By 
Trakya‘da çam ağaçlarının sağlığını tehdit eden ve ‘tırtıl’ denilen çam kese böceği popülasyonundaki artış dikkat çekici boyutlara ulaştı. Trakya Üniversitesi Havsa Meslek Yüksekokulu’ndan Prof. Dr. Mustafa Tan, küresel iklim değişikliği ve bölgede yaşanan ılıman kışların, bu zararlı popülasyonun artışında önemli rol oynadığını belirtiyor.
Prof. Dr. Mustafa Tan AA muhabirine yaptığı açıklamada, iklim değişikliğinin, tarımsal faaliyetlerin yanı sıra tüm ekosistemi etkilediğini ve zararlılarla mücadeleyi zorlaştırdığını ifade etti. Trakya bölgesinde, özellikle çam kese böceği olarak bilinen tırtıl türünün popülasyonundaki artışa dikkat çekiliyor.
Kızılçam ağaçlarının dallarına yaptıkları pamuksu yuvalarda çoğalan tırtıl türünün ağacın yeşil yapraklarıyla beslendiğini anlatan Tan, tırtılların gelişimini durdurduğu ağaçların yapraklarını sarartıp kurumasına neden olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Tan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Zararlı böcek larvaları soğuk geçen kış aylarında belirli oranda ölürler ancak kış aylarında düşük sıcaklık yaşanmazsa zararlı popülasyonu artış gösterir. Nitekim son birkaç yıldır Trakya’da uzun ve soğuk geçen bir kış periyodu yaşanmadı. Zaten meteorolojik veriler dünyada son 255 yılın en sıcak şubat ayını yaşadığımızı bildiriyor. Ilıman geçen kış periyodu çam kese böceği popülasyonunun artmasına yol açıyor. Bundan dolayı bölgemizde çam ağaçlarının ölümü ciddi boyutlara ulaştı.”
Bölgedeki çam ağaçları üzerinde yoğun olarak görülen tırtıl popülasyonunun, kış aylarının ılıman geçmesiyle birlikte artış gösterdiği belirtiliyor. Soğuk kış şartlarının zararlı popülasyonunu kontrol altında tuttuğu, ancak son yıllarda yaşanmayan uzun ve soğuk kışların, tırtıl popülasyonunun artmasına zemin hazırladığı vurgulanıyor.
Tırtıllarla mücadelede kimyasal ilaçlama yerine, biyolojik ve fiziksel yöntemlerin tercih edilmesi gerektiği üzerinde duruluyor. Prof. Dr. Tan, küçük alanlarda uygulanabilecek elle toplama ve doğal düşmanların çoğaltılması gibi yöntemlerin etkili olabileceğini belirterek, “Bu duruma mutlaka önlem alınması gerekiyor. Aksi takdirde yıllarca verilen emekler sonucunda büyütülmüş olan çam ağaçlarını büyük oranda kaybetmiş olacağız” dedi.
Tan, ağaçlık alanda yapılacak ilaçlamanın faydalı böceklerin de ölmesine yol açacağını ifade eti ve “Küçük alanlarda ağaçlar üzerindeki pamuksu yuvaların tırtıllar uyanmadan toplanarak imha edilmesi pratik bir yöntemdir. Bu böceklerle beslenen avcı böcekler ve kuş türlerinin çoğaltılması da etkili yöntemlerden biri” diyerek açıkladı.
‣ İklim krizi, çam kese böceklerinin ortaya çıkma tarihini öne çekiyor
‣ Küresel ısınma: Akdeniz’in büyük sorunu çam kese böcekleri İstanbul’da
‣ ‘Otu, böceği öldüren, insanı da öldürüyor’
Artan tırtıl popülasyonunun, çam ağaçlarının sağlığı üzerindeki etkileri ve alınması gereken önlemler konusunda farkındalık yaratılması hedefleniyor. Bölge ormanlarının korunması ve sürdürülebilir bir ekosistem için gerekli adımların atılması gerektiği vurgulanıyor.
Çam kese böceği nedir?
Çam kese böceği (Thaumetopea pityocampa), Thaumetopoeidae familyasına ait bir zararlı böcek türüdür ve çam ağaçlarının alt dallarına sıralar halinde yumurtalarını bırakır. Yumurtadan çıkan tırtıllar, çam ağaçlarının yeşil ibreleri ile beslenirler, bu da ağaçların sağlığını ciddi şekilde tehdit eder.
Çam kese böceği, Avrupa, Asya, Afrika ve Kuzey Amerika gibi geniş bir coğrafyada yayılış gösteriyor. Türkiye‘de ise özellikle Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz Bölgesi‘nin sahil kesimlerinde ve Orta Anadolu‘nun güneye bakan kesimlerinde; daha çok kızılçam ormanlarında ve zaman zaman sedir ve karaçam gibi diğer ormanlarda görülebiliyor.
Çam kese böceği ile mücadele, mekaniksel, kimyasal ve biyolojik yöntemlerle yapılıyor. Mekaniksel mücadelede, keselerin ağaçtan toplanıp yok edilmesi, kimyasal mücadelede ise ilaçlama yöntemleri tercih ediliyor ancak kimyasal mücadele, yararlı böceklerin de zarar görmesine neden olduğundan tercih edilmiyor. Biyolojik mücadelede ise doğal düşmanlar kullanılarak tırtılların popülasyonları kontrol altına alınıyor.
Çam kese böceğinin tırtılları, özellikle gece saatlerinde aktif olarak, çam ağaçlarının ibrelerine zarar veriyor. Bu zarar, ağaçların büyümesini yavaşlatıyor ve tırtılların alerjen etkisi, insanlar ve diğer memelilerde de sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Tırtıllar, feromon salgılayarak uzun konvoylar oluştururlar ve bu sayede besin kaynaklarına birlikte ulaşıp, hayatta kalma şanslarını artırırlar.
Uzmanlar, çam kese böceği ve tırtıllarının zararlı etkileriyle mücadelenin orman sağlığını korumak ve biyoçeşitliliği sürdürmek için önemli olduğunun altını çiziyor. İklim değişikliğinin etkileriyle daha fazla ısınan bölgelerde erken görülmeye başlanan ve Trakya’daki çam ağaçlarını tehdit eden tırtıl popülasyonundaki artış, iklim değişikliğinin de somut sonuçlarından biri olarak değerlendiriliyor.
Comments