Vaclav Havel Ödülü Kavala’ya verildi, Türkiye tepkili: Yargı kararına saygısızlık

2023 Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü, Gezi Parkı Davası’nda müebbet hapis cezasına çarptırılan iş insanı ve hak savunucusu Osman Kavala’ya verildi.

Osman Kavala’nın ödülü kazandığını dün Strasbourg’da düzenlenen törende, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Başkanı Tiny Kox açıkladı.

AKPM Genel Kurulu’nda düzenlenen törene Osman Kavala adına eşi Ayşe Buğra Kavala katıldı. Buğra Kavala, ödül töreninde eşi tarafından kaleme alınmış bir mektubu okudu: .

“AİHM tarafından hakkımda verilmiş, derhal serbest bırakılmama hükmeden kararlara rağmen, AİHM’in otoritesini kuvvetlendirici ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin manevi ve nesnel gücünü sağlamlaştırıcı yeni olanaklara ve mekanizmalara ihtiyaç var.

“Türkiye’de hüküm süren siyasi söylem ile uyumlu spekülatif söylemler temelinde, insanların hapse atılmasının genel uygulama haline geldiğini” belirten Kavala mektubunda buna rağmen Türkiye’nin “kapalı otoriter rejime dönüşeceğine inanmadığını” kaydetti.

Yargıtay 3. Ceza Dairesi 28 Eylül’de, Gezi Parkı davasında, Osman Kavala’ya “Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçundan verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını onamış; AKPM Türkiye Eş Raportörleri,  “Osman Kavala ile diğer dört sanığın ömür boyu hapis cezalarının onanması bizi şoka uğrattı” demişti.  Raportör John Howell ve Stefan Schennach ayrıca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Kavala’nın serbest bırakılmasına dair kararları olduğunu hatırlatarak “Türk yetkililere bu kararları uygulamaları için Avrupa Konseyi’yle birlikte daha fazla baskı uygulayacaklarını” söylemişti.

Türkiye’den tepki: Kabul edilemez

Türkiye ise ödülün Osman Kavala’ya verilmesine tepkili. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Václav Havel İnsan Hakları Ödülü’nün, ülkemizde hakkında yargı tarafından hükmedilen kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunan bir kişiye verilmiş olması kabul edilemez” denildi.

Açıklamada ayrıca, “yargı kararına saygısızlık” oluşturan bu tasarrufla, AKPM’nin itibar ve inandırıcılığının ciddi şekilde zedelendiği belirtildi.

Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü

Prag merkezli Vaclav Havel Kütüphanesi ve Charta 77 Vakfı ile işbirliği çerçevesinde 2013’ten bu yana AKPM tarafından verilen Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü; diploma, plaket ve 60 bin euro para ödülünden oluşuyor.

Bu yılki ödül için Osman Kavala dışındaki adaylar Polonya’dan insan hakları savuncusu Justyna Wydrzynska ve Ukrayna‘dan insan hakları aktivisti Yevgeniy Zakharov‘du.

Türkiye 2017 yılında, Gülen yapılanmasına üye olduğu gerekçesiyle yargılanan eski Yargıçlar ve Savcılar Birliği (YARSAV) Başkanı Murat Arslan’a ödül verilmesine tepki göstermiş ve Avrupa Konseyi bütçesine katkısını azaltmıştı.