Newscientist.com’da Colin Barras imzasıyla yayınlanan haberi, Yeşil Gazete gönüllü çevirmenlerinden Barbaros Cihangir‘in çevirisiyle sunuyoruz.
***
Albert Perry DNA’sında bir sır taşıyor: bir Y-kromozomu çok belirgin bir şekilde türlerin kökeni hakkında yeni bilgiler veriyor.
Buna göre, türümüzün son belirlenen ortak babası düşündüğümüzün iki katından daha yaşlı.
Olası bir açıklamaya göre, yüzbinlerce yıl önce, modern ve ilk insanlar orta Afrikada karışmışlar ve Güney Asya’da esrarengiz Denisovalılar ile, Orta Doğu’da Neandertaler ile olduğu gibi, yeni melezler oluşturmuşlardı.
Yakın zamanda ölen Perry, Güney Carolina’da yaşayan Amerikalı bir siyah idi. Birkaç yıl önce akrabalarından biri, Perry’nin DNA örneğini genetik analiz için “Family Tree DNA” (Soy Ağacı DNA) adlı bir şirkete gönderdi.
Genetik uzmanları bu şekilde örnekler üzerinde çalışarak bir kişinin diğeri ile ne kadar ilişkili olduğunu belirleyebiliyor. Şimdiye kadar yüzbinlerce insanın DNA testi yapılmıştır. Bu testler sonucunda edinilen bilgiye göre tüm insanların Y kromozomu ortak bir babadan geliyor.
Bu, 60.000 ile 140.000 yıl önce yaşamış olan bir “Adem” Baba.
Perry’nin dışındaki tüm insanlar için bu böyle. “Family Tree DNA” şirketinde çalışan teknisyenler Y-kromozomu soy ağacında Perry için yer bulamadılar. Onun Y-kromozomu şimdiye kadarkilerden farlıydı.
Daha da derin kökler
Tucson Arizona Üniversitesinde bir genetik uzmanı olan Michael Hammer, Perry’nin sıradışı Y-kromozomundan haberdar oldu ve kendisine bazı ek testler yaptı.
Michael Hammer ve ekibi araştırmaları sonucunda olağanüstü bir şey buldu; Perry “Adem”in soyundan değildi. Aslında, onun Y-kromozomu o kadar farklıydı ki onun atası büyük olasılıkla yaklaşık 338.000 yıl önce tüm diğerlerinden ayrılmıştı.
İngiltere, Hinxton’da, Wellcome Trust Sanger Enstitüsü’nden Chris Tyler-Smith, bu çalışma içinde olmadığı halde, “Y-kromozomu ağacı düşündüğümüzden çok daha eskidir”, diyor. Ne kadar eski olduğunu belirlemek için, daha fazla çalışmak gerektiğini ekliyor.
New Jersey Montclair’deki Ronin Enstitüsü’nden Jon Wilkins ise “Harika bir keşif,” diyor. “Biz genetik uzmanları, bu konularda yaptığımız incelemelerde her zaman Y-kromozomuna bakmışızdır. Y-kromozomu ağacının kökeni ile ilgili bu değişiklik son derece şaşırtıcı.”
Derin araştırmalar sonucunda, Hammer’ın ekibi, Afrika veritabanından yaklaşık 6000 Y-kromozomunu inceledi ve hepsinde Kamerun’da bir köyde yaşayan 11 erkekten alınan örneklerde Perry’ninki ile benzerlikler buldu.
Bu, Perry’nin atalarının Afrika’nın neresinden olduğunu gösterebilir.
İnsanlıktan daha eski
Anatomik olarak modern ilk insan fosilleri sadece 195.000 yıl öncesine dayanır.
Yani Perry’nin Y-kromozom ağacı insanlığın geri kalanından türümüzün ortaya çıkmasından önce ayrılmıştı.
Bu keşfin sonuçları ne olacak?
Bir olasılık, Perry’nin Y-kromozomu, artık yok olan bir ilkel insan topluluğundan miras kalmış olabilir. Eğer öyle ise, son 195.000 yıl içerisinde, anatomik olarak modern insan ile eski bir Afrikalı insanın melezleri olmuştur.
Bu senaryo için bazı destekleyici kanıtlar var. 2011 yılında araştırmacılar, Nijerya’nın Iwo Eleru bölgesinde bulunmuş insan fosillerini incelemişlerdir. Fosiller, modern ve ilkel insanların birleşerek melezler oluşturduğunu gösteren, ilkel ve modern özelliklerin garip karışımını göstermiştir.
Hammer’ın söylediğine göre, “Sıradışı genetik özellikler görülen Kamerun köyü Nijerya ile tam sınırdadır, ve Iwo Eleru çok uzakta değildir”.
Londra, Doğal Tarih Müzesi’nden Chris Stringer, Iwo Eleru araştırmasında çalışmıştı, ve yeni y-kromozomunun, modern zamanın Sahra-Altı Afrikalılarından daha fazla genetik bilgi edinilmesi gerektiğini gösterdiğini söylemiştir. “Batı Afrika, Iwo Eleru’da ve Orta Afrika, Ishango’da [Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde] bilinen en eski fosil insanlar, beklenmedik şekilde eski özellikler göstermiştir, ve sonuçta,
Afrika’daki modern insanın evriminde daha karmaşık bir senaryo var gibi görünüyor.
Kaynak dergi: “American Journal of Human Genetics, doi.org/kp4
Yeşil Gazete için çeviren: Barbaros Cihangir
Yazının özgün hali (ingilizce) için tıklayınız.
(Newscientist, Yeşil Gazete)