By 
Gluten hassasiyeti konusunun medyada giderek daha fazla yer tutmaya başladığı günümüzde birçok kişi buğday tüketiminden kaçınıyor. Çoğu kişi buğday ile ilişkili bir tıbbi sorunları tespit edilememesine rağmen glutensiz ürünler tükettiklerinde kendilerini daha iyi hissettiklerini söylüyor. Bazı çevreler bunun sorumluluğunu modern buğday cinslerine atarken yapılan son araştırmaya göre, bu doğru olmayabilir.
Journal of Agricultural and Food Chemistry dergisinde yayımlanan çalışmada, atalık tabir edilen ve nesilden nesile bozulmadan aktarılarak geçen buğday cinsleri ile ıslah çalışmaları sonucu üretilen Gallegher adındaki modern tür arasında, bağırsak sağlığına etki yönünden bir fark olmadığı öne sürüldü.
1800’lerde ve 2000’lerde ekilen buğday karşılaştırıldı
Gıda Hattı’nın aktardığına göre, 1800’lerin sonundan 1940’lara kadar ABD’de yaygın olarak üretilen çeşit “Turkey” adı verilen cinsti. Daha sonra ıslah çalışmaları ile daha yüksek verimli, böcek ve hastalıklara karşı daha dayanıklı cinsler elde edildi. Bunlardan biri olan ve ABD’de 2012 yılında ekimi başlanan “Gallagher” cinsi, halihazırda ülkenin Great Plains (Büyük Düzlükler) olarak adlandırılan bölgesinde en fazla üretilen buğday çeşidi.
Oklohoma Üniversitesi’nden bilim insanları modern Gallagher cinsinin sağlıklı farelerde Turkey ve Kharkof cinsi atalık buğday türlerine göre daha fazla gastrointestinal soruna neden olup olmadığını inceledi. Fareler öncelikle yüksek düzeyde yağ ve şeker içeren, kronik enflamasyon ve hastalıklarla bağlantılandırılan Batı tipi diyetle beslendiler. Daha sonra yiyeceklerine bir insanın normal ya da yüksek tüketimine denk gelecek şekilde atalık veya modern cinsler karıştırıldı.
Araştırmacılar, her iki cins buğdayla beslenen farelerde de bağırsak enflamasyon belirtilerinin aynı olduğunu açıkladı. Elde edilen sonuçlara göre, atalık buğdayla beslenen farelerde enflamasyona neden olduğu bilinen interleukin-17 maddesinin hafifçe daha düşük olduğu görüldü. Ancak modern buğdayla beslenenlerde ince bağırsaklarda bulunan ve vili adı verilen tüycüklerin yapısının iyileştiği de tespit edildi.
Makalede, söz konusu buğdayın sağlıklı farelerde bağırsak geçirgenliğine veya enflamasyona atalık çeşitlerden daha fazla etki etmediği belirtildi.
Soru işaretleri
Araştırmanın sonuçları bilim ve gıda çevrelerinde tartışılmaya da başlandı. Bunun en önemli nedenini ise, araştırmayı fonlayan şirket ile yayımlandığı derginin sahipliği oluşturuyor. Çalışmanın yayımlandığı Journal of Agricultural and Food Chemistry dergisinin sahibinin “Yeşil Kimya” savunuculuğu yapan American Chemical Society olması soru işaretleri yaratırken, Galleger buğdayını geliştiren Oklohoma Genetics Inc. (OGI) de mercek altına alındı. Buğday, ABD’nin Kansas ve Oklahoma bölgesine uygun bir ürün. OGI ise internet sitesinde kendini Oklahoma Pedigreed tohum üreticisi ve işlemcisinden oluşan özel bir grup olarak tanımlıyor. Firmanın kurucuları, buğdaydaki BASF Clearfield teknolojisini eyaletteki çiftçiler için kullanılabilir hale getirmeyi amaçlıyor.
Gluten hassasiyeti, bunun atalık ve ıslah çalışmaları sonucu üretilen ‘modern’ buğdayla ilişkisi konularında çalışmalar ve tartışmaların ise bundan sonra da sürmesi bekleniyor.
Comments