme Tesisinin ÇED dosyasındaki taahhütlere aykırı olarak, açıkta faaliyet gösterdiğini, hiçbir önlem alınmadan, tesisin çok kirletici şekilde çevreye zarar verdiği keşif ve bilirkişi incelemesi sırasında fotoğraflanmış ve tespit edilmiştir. Bu keyfiliği, ÇED tanımazlığı, denetimsizliği basın ve kamuoyunun dikkatine sunuyoruz.
Halen süren bu zulme karşı Edirne Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğünü yapmadıkları denetim görevlerini acilen yerine getirmeleri, idari ve adli işlemler başlatmaları için uyarıyoruz. Yurttaşların gördüklerini yetkililerin görmemesi, bu işletmede denetim yapılmaması, bu doğa sömürüsünün görmezden gelinmesi mümkün değildir.”
Vaysal Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı İbrahim Karapoyraz da ocak dolayısıyla köylerindeki bütün canlıların zarar gördüğünü belirterek şöyle konuştu:
“Bölgemizde gerçekten bir doğa katliamı yaşanıyor ve bunu herkes görmezden geliyor. Burada yaşam hakkı hepimizin. Oradaki bir böceğin de çimenin de ağaçların da. Sadece para kazanmak olarak görmemek lazım bazı şeyleri. Para kazanmak uğruna doğa katliamı yapılıyor orada. Arılar, böcekler, hepsi katlediliyor. Tozlaşmadan dolayı üreme olmuyor. Tarımsal olarak kaybımız var ama diğer hayvanların sesi çıkmadığı için bizim gibi konuşamıyorlar, dertlerini anlatmıyor ve ölüyorlar” ifadelerini kullandı.
Ne olmuştu?
Edirne’nin Lalapaşa ilçesi Vaysal köyünde faaliyet gösteren kalker ocağı işletmesi, kapasite artışı için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne başvurmuş; müdürlük söz konusu artış için Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporunu olumlu yönde açıklamıştı.
Raporun onaylamasının ardından köylüler kapasite artışı ve ÇED olumlu raporunun iptaline yönelik Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na karşı Edirne İdare Mahkemesi’nde geçen yıl ağustos ayında dava açtı. Dava sürecinde konuyla ilgili görevlendirilen bilirkişi heyeti de rapor hazırladı. Raporda projenin ve ÇED olumlu raporunun bilime aykırı olduğu belirtildi.
Comments