Afganistan‘ın başkenti Kabil’in kalabalık caddelerinde, Taliban’ın iktidarı devralmasından sonra, hayat normale dönüyor gibi görünüyor. Henüz bakanlıklar çalışmaya başlamasa da esnaf dükkanlarını açtı, trafik normal akışına döndü, insanlar sokaklara çıkmaya başladı. Ancak sokaklarda neredeyse hiç kadına rastlanmıyor.
Bölgede bulunan CNN, AFP, Reuters gibi kurumlardan muhabirlerin gözlemlerine göre, Taliban pazar günü Afgan başkentini ele geçirdiğinden beri, kadınlar büyük korku içinde evlerine kapandı. Taliban defalarca kadın haklarının onların yönetimi altında, “şeriata uygun biçimde” korunacağını söyledi ancak birçok Afgan kadın örgütün sözlerine inanmıyor ve her an özgürlüklerinin ve hayatlarının elinden alınabileceğinden endişeleniyor.
Kabil’de birkaç gün öncesine kıyasla artık çok daha az kadının sokağa çıkarken, çıkabilenler yüzlerini peçe ile kapatıyor.
CNN muhabirine konuşan bir kadın, “Geleceğimi düşünüyorum, beni öldürürlerse kızlarıma ne olacak. İki kızım annesiz kalacak” diyerek endişesini dile getirdi. Güvenlik nedeniyle ismi açıklanmayan ve uluslararası STK’de çalıştığı belirtilen kadın, günlerini umutsuzca yardım için onlara yalvararak geçirdiğini, ancak hiçbirinin yanıt vermediğini söyledi: “Uluslararası organizasyonlar ile 10 yıldan fazla çalışma deneyimine sahip olmak kolay değil ve hiçbiri bana yardımcı olmadı.”
Burka satışları arttı
Kabil’in merkezindeki bir giyim mağazası ise Taliban’ın iktidarı devralması ile işlerinin arttığını ve çok fazla burka satmaya başladığını söyledi.
Taliban 1990’larda Afganistan’da en son hüküm sürdüğünde, bu giysi kadınlar için zorunlu kıyafetti. Burkalar son yirmi yılda Kabil’de çok daha az yaygın bir görüntü haline geldi ancak Taliban’ın yönetimi devralmasının ardından satışlarda bir artış yaşandı.
Taliban Sözcüsü Suhail Shaheen ise yönetimi ele geçirmeleri sonrasında konuk olduğu bir tv programında kadınların burka giyme zorunluluğunun olmayacağını ancak başörtüsