26 Nisan 2014 Çernobil Nükleer santral Kazasının üstünden 28 yıl geçmiş. Elimizde Türkçe’ye yeni kazandırılmış Uluslararası Hekimler Birliği’nin Almanya şubesince hazırlanan Çernobil Nükleer Felaketinin İnsan Sağlığına Etkileri adlı rapor… ülkemizin benzer bir felakete sebep olabileceğini düşünmekten bile endişe duyuyoruz. Üç yıl önce Japonya’da yaşanan Fukushima nükleer santral kazasının sonuçları yıllar içinde yavaş yavaş ortaya çıkarken her sene yapılan nükleer karşıtı eylemler bu sene daha bir isyankar… Hiç şüphesiz bunda Sinop’a yapılması planlanan nükleer santral için, önce 2013’ün siyasi açıdan en hareketli Aralık aylarında Türkiye Meclisi’nde ve ardından da Türkiye’deki yerel seçimlerden hemen sonrasına denk gelen tarihlerde Japonya meclisinde onaylanan işbirliği anlaşmasının etkisi büyük .
Son günlerde medya aracılığıyla Türkiye’yi sarsan Yönetmen Tange dünyayı kirlettikleri ve dahası en yüksek teknolojideki robotların bile yüksek radyasyon sebebiyle bozulabildiği nükleer teknolojiyi Japon hükümetinin ihraç etme kararına istinaden boşuna özür dilemedi. Dolayısıyla bugün Sinop halkının, Mersin halkının, sağlığı ve yaşamı önceleyen tüm Türkiye halklarının yıllardır artış durumunda olan kanser vakalarını, kan kanserini, kalp krizi vakalarını görmezden gelerek Karadeniz halkının acısıyla adeta alay eden, Nükleer santralin kurulması için ÇED olumlu raporu dahi ortada yokken 60km2’lik bir alanda ağaç kesiminin gerçekleşmesine yönelik faaliyeti işleten hükümete karşı sesini daha güçlü duyurmaya çalışması hiç şaşırtıcı olmadı.
İşte 26 Nisan Çernobil Felaketi’nin Anması için düzenlenen Büyük Sinop Mitingi’ne katılımlar bu duygular içerisinde gerçekleşti. Kafileler Mersin, İzmir, İstanbul, Ankara,Denizli, Kastamonu, Trabzon, Ordu, Giresun, Amasya, Çorum, Samsun, Yalova ve Tunceli’den otobüslerle geldiler. Miting yaklaşık 10 bin kişinin katılımıyla gerçekleşti . Organizasyon, ülkedeki tüm nükleer karşıtı bileşenlerini çatısı altında toplayan Nükleer Karşıtı Platform (NKP) tarafından başarıyla takip edildi. Yürüyüş Diyojen Meydanı’dan başlayarak “Gölge etme başka ihsan istemem” minvalinde sloganlarla Uğur Mumcu Meydanı’na kadar (yaklaşık dört kilometre boyunca) sürdü. Topluluklar, genel olarak Sinop’un doğal güzelliklerine ,günümüzde dünyada ve özellikle Avrupa’da “değer”lendirilen yenilenebilir enerji kaynaklarından hem rüzgar hem güneş açısından avantajlı olduğuna vurgu yapan “Güneş,rüzgar bize yeter!, Nükleere karşı yaşasın hayat!, Nükleer Çöplük olamayacağız!, Susma haykır Nükleere Hayır!, Baskılar Bizi Durduramaz!” sloganlarını kullandı. “Cık deyoz duymayon mu?” da en ilgi çeken sloganlardandı.
Kürsüden yapılan konuşmalarda ise Nükleer Karşıtı Platform Sinop Dönem Sözcüsü Zeki Karataş insan varlığına değil ,tüm canlıların yaşam haklarına vurgu yaptı , ‘içinden radyasyon geçen bedenlere ne olduğunu söylediler mi size?’ diye sordu. “Çernobil felaketinden sonra ortalama yaşam ömrü 74’ten 58’e indi” dedi . Ardından çocukların sağlıklı nesiller halinde hayatlarına devam edebilmelerini dileyerek hükümet yetkililerine seslendi. ‘Bekarlığın nükleerden daha tehlikeli olduğunu dinledik bakanlardan, nükleer santrallerdeki kaza riskinin tüp gaz kazasının riskleriyle karşılaştırıldığını işittik. Böyle bir ülkede kurulacak nükleer santral endişelendirmeli insanları! Sinop Çernobil olmayacak!’ dedi ve “Biz sizden sadece kendi canımızın sağlığını istiyoruz” diyerek sözlerini tamamladı. Sinop CHP Belediye Başkanı Baki Ergül de kalkınma için nükleer enerjinin şart olmadığına dikkat çekerek dünyada, özellikle Avrupa’da nükleer santrallerin 2020’li yıllar itibariyle kapatılacağının taahhüt edildiği,nükleer enerjinin terk edilmeye başlandığı dönemde doğal kaynakları açısından zengin olan Sinop’ta Nükleer santrallerin planlanmasına varana kadar önce rüzgar ve güneş potansiyelinin değerlendirilmesinin gerektiğini belirtti.
** ‘Çernobil Nükleer Felaketinin İnsan Sağlığına Etkileri’ adlı raporu Yeşil Düşünce derneği’nden matbu olarak satın alabilir veya şuradan pdf olarak edinebilirsiniz.
(Pınar Demircan / Yeşil Gazete)
