Geçtiğimiz günlerde Meclis gündemine taşınan ve ‘Tabiatı ve Biyoçeşitliliği Koruma’ adı verilen yasa tasarısının, tüm koruma alanları üstündeki koruma statülerinin kaldırılması ile biyoçeşitliliğin ticarileştirme adımları atılırken, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Karadeniz bölgesinde bulunan 7 ilde biyoçeşitliliğin önemli bir parçası olan geleneksel bitkileri fişleyeceğini açıkladı.
Biyolojik çeşitlilik yağma ile fişlenecek
Orman ve Su İşleri 11’inci Bölge Müdürlüğü tarafından Samsun’da Biyolojik Çeşitliliğe Dayalı Ulusal Geleneksel Bilginin (BGB) Kayıt Altına Alınması Projesi uygulanmaya başlandı. Samsun’da baharat, içecek, maya, halk ilacı, boya, tekstil, yapı malzemesi, yakıt, el sanatları gibi üretimde kullanılan geleneksel bitkiler tespit edilmesi amacıyla, 100 köyde saha çalışması yapılmaya başlandı. Saha çalışmasının ardından belirlenen bitkilerle ilgili laboratuar çalışmasının yapılacağı belirtildi.
Patentlenip ticarileştirilecek
Samsun’da 2017 yılı içinde 154’ü endemik olmak üzere toplam 3 bin 5 bitki ve hayvan türü tespit edildiği açıklanmıştı. Samsun’da ihalesi 2 ay önce yapılan proje kapsamında, biyolojik çeşitliliğe dayalı geleneksel bilginin belirlenmesine yönelik çalışmaları, 420 gün süreyle özel şirketler gerçekleştiricek. Vali Yardımcısı Kubalı’nın, “Proje çalışmalardan elde edilen çıktılar bir veri tabanında toplanarak yerli araştırmacılara ve uluslararası patent uzmanlarına açılacaktır. Genetik kaynaklarla bağlantılı geleneksel bilgiyi erişim izni olmaksızın kullanan yabancı kişi veya şirketlerin bu kaynaklar veya bilgilere dayanarak patent almasının önlenmesi; genetik kaynaklarımız ve bağlantılı geleneksel bilgiler üzerindeki tüm haklarımızın korunmasına katkı sağlanması olacaktır” sözleri, biyoçeşitlilik üzerinde ciddi bir yağmanın başlayacağına işaret ediyor
MTA’nın sondajlarıyla bir farkı yok
Kubalı, bu sözlerle kaçakçılığın önüne geçilmek istendiğini söylese de kendi ifadesiyle bu bilgilerin, “uluslararası patent uzmanlarına” açılacak olmasını nasıl açıklayabilir? Bu atılan adımlarla, biyoçeşitliliğin şirketlerin emrine verilme sürecinin kolaylaştırıcılığının yapılacağı anlaşılıyor. Madenciler için MTA’nın yaptığı sondaj sonuçlarıyla doğal alanların yağmalanmasının önünün açılması ile bu girişim arasında hiçbir fark olmadığı anlaşılıyor. Meclis’ten yasanın geçmesi halinde, endemik türler dahil tüm biyoçeşitlilik ticari bir meta olarak doğadan çalınıp patentlenerek ticarileşeceği anlaşılıyor.
(Demokrasi44)
