Dünyaİklim KriziManşet

Avusturya’da üç günde düşen 100’den fazla çığda dokuz kişi yaşamını yitirdi

0
Avusturya’nın İsviçre sınırındaki Tyrol bölgesinde üç günde meydana gelen yüzden fazla çığ felaketinde dokuz kişi hayatını kaybetti.

Tyrol yetkilileri Spiss’de düşen çığ sonucunda aynı gruptan beş kişinin öldüğünü, ayrıca 60 ve 61 yaşlarında bir çiftin de çığa yakalanarak yaşamını yitirdiği bildirildi.

Avusturya polis yetkilileri de, İsviçreli kayakçılardan oluşan beş kişilik İsviçreli bir grubun bir rehber eşliğinde pist dışına çıktıkları ve burada çığa yakalandıkları belirtildi. Olayda rehber ve dört kayakçı hayatını kaybederken gruptan bir kişi yaralı olarak kurtuldu.

Aynı bölgeye yakın Schmirn’de ise beş kış sporcusunun çığ altında kaldığı,  olayda  bir kişinin hayatını kaybettiği, dört kişinin ise ağır yaralı olarak çevredeki hastanelere sevk edildikleri bildirildi.

Cumartesi günü de Vorarlberg bölgesinde 43 yaşında tecrübeli bir kayakçı çığ nedeniyle hayatını kaybetmişti.

Tyrol Bölgesi yetkilileri son üç günde 100’den fazla çığ meydana geldiğini ve 70 kurtarma müdahalesi yapılması gerektiğini duyurdu. Yetkililer böyle bir olayın daha önce görülmediğini vurgularken daha fazla çığ olabileceği uyarısında bulundu.

İklim değişikliğinin etkileri

Dünyanın her yerinde, sıcaklık dalgalanmaları ve daha yoğun yağmur ve kar  fırtınaları dahil olmak üzere aşırı uçlardaki değişikliklerle birlikte, ısınan gezegenimizde çığ modellerinin değiştiğine dair ipuçları bulunuyor.

Hava sıcaklığı, rüzgarlar ve kar yağışına ek olarak, kar katmanlarındaki değişiklikler tarafından belirlenen çığ riski, kar yığınının yüzeyindeki ve zemine yakın alt kısımdaki sıcaklıklar arasındaki büyük kontrast ve  kohezyondan yoksun pürüzsüz kristallerin oluşumuna yol açıyor. Sonuç olarak ısınan bir iklimin kaymaya daha meyilli olan daha istikrarsız bir kar yığınına yol açması da daha mümkün hale geliyor.

Geçen yıl yayınlaman bir  araştırma, ABD Montana’da ağaç halkalarına bakarak 1600’lere kadar giden çığların kaydını yeniden oluşturdu. İsviçre Alpleri’nde 2018’de yapılan benzer bir  araştırmada  da belirli bir yerdeki çığ düşmesi sayısının 1900’den 1950’ye kadarki dönemde dörtten 1950’den 2000’e 17’ye çıktığını gösterdi. Federal Çığ Enstitüsü’nün İsviçre Direktörü Jürg Schweizer de iklim modellerinden açıkça görülen şeyin, küresel ısınmayla birlikte uzun vadede daha az kar olacağını gösterdiğini söyledi.  Aynı zamanda, daha sıcak bir atmosfer daha fazla nem tutabileceğinden, gelen fırtınalar daha yoğun olabilir.

“Daha az kar, daha az çığ anlamına gelmez. Yine de o yoğun büyük fırtınaları yaşayacaksınız” diyen Schweizer, “Önemli şeylerden biri, kar yağışı sırasındaki sıcaklık” diye konuştu.

İsviçre’de kaydedilen en büyük çığ döngülerinden bazıları, sadece son dört yılda gerçekleşti. Bu da ülkenin şimdiye kadarki en sıcak yıllarına denk geldi.

Çoğu çığ, bulutların dik bir karla kaplı yokuşun üzerinden geçtiğinde meydana gelen sıcaklık artışı gibi, yerçekimi veya hafif bir yüzey sarsıntısı altında kolayca başlayabiliyor. Davos‘taki  İsviçre Federal Orman, Kar ve Peyzaj Araştırmaları Enstitüsü’nden araştırmacı Perry Bartelt, doğası gereği karın iklime en duyarlı maddelerden biri olduğunu belirterek, “Sıcaklıkta 1 ila 2 santigrat derece bir artış, bir çığın nasıl akacağının dinamiklerini değiştirecek” diye konuştu. Barteld, çeşitli ve karmaşık etkilerin yakın zamanda kurulan bir  araştırma merkezinde incelendiğini olduğunu açıkladı.  

 

More in Dünya

You may also like

Comments

Comments are closed.