Tanrı bahçesi

İnsanın “yüce” olduğuna kendisini inandırması “aşağılık” olduğuna kendisini inandırmasından çok daha kolaydır.

Ama kendisini “yüce” olarak ilan etmek de “aşağılık” olduğunu itiraf etmek anlamına gelmez mi zaten? –Varlığını “aşağılık” olana göre konumlamak başka nasıl açıklanabilir?

Peki, bir yaşama tarzı olarak şakşakçılığı seçenler “yüce”yi mi yoksa “aşağılık” olanı mı alkışlar?

…

“Yüce” ve “aşağılık” arasında salınıp duran insan, bahçesine hem çiçek dikerek yeryüzü’nden özür diler hem de yabani otları ayıklayarak etrafına çit çekerek dünya’yı biraz daha tahkim eder.

Biliyoruz: “Bahçe” insan tasarımıdır; el değmiş, evcilleştirilmiş, müdahale edilmiş, temsile uğramış olandır; doğanın saksı ve çitle kontrol altına alınmış kötü kopyasıdır; “yüce”nin “aşağılık” yanını makyajla kapatma çabasıdır.

Bu yüzden gecenin karanlığa evrildiği saatlerde duvarlara, televizyon ekranlarına, gazetelerin birinci sayfalarına, üniversite kapılarına, minarelerin şerefelerine, siyaset esnafının alınlarına, kanaat önderlerinin gözlüklerine, akıllı telefon ekranlarına, AVM’lerin kapılarına büyük harflerle yazmak lazım: “İnsan, ‘uçurum korkusu’ yerine ‘öteki korkusu’nu tercih ederek haysiyetsizliği de (= özsaygı yoksunluğunu da) seçmiştir.”[1]

…

Şu da var: “Tanrı Bahçesi”[2] tıpkı “Tanrı Devleti” [3] gibi düşünürken, hayatla, ötekiyle ilişkimizi tanzim ederken başvurmak zorunda olduğumuz temel kavramlardan biri olmak zorundadır. Tanrı’nın “cennet”le başladığı bahçe tasarlama faaliyeti dünya’yı da biçimlendirmektedir çünkü.[4]

*

[1] Faruk, Ö., Bir Yaratıcılık İmkanı Olarak Kaos, s. 25.
[2] Critchley, S., İmansızların İmanı: Siyasi Teoloji Deneyleri, s. 129.
[3] “Tanrı Devleti” ve “Dünya Devleti” kavramsallaştırması üzerinden sürdürülen bir tartışma için bkz.: Faruk, Ö., Bir Aşağılama Aracı Olarak Çöp, s. 70.
[4] Yeni İnsan Yayınevi tarafından yayımlanacak olan ‘Çok Kalpli Asi’ adlı deneme kitabından bir bölüm.