Trabzon‘un Değirmendere Mahallesi’nde 1967 yılında kurulan çimento fabrikası, 2019’da faaliyetini durdurarak Akoluk Mahallesi‘ne taşındı. Fabrikanın atıl kalan arazisinde çimento üretiminde kullanılmak üzere kömür depolanmaya başlandı. Kömür tozu nedeniyle ev, iş yeri ve araçlar tozla kaplandı.
Limandan taşınıp eski fabrika alanında depolanan kömürden çevreye yayılan tozun hava kirliğine neden olduğunu söyleyen sanayi sitesi esnafı ve halk, Büyükşehir Belediyesi ve Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne şikayette bulundu.
‘Yerler kömürle kaplandı’
Depoya taşınan kömürlerin çevreyi kirlettiğini belirten sanayi esnafı Hamdi Çelik, DHA’ya yaptığı açıklamada “Limandan kamyonla getirdikleri tozlu kömürü buraya taşıyorlar. Yerler tamamen kömürle kaplanmış ve tozu ciğerlerimize işlemiş vaziyette. Madende çalışanlardan daha çok toz yutuyoruz. Buradaki kömürü nakledip yolları perişan ediyorlar. Biz burada mağdur durumdayız” dedi.
Esnaf Rukiye Kurtoğlu, iş yerlerinin önünde sergiledikleri ürünlerin üzerinde biriken kömür tozlarını göstererek, “Buranın halkı çimentoyu yeterince solumuştu. Yıkım kararı çıktığında hepimiz çok sevindik. Neticede insan sağlığını tehdit eden, şehrin göbeğinde imalat vardı. Çimentodan kurtulduk ama şimdi yerini kömür tozu aldı ve biz bunu soluyoruz. İnsan sağlığı kaybedildiğinde tekrar kazanılması zor bir şey” ifadelerini kullandı.
‘Burnumuzdan, ağzımızdan kömür tozu çıkıyor’
Kömür tozunun iş yerlerinin içine girdiğini söyleyen sanayi sitesi çalışanlarından Taner Köroğlu, “Akşam eve gidip elimizi yüzümüzü yıkadığımızda burnumuzdan, ağzımızdan kömür tozu çıkıyor. Şu anda sıkıntı olmuyor ama ilerleyen yaşlarda ne olacağımız belli değil. Bir an önce bunun buradan kaldırılmasını istiyoruz. Buradaki bütün esnafın ve insanları sağlığı için bir an önce buradan kaldırılmasını istiyoruz” dedi.
Değirmendere Kültür Derneği Başkanı Mehmet Akyüz de “Bu toz 10 kilometre kadar uzağa gidiyor. Kömür işinin buradan derhal kaldırılması lazım. Tozunu engellemenin mümkünatı yok, varsa işlerini yapsınlar, dışarı sızmasın. Bunu engelleyemiyorlar. Bir de kamyonları yüksek tonajlarla yüklüyorlar. Kömürü fazla doldurdukları için kamyon buradan çıkarken dökerek gidiyor” diye konuştu.
Prof. Dr. Bülbül: Kalıcı hasara neden olabiliyor
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yılmaz Bülbül, kömür tozunun akciğer hastalıklarına neden olabileceğine dikkati çekerek, şunları söyledi:
Kömür tozu, doğası itibariyle akciğere ulaştığında yok edilebilen, sindirilip ortamdan uzaklaştırılabilen partikül değil. Akciğerde depolanma ihtimali var. Bir kısmı öksürük ve balgamla atılabiliyor ama bir kısmı da akciğerlerde birikiyor. Kömür depoları, kamyonların yükünü boşalttığı sırada toz bulutu şeklinde ortama dökülebiliyor, salınabiliyor, yoğun toz bulutu olabiliyor. Bu solunma da daha sonraki dönemde akciğerlerde kalıcı bir hasara neden olabiliyor.”