By ABD Başkanı Donald Trump, Suriye stratejisinde büyük bir değişikliğe giderek bölgedeki askerlerini çekme kararı aldı. Beyaz Saray, Suriye’deki 2 bine yakın Amerikan askerinin eve dönüşünün başladığını duyurdu. Geri çekilme için açıklanmış net bir takvim olmamasına rağmen sızan bilgilere göre 60 ila 100 gün içerisinde tüm askerler bölgeyi terk etmiş olacağı öne sürülüyor.
ABD Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada “IŞİD’e karşı çok büyük bir iş yaptık. Dünyanın o bölgesinde sayıları çok az kaldı ve önümüzdeki 30 gün içinde (IŞİD mensubu)hiçbiri kalmayacak” ifadesini kullanmıştı.
Konuyla ilgili tweet atan ABD Başkanı Donald Trump, “Suriye’de IŞİD’i yendik. Benim başkanlık dönemimde orada kalmak için tek sebebimiz oydu” dedi.
Beyaz Saray’ın paylaştığı mesajda,”Beş yıl önce, IŞİD, Ortadoğu’da çok güçlü ve tehlikeli bir güçtü, şimdi ise ABD, bu bölgesel hilafeti yendi. Suriye’de IŞİD’e karşı kazanılan bu zaferler, Uluslararası Koalisyon’un ve yürüttüğü kampanyanın sona erdiği anlamına gelmiyor. Bu kampanyanın bir sonraki aşamasına geçiş için ABD askerlerinin eve dönüşünü başlattık” denildi.
Paylaşılan son mesajda ABD ve müttefiklerinin gerektiğinde ABD’nin çıkarlarını korumak için her seviyede yeniden harekete geçmeye hazır oldukları belirtildi. Radikal dinci teröristlerin toprak ele geçirmesi,fonlanması, desteklenmesi ve herhangi bir şekilde sınırları ihlâl etmesine karşı birlikte çalışmaya devam edecekleri vurgulandı.
Trump – Erdoğan görüşmesi
Reuters, “Karar, Trump ile Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan arasında cuma günü gerçekleşen telefon görüşmesinin ardından geldi” açıklaması yaptı. ABD’li yetkili “Takip eden her şey, o telefon görüşmesinde varılan anlaşmanın hayata geçirilmesidir”dedi.
Euronews’da yer alan bir habere göre ise Beyaz Saray’dan bir üst düzey yetkili Başkan Trump’ın Suriye’den çekilme kararını tek başına aldığını ve bu konuyu Cumhurbaşkanı Erdoğan ile önceden görüşmediğini açıkladı. Bununla birlikte başkanın kararın ardından cumhurbaşkanını bilgilendirdiğini sözlerine ekledi.
ABD’de tepkiler
Bu arada Pentagon’un, Suriye’den çekilmeye karşı çıktığı ve son dakikaya kadar Trump’ı vazgeçirmeye çalıştığı da iddia edildi.
Pentagon sözcüsü Albay Bob Manning çekilme iddialarını yalanlayarak, “Şu an için ortaklarımızla birlikte ve ortaklarımızkanalıyla çalışmaya devam ediyoruz” dedi.
Pentagon daha sonra yaptığı açıklamada ise, “IŞİD’e karşı harekatta yeni aşamaya geçilirken ABD askerlerinin Suriye’den geri dönüş süreci başladı” dedi.
Trump’ın Suriye’den çekilme kararı Amerikan Kongresi’nde de geniş yankı buldu. Özellikle Başkan Trump’ın mensubu olduğu Cumhuriyetçilerden eleştiri sesleri yükseldi. Eleştirilerde alınan bu kararın Esad’ı ve dolayısıyla da onun destekçisi olan Rusya ve İran’ın elini güçlendireceği dile getirildi.
Demokratlar’ın yanı sıra Trump’ın kendi partisinden Kongre üyeleri de karara tepki gösterdi.
ABD’li Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, “ABD’li askerlerin Suriye’den çekilmesi büyük hata olur”dedi.
Florida eyaletinden Cumhuriyetçi senatör Marco Rubio, Suriye’den “hızlı ve tam kapsamlı şekilde” çekilmenin IŞİD’e karşı savaşın ötesinde, aylar ve yıllar sürecek ciddi etkilere yol açacak büyük bir hata olacağı uyarısında bulundu.
