ABD’de nükleer enerji izinlerini düzenleyen en yetkili kurum olan Nükleer Düzenleme Komisyonu (NRC), salı günü aldığı kararla yeni nükleer enerji santrali izinleri verme ve var olan ruhsatların sürelerinin uzatılması işlemlerini süresiz olarak durdurduğunu açıkladı.
Karar, çevreci ve nükleer karşıtı gruplar tarafından büyük sevinçle karşılandı.
Salı günü yapılan açıklama, ABD Temyiz Mahkemesi’nin 8 Haziran 2012’de NRC aleyhine aldığı bir kararın uygulanmasıydı aslında. Süreç şöyle gelişti: NRC, nükleer atıkların nasıl işlemlere tutulması gerektiğini düzenleyen “Atık Güvenliği Kararnamesi ve ilişiğindeki Geçici Depolama Kuralları” nı 2010 yılında güncelledi. Bu güncellemenin ardından, ABD’nin güney eyaletlerinde faaliyet gösteren nükleer karşıtı “Temiz Enerji için Güney İttifakı” adlı platform tarafından NRC’ye “Ulusal Çevre Politikaları Kanunu’nu (NEPA) ihlal ettiği iddiasıyla dava açıldı. Mahkeme 8 Haziran’da verdiği kararla iddiayı doğru buldu. Bu karar, iki çok önemli anlama geliyor: 1) Sasıl saklanması gerektiği konusunda bilimsel ve kalıcı bir çözümün hala bulunmadığı nükleer atıklar sorununun “bir gün, zamanı geldiğinde” çözüleceği savı, ve 2) Tükenmiş nükleer yakıtların güvenli bir şekilde reaktör yakınlarında tutulabileceği düşünceleri mahkeme tarafından geçersiz sayıldı.
NRC tarafından salı günü yapılan açıklama da bu durumu gözler önüne seriyor. Açıklamada “Nükleer atık konusunun çözümü için nasıl bir yol izleyeceğimize henüz karar vermedik. Tüm reaktörlerde uygulanabilecek genel bir sistem mi geliştirilmeli, her reaktör alanı için özel bir çözüm mü bulunmalı, yoksa bu ikisinin karışımı bir metot mu en doğrusu olur, bunlar araştırıyoruz. Ancak mahkeme tarafından verilmiş bir karar var ve biz bu karara uymak durumundayız. Bu nedenle mahkemenin de altını çizdiği nükleer atık sorununu çözene kadar yeni lisans vermeyeceğiz” dendi.
Temyiz Mahkemesi’ne başvuruda bulunan çevreci ve nükleer karşıtı gruplardan bazılarının avukatı olan Diane Curran mahkemenin kararından hoşnut olduklarını belirtti ve ekledi: “Ancak NRC, nükleer atıkların çevreye verdiği zararın araştırılması noktasında gerekenleri hala yapmıyor, ayak sürüyor.” Curran, NRC’nin aldığı bu son kararla lisanslar hakkında verilen nihai onay işlemlerinin durdurulduğunu, ancak lisanslar için gerekli olan diğer ön çalışmaların devam edeceğini de belirterek “NRC’nin şimdi, aslında yıllar önce tamamlamış olması gerekeni yapıp nükleer atıkların saklanması ve bertaraflarının çevreye verdiği zararlar üzerine kapsamlı bir çalışma yapması gerekiyor” dedi.
Temiz Enerji için Güne İttifakı Genel Müdürü Stephen Smith de NRC’nin kararından memnun olduklarını belirterek “Nükleer enerji temiz bir enerji değil. Çünkü uzun vadeli radyoaktif ve zehirli atıklar üretiyor, dahası bu atıkların güvenli biçimde nasıl bertaraf edilebileceğini de henüz bilmiyoruz. Biz nükleer enerji lisanslarının durdurulması gerektiğine inanıyoruz.Çocuklarımızı ve hatta torunlarımıza miras niyetine nükleer atıklar bırakamayız!” diyor.
(Yeşil Gazete, Commondreams.org)
