Konya‘da geçen ay düzenlenen İklim Şurası sonuç bildirgesinde, Türkiye‘de genetiği değiştirilmiş organizmaları (GDO) geliştirmenin de önü açıldı.
Bildirgenin 21’inci maddesinde şu ifadeler yer alıyor:
Farklı iklim etkilerine karşı (kuraklık, sıcak/soğuk hava dalgası, şiddetli yağış, don vb.) karşı tarım desenleri ve yöntemleri (çöl koşullarında tarım, denizde tarım gibi) geliştirilecek, iklim kaynaklı stres koşullarına dayanıklı yeni ve yerli bitki çeşitlerinin ve hayvan ırklarının daha kısa zamanda geliştirilebilmesi için klasik, biyoteknolojik ve moleküler genetik destekli (CRISPR gen teknolojisi gibi) ıslah çalışmaları gerçekleştirilmeli ve entegrasyonu sağlanmalıdır.”
‘GDO’lu gıdaları yeniden gündeme getirmek istiyorlar’
Biyoçeşitliğin doğal mekanizmalarına yapay müdahaleler yapıldığını belirten Yeşiller Partisi‘nin Tarım ve Gıda Çalışma Grubu, Tarım ve Orman Bakanlığı‘nın yoğun toplumsal destekle önüne geçilen GDO düzenlemelerini yeniden gündeme getirmek istediğine dikkat çekti.
Yapılan açıklamada şunlar denildi:
“Yeşiller, yeryüzünde bir yaşam ağı bulunduğuna; insanın doğanın bir parçası olduğuna; doğanın, ekosistemlerin ve tüm canlıların içsel değerlerine inanır.
Kapitalizmin sadece kısa vadeli çıkarları önemseyen, kâr odaklı ve yıkıcı işleyiş biçimine karşı, gezegenin geleceği için gerekli radikal iktisadi önlemlerin alınmasını savunur. Bizler Yeşiller olarak çiftçilerin tohuma erişim haklarının önünün açılması gerektiğini düşünüyoruz.”
Bildirgede yer alan CRISPR CAS 9 gibi en umut verici ve sözde en doğru gen düzenleme teknikleri de dahil olmak üzere tüm GDO’ların istenmeyen etkilere yol açtığını kaydeden Yeşiller, “CRISPR vurgusu, GDO dememek için bakanlığın yaptığı bir kelime oyunudur. Bu vurgu ile bakanlık, yoğun toplumsal destekle önüne geçilen GDO düzenlemelerinin yeniden gündeme getirilmesi için çalışmaktadır” dedi.
CRISPR (Clustered Regularly Interspaced Palindromic Repeats) genetikçilerin DNA üzerinde ekleme, çıkarma yapmalarına ya da DNA dizilimini değiştirmelerine olanak tanıyan yeni bir teknoloji. Temel farkı bugüne kadar kullanılan GDO tekniklerinden daha hızlı, daha ucuz ve daha yüksek doğruluk oranına sahip olması.
‘Onay vermiyoruz’
“Tıptaki ‘önce zarar verme’ , yani ‘eylemlerinde öncelikli olarak zarar verme risklerinden kaçın’ ilkesinin doğanın kırılgan yapıları için de geçerli olduğuna inandıklarını belirten Yeşiller, “Toprağın verimini düşüren, doğal varlıkları tahrip eden, sertifikalı hibrit tohuma dayalı monokültür tarımını değil, yerli atalık tohumlarla (yadigâr tohumlarla) üretimi teşvik ediyor ve çeşitliliği destekliyoruz. Herkes için iyi, temiz ve sağlıklı gıda istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Yeşiller, bu bağlamda GDO üretimine, ekimine, ithalatına, insan gıdası olarak tüketimine, hayvan yemi ve bioyakıtlar dahil olmak üzere hiçbir kullanım şekline onay vermediklerini belirtti.
