Yılbaşı yemeği mümkün olan en çevre dostu şekilde nasıl pişirilir?

Ximena Schmidt, Christian Reynolds, ve Sarah Bridle tarafından The Conversation için kaleme alınan makele Yeşil Gazete tarafından çevrildi.

*

Şimdiye kadar çoğumuz yediğimiz yiyeceklerin çoğunun şu ya da bu şekilde iklim krizine katkıda bulunduğunun farkına varmıştır. Gıda üretimi ve israfından, gıda tüketimine ve diyetlere kadar gıdalarımızı üretme, yeme, saklama, atma ve hasat etme şeklimiz bu konuda doğrudan bir rol oynayabilir.

Bunu kabul etmek önemli çünkü gıda sistemi, küresel sera gazı emisyonlarının büyük bir miktarına (yaklaşık yüzde 37) sebep olur. Yeni araştırmamızın da bulduğu gibi, yiyeceklerimizi nasıl pişirdiğimiz de buna katkı sağlıyor.

Çalışmamız, gıdayla ilgili sera gazlarının yüzde 61’ine yakının ev yemeklerinden geldiğini ortaya koyuyor. Ayrıca, farklı pişirme yöntemlerinin ve cihazlarının farklı miktarlarda sera gazı salımına neden olduğunu tespit ettik.

Enerji verimli pişirme yöntemleri

İyi haber şu ki, bu emisyonları azaltmaya yardımcı olmak için yapabileceğiniz şeyler var. Daha enerji verimli pişirme yöntemleri ve aletleri kullanmak bu azaltıma yardımcı olabilir ve bazı yiyeceklerin sera gazı emisyonlarını 16 kata kadar düşürebilir.

Çalışmamızda, mikrodalgaların, yavaş pişiricilerin ve düdüklü tencerelerin en düşük çevresel etkiye sahip olduğunu, fırınların ise en az sürdürülebilir pişirme yöntemi olduğunu bulduk. Bunun nedeni, yüksek pişirme sürelerine ve enerji taleplerine sahip olmaları ve ayrıca yemeğinizi pişirmeye başlamadan önce ısınmalarının gerekmesiyle ilgili.

Fotoğraf: Shutterstock

Fırından kaçının

Örneğin, fırında sebze kavurmak, sebzelerle ilişkili toplam sera gazı emisyonlarının (üretimden dağıtıma ve tüketime kadar) yüzde 52-78’ini oluşturabilir. Bunun yerine yemeği pişirirken mikrodalgayı, kaynatmayı veya buharda pişirmeyi kullanmak sera gazı emisyonlarını yüzde 78’e kadar azaltabilir.

Düdüklü tencere kullanmak ise et, bakliyat, patates ve sebzeleri pişirmek için geçen süreyi azaltan çok enerji verimli bir pişirme yöntemi. Özellikle bu düdüklü tencere elektrikli ise, bir ocak üstü düdüklü tencereye göre yüzde 50 daha az enerji kullanıyor.

Eti bırakın

Bunların yanı sıra, farklı yiyeceklerin de nasıl pişirildiklerine bağlı olarak daha fazla emisyon yaydığını bulduk. Et pişirmek, gıdayla ilgili en yüksek emisyon miktarını oluşturur. Bu, uzun pişirme süreleri ve kullanılan yöntemle ilgili. Örneğin et için genellikle fırında kavurma sıklıkla tercih ediliyor.

Bununla birlikte et üretiminden kaynaklanan emisyonlar, pişirme aşamasından çok daha fazla. Bu nedenle et tüketimini azaltmak sadece pişirme uygulamalarını değiştirmekten çok daha büyük etkiler yaratacaktır.

Örneğin turtalarınız kıyma yerine bakliyatla kolayca yapabilirsiniz. Bakliyat, zengin bir protein kaynağı ve etten 29 kat daha düşük emisyon üretiyor.

Eko-tarzda yemek pişirme

Elbette, bazı insanlar için mikrodalgada pişirmenin tadı, dokusu ve aroması fırında pişirmeye kıyasla farklılıklar içerebilir ve bu, pişirme uygulamalarını tamamen değiştirmeye engel olabilir. Ancak mikrodalgada ön pişirme gibi yöntemlerle birleştirilmesi fırında gereken süreyi azaltacaktır ve bu da çevre için çok daha iyi.

Bu önemli bir etken, çünkü sera gazı emisyonlarının miktarını belirleyen pişirme süresi. Ayrıca bu rakam yemek pişirmek için kullanılan yakıt türüyle de sıkı sıkıya bağlantılı.

Örneğin Birleşik Krallık‘ta doğal gaz ve elektrik ana pişirme yakıtlarıdır. Daha yeşil bir elektrik şebekesi, sera gazı emisyonlarının daha da azaltılmasına yardımcı olacaktır. Yani şebeke daha yeşil hale geldiğinde elektrikle yemek pişirmenin gelecekte daha da uygun olacağı anlamına geliyor.

Fotoğraf: Shutterstock

Kombinleyin

Eğer bunları okurken, sevgili fırınınıza kederli bir şekilde bakıyorsanız, korkmayın. Çünkü farklı pişirme yöntemlerini sürdürülemez cihazların pişirme süresini kısaltmak için birlikte kullanabilirsiniz. Bunun çevresel etkiyi azaltmada yardımcı olacağına inanıyoruz.

Ancak bunu sevgili fırınınıza kederli bir şekilde bakarak okuyorsanız, korkmayın – çünkü farklı pişirme yöntemlerinin sürdürülemez cihazların pişirme sürelerini kısaltmak için birbirini tamamlayabileceğine ve böylece çevresel etkiyi bu şekilde azaltmaya yardımcı olabileceğine inanıyoruz.

Noel yemeği hazırlamaya gelince, fırınınızın kullanımını azaltmanın yollarını düşünün. Sebzelerinizi mikrodalgada pişirin veya önceden pişirin. Yalnızca son aşama için fırını kullanın. İlk aşamada ocağı da kullanabilirsiniz. Ve çok geç değilse Noel listenize her zaman elektrikli bir yavaş pişiriciyi ekleyebilirsiniz.

Makalenin İngilizce aslına buradan ulaşabilirsiniz.