By 
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, gelişmiş ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele konusunda diğer ülkelere yıllık 100 milyar dolar iklim tazminatı sağlama taahhüdünü yerine getirmelerini istedi.
Dünyanın COVID-19’a karşı mücadelesine başlamasından üç yıl sonra, halihazırda sürdürülebilir kalkınmanın önündeki ciddi yapısal engellerle boğuşan ve ekonomik ve çevresel şoklara karşı oldukça savunmasız olan en az gelişmiş ülkeler, kendilerini yükselen bir kriz dalgası, belirsizlik, iklim kaosu ve derin bir küresel adaletsizliğin ortasında buldu.
Guterres, Katar’ın başkenti Doha’da düzenlenen BM En Az Gelişmiş Ülkeler 5. Konferansı‘nın açılışında konuştu.
İklim felaketlerinden kaynaklanan her 10 ölümden yedisinin en az gelişmiş ülkelerde meydana geldiğini vurgulayan Guterres, “Gelişmiş ülkeler, iklim değişikliğine uyum sağlayabilmeleri ve dayanabilmeleri için en az gelişmiş ülkelere verdikleri desteği güçlendirmelidir.” dedi.
Guterres, bu kapsamda gelişmiş ülkeler tarafından yıllık 100 milyar dolar toplama taahhüdünün yerine getirilmesi çağrısında bulundu:
“Sağlık ve eğitimden sosyal korumaya, altyapıya ve iş yaratmaya kadar sistemler ya yıpranmış, ya da yok olmuş durumda. Ve durum giderek kötüleşiyor.”
BM yetkilisi, böylesine derin zorluklar karşısında, en az gelişmiş ülkelerin üç kilit alanda “bir destek devrimine ihtiyacı olduğunu” belirtti.
‣ Yoksul ülkeler COP27’den iklim tazminatı bekliyor
‘Daha fazla bahane yok’
Guterres bunlardan ilkinin söz konusu ülkelerin Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşmak için duyduğu acil destek olduğunu belirtti.
Bu destek, gelişmekte olan ülkelere yılda en az 500 milyar dolar sağlamanın yanı sıra gelişmiş ülkelerden resmi kalkınma yardımı için GSMG’nin yüzde 0,15 ila 0,20’sini sağlamayı da içeriyor. Ayrıca, vergi kaçakçılığını ve yasadışı mali akışları önlemek için uluslararası çaba gösterilmesi gerekiyor.
BM genel sekreteri ikinci olarak, küresel mali sistemde yeni bir Bretton Woods momenti yoluyla reform yapmanın gerekli olacağını söyleyerek “Bu, beklenmedik durum finansmanının genişletilmesini ve afet ve salgın hükümlerinin borçlanma araçlarına entegre edilmesini içeriyor” dedi: “Çok taraflı kalkınma bankaları, az gelişmiş ülkelere daha fazla özel finans akışı çekmek için iş modellerini dönüştürmelidir.”
Guterres, ülkelerin ekonomilerini ölçmek için gayri safi yurtiçi hasılanın ötesine geçen borç verme kriterleri gibi yeni, sağduyulu yollar bulmalıyız” diye ekledi.
En az gelişmiş ülkelerin sera gazlarına çok az katkıda bulunmalarına rağmen, iklim değişikliğinin etkilerine karşı özellikle savunmasız olduklarını hatırlatan Guterres, gerekli desteği sağlamak için gelişmiş ülkeleri gelişmekte olan ülkelere verdikleri 100 milyar dolarlık sözü yerine getirmeye, iklim finansmanına erişimi basitleştirmeye, kayıp ve zarar fonunu faaliyete geçirmeye, uyum finansmanını ikiye katlamaya, BM destekli Yeşil İklim Fonunu yenilemeye ve erken ödeme yapmaya ve beş yıl içinde dünyadaki her insana uyarı sistemleri sağlamaya çağırdı.
Bu ve diğer hayati hedefleri göz önünde bulunduran Genel Sekreter, delegelere Eylül ayında BM Genel Merkezinde sözlerden eyleme geçmek ve “krizin ön saflarında yer alanlara iklim adaleti sağlamak” için bir İklim Azmi Zirvesi‘ne ev sahipliği yapacağını söyledi.
‣ Afrika ve Küçük Ada Ülkeleri, petrol devlerinden iklim tazminatı istiyor
‘Tutulmayan sözler çağı sona ermeli’
BM Genel Sekreteri, konuşmasının ardından Twitter hesabından yaptığı açıklamada En Az Gelişmiş Ülkelerin küresel sera gazlarına yüzde 4’ten daha az katkıda bulunduğunu hatırlatarak, “Hükümetler, iş dünyası ve sivil toplum, krizin ön saflarında yer alanlara iklim adaleti sağlamalıdır. Tutulmayan sözler çağı artık sona ermeli” ifadelerini kullandı.
Least Developed Countries contribute less than 4% of the world’s greenhouse gases.
Governments, businesses & civil society must deliver climate justice to those on the frontlines of the crisis.
The era of broken promises must end now.
— António Guterres (@antonioguterres) March 5, 2023
Gelişmiş ülkeler 2009’da gelişmekte olan veya az gelişmiş ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadelesine destek için 2020 itibarıyla yıllık 100 milyar dolar finansman sağlamayı taahhüt etmişti. Ancak taahhüt edilen iklim finansmanı şimdiye kadar istenen seviyede gerçekleşmedi.
Katar’da düzenlenen BM En Az Gelişmiş Ülkeler Beşinci Konferansı, 9 Mart’a kadar devam edecek.
Konferansa aralarında devlet ve hükümet başkanları, bakanlar, diplomatlar, üst düzey yetkililer, iş insanları, bölgesel ve küresel kuruluş, kurum ve şirketlerin temsilcilerinin de bulunduğu yaklaşık 6 bin kişinin katılması bekleniyor.
Comments