Arktik Okyanusu, diğer okyanuslardan dört kat daha hızlı asitleniyor

Bilim insanları, hızlı eriyen deniz buzunun karbon dioksit (CO2) emilimini artırması yüzünden Arktik Okyanusu‘ndaki asitlenmenin diğer okyanuslara göre dört kat hızlı olduğunu buldu ve bunun ‘şok edici’ olduğunu söyledi.

Okyanuslar, atmosferdeki CO2’nin üçte birini emer ve bu da fosil yakıt kaynaklı iklim krizinin etkilerini hafifletir.

Ancak tüm dünyada sular, bu karbondioksit fazlalığından asitleniyor.

Yeni bir çalışma, batı Arktik Okyanusu’nun asitlenmesinin diğer okyanus havzalarından üç ila dört kat daha hızlı gerçekleştiğini buldu. Science dergisinde dün yayınlanan sonuçlara göre, son otuz yılda Kuzey Kutbu bölgesinde deniz buzundaki hızlı kayıp, uzun vadeli asitlenme oranını hızlandırdı.

Asitleşme eğilimleri, zamanla karbondioksit artışlarındaki tahminlerle paralel ilerledi, atmosferdeki karbondioksit miktarı her yıl yaklaşık 2 ppm (milyonda parçacık) artıyor.

Ancak bilim insanları, 1994 ve 2020 yılları arasında Kuzey Kutbu’ndan toplanan verileri başka yerlerdeki okyanus havzalarıyla karşılaştırdıklarında, Kuzey Kutbu’nda asitlenmenin çok daha hızlı gerçekleştiğini buldu.

Bu, ağustos ayında Kuzey Kutbu’nun son 43 yılda küresel ortalamanın yaklaşık dört katı kadar ısındığını tespit eden ayrı bir çalışmanın bulgularıyla da paralel.

‘Geri bildirim süreci hızlanıyor

Çin’deki Jimei Üniversitesi‘ndeki Kutup ve Deniz Araştırmaları Enstitüsü‘ ve ABD’deki Delaware Üniversitesi’ndeki Deniz Bilimleri ve Politikası Okulu’ndan araştırmacılar, Atlantik, Pasifik, Hint ve Antarktika altı havzalarından hızlı deniz buzu kaybının deniz suyunu ‘atmosfere’ daha fazla maruz bıraktığını ve bunun karbondioksit alımını hızlandırdığını söylüyor. 

Araştırmacılar bunun bir geri bildirim süreci olduğunu söylüyor: ‘Arktic amplifikasyonu’ olarak bilinen daha hızlı ısınma, deniz buzunu eritiyor, dolayısıyla aynı zamanda daha hızlı asitleşmeye neden oluyor.

Deniz kimyası uzmanı Wei-Jun Cai,  “Buz erimesi, deniz suyunun alkalitesini seyreltir veya düşürür. Bu, suyun asitleşmeye direnme kabiliyetini seyreltiyor. Asitlenmenin üç ila dört kat daha hızlı gerçekleştiğini görmek bizi şok etti” diyor.

Değişen deniz suyu kimyasının etkisinin deniz yaşamı için “büyük etkileri” olacağını söyleyen Cai, okyanus asitlenmesinin mercan resifleri için bir tehdit olduğunu gösteren çalışmalara atıfta bulunuyor:

“ Asitleştirme, mercan iskeletleri oluşturmak için gereken karbonat iyonlarını azaltır. Alt enlemlerde mercan resifleri var ve suya karbondioksit eklerseniz karbon doygunluk oranı artacak ve mercan büyümeyecek. Deniz suyunun düşük pH’ı, birçok sistemi etkileyebilir ve hatta bazı metalleri daha zehirli hale getirebilir.”

Öte yandan biyolojik sistemler için maliyetin ne olduğunu bilmek, zincirleme etkilerin hangi organizmaları nasıl etkileyeceğini  anlamak için çalışmalar devem ediyor.

Bilim insanları, batı Kuzey Kutbu’ndaki deniz buzu kaybı devam ederse, asitlenme sürecinin önümüzdeki birkaç on yılda yoğunlaşabileceğini tahmin ediyor.