Senato Dış İlişkiler Komisyonu üyesi Rubio Twitter üzerinden paylaştığı mesajda, “Suriye’den aceleyle çekilme, Kürtler ve Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) IŞİD’e karşı savaşlarını sonlandırmalarına yol açar ve Suriye’nin İsrail’in en büyük düşmanlarına teslim eder. Bu korkunç bir hata. ABD ve İsrail açısından ciddi neticeler doğuracak, IŞİD, İran ve Hizbullah’a ise büyük fayda sağlayacak”ifadelerini kullandı.
Senato Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Cumhuriyetçi Bob Corker da gazetecilere yaptığı açıklamada, Suriye’den çekilme kararından önceden haberinin olmadığını, bir açıklama yapmadan önce Savunma Bakanı Jim Mattis veDışişleri Mike Pompeo’dan izahat beklediğini söyledi.
Demokrat senatör Tim Kaine de gazetecilere açıklamasında, bu karar alınırken ordunun görüşünün alınıp alınmadığını sorguladı.
Uluslararası tepkiler
ABD’nin Suriye’den askerlerini çekeceğini açıklamasına ilk tepkiler İsrail, İngiltere ve Rusya’dan geldi.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, ABD’nin geri çekilme takvimi ve yöntemlerinin yanı sıra İsrail’e olası etkilerini değerlendireceklerini ve her koşulda kendi güvenliklerini sağlamayı sürdüreceklerini belirtti.
ABD’nin Suriye’den çekilmeyi değerlendirdiği iddiası, Rusya’nın bölgedeki Amerikan varlığına yönelik eleştirilerinin ardından geldi. Rusya Dışişleri Bakanlığı, Çarşamba günü yaptığı açıklamada Suriye’deki ABD güçlerinin iç savaştaki ülke için yürütülen barış çabalarına engel olduğunu öne sürdü. Bakanlık Sözcüsü Maria Zakhorava tarafından yapılan açıklamada Washington yönetimi Suriye’de yasa dışı bir şekilde asker bulundurmakla suçlandı.
Geri çekilme kararının ardından Rusya’dan yapılan açıklamada , ABD’nin çekilme kararının Suriye’de siyasiçözümün önünü açtığı belirtildi. TASS haber ajansının yayınladığı RusyaDişişleri Bakanlığı açıklamasına göre, ABD ordusunun çekilmesiyle Suriye’de anayasa yazım komisyonunun oluşturulmasının geleceğinin parlak olduğu belirtildi.
İngiltere Savunma Bakanı ise, Başkan Donald Trump’ın IŞİD’in Suriye’de yenilgiye uğratıldığı söylemine şiddetle karşı çıktıklarını açıkladı.
Kürtlerden tepki
Amerika’nın Suriye’deki askerlerini geri çekeceği yönündeki kararına, bundan doğrudan etkileneceklerini savunan Suriyeli Kürt grupların temsilcileri de tepki gösterdi.
Merkezi Suriye’nin kuzeydoğusundaki Kamışlı kentinde olan Suriye Demokratik Konseyi Sözcüsü Amjad Othman konuyla ilgili görüşlerini Amerika’nın Sesi’ne aktardı: “Bu karar terörle mücadeleyi etkileyecektir çünkü bu savaş daha uzun süre devam edecek.”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bölgeye yönelik yeni askeri hamle yapma hazırlığında olduğuna da dikkat çeken Othman buna istinaden, “Bizim burada tecrübeli bir ordumuz var ve her türlü olasılıkla karşılaşmaya hazır” ifadesini kullandı.
ABD’nin bölgedeki etkisi bitecek mi?
ABD’nin Suriye’de halen 2 bin askeri bulunuyor. Bunların büyük çoğunluğu IŞİD’le mücadele kapsamındaki özel operasyonlarda çatı yapısını Kürt YPG ve Arap milislerin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri adlı grupla birlikte çalışıyor. Amerikan askerleri Suriye’den tamamen çekilse dahi ABD’nin bölgedeki askeri varlığı etkin bir şekilde devam ediyor. Irak’ta halen 5 bin 200 askeri bulunan ABD, Suriye’de de IŞİD’le ilgili mücadele haricinde bugüne kadar Katar ve Ortadoğu’daki başka üslerde havadan müdahale gücünü hazır tutuyor.
(Ajanslar, Yeşil Gazete)
Comments