‘Yağmur yağmazsa İstanbul’un 60 günlük suyu kaldı’

Barajlar artan sıcaklıklar ve yağışların dengesizliği sebebiyle son 10 yılın en kötü ikinci dönemin yaşıyor.  7 Temmuz’da yüzde 60.78 olarak ölçülen doluluk oranı, 9 Eylül itibariyle yüzde 44’e kadar geriledi.

Milliyet’ten Mert İnan’ın aktardığına göre Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Prof. Dr. Adil Tek “Melen’den gelen su dahil olmak üzere her gün barajlardaki suyun yüzde 0.8’i azalıyor. Bu oran 0.6’ya çekilmeli. Şayet hiç yağmur yağmazsa bugünden itibaren 60 günlük suyumuz kaldı. Düzgün su politikaları hayata geçirilmezse birkaç yıl içinde ciddi sıkıntılar yaşanır” uyarısında bulundu.

‘Büyük su riskini kimse görmek istemiyor’

İstanbul ve çevresi için önümüzdeki dönem ciddi meteorolojik kuraklık yaşanacağı uyarısında bulunan Adil Tek şu ifadeleri kullandı:

İklim modellemeleri önümüzdeki Ekim ve Kasım aylarının da kurak geçeceğini gösteriyor. Sıcaklıklar bir miktar düşse de, yağışları sel şeklinde göreceğiz. Bu tür yağışlar toprağa ve su kaynaklarına karışmadan yüzeyden akıp gidiyor. Son yıllarda ortaya çıkan yağış rejimi toprağı doldurmadığı gibi yeraltı suları da beslenemiyor. İstanbul açısından büyük su riski var ama kimse görmek istemiyor.

‘Su havzaları imara açıldı’

İstanbul Teknik Üniversitesi(İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Orhan Şen ise şiddetli, hızlı ve yüzeysel akışla boşa gidecek yağışların su havzalarını yeterince besleyemediğini belirtti.

Prof Dr. Şen “İstanbul’un su toplama havzaları imara açıldığı için yağışlar, toprağa karışamıyor. Şehirde yeşil alan kalmadı. Yağmur suyu yüzeysel akışla denizlere, kanalizasyon sistemine gidiyor. Kuraklıkla böyle mücadele edemeyiz” ifadelerini kullandı.

‘Melen Barajı tamamlanmalı’

Melen Barajı ivedilikle tamamlanıp, hizmete girmesi gerektiğini belirten Şen,  İstanbul’un su kaderinin Melen Barajı’na bağlı olduğunu iddia etti. Eldeki barajların ancak 5 milyon kişiye yetecek suyu biriktirdiğini belirten Şen şunları söyledi:

Melen’den gelen su da 5 milyon kişiye yetecek düzeyde. Kentin gerçek nüfusu 20 milyon ve aslında mevcut potansiyelin iki katı daha su gerekiyor. Tek kaynağımız yağmur. Kuraklık devam ederse, önümüzdeki yaz su seviyeleri dibe vurur. İstanbul’un günlük su ihtiyacı 3.2 milyon metreküp. Su tasarrufu, kayıp, kaçakların önlenmesiyle bu oranı 2.5 milyon metreküp seviyesine düşürmemiz mümkün.

Yıldız: Barajda çatlaklar var

Devlet Su İşleri (DSİ) Eski Daire Başkan Yardımcısı ve Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız “Barajın aslında geçen yıl tamamlanması gerekiyordu. Zemindeki oturmalar nedeniyle baraj gövdesinde çatlaklar oluştu. Bunun üzerine DSİ mevcut barajı güçlendirmek için hızla yeni bir proje hazırlattı ve inşaat işini 28 Şubat 2020’de ihale etti” dedi.

Yıldız konuşmasına “Şimdi mevcut barajın arkasına bu barajı destekleyecek bir yapı yapılacak ve önceki barajın memba yüzüne jeo-membran denilen geçirimsiz bir malzeme serilecek. DSİ yeni inşaat için yer teslimini 1 Haziran 2020’de yaptı ve işin bin gün içinde tamamlanmasını istedi. Ancak bu yeni projenin de sorunu çözemeyip tekrar sürenin uzaması ve maliyetin çok artmasına neden olma ihtimalinden söz ediliyor. DSİ ve İSKİ arasında daha yakın bilgilendirme ve işbirliği gerekli” sözleriyle devam etti.

Yapımına 2012’de başlandı

İstanbul’un su sorununa büyük ölçüde çözüm getireceği öne sürülen ve yapımına 2012 yılında başlanan Melen Barajı gövdesindeki çatlak nedeniyle su tutamadığı için henüz kullanıma açılmadı.

İBB Çevre ve Enerji Komisyonu ile Tarım, Orman, Hayvancılık ve Su Ürünleri Komisyonu, Melen Barajı’nda bulunan çatlaklarla ilgili hazırladığı raporda barajın kamuya maliyeti 2020 yılı itibariyle 910 milyon lira olduğunu duyurmuştu. Ayrıca raporda bu süreçte yapılan mühendislik hatalarının denetlenmesi talep edilmişti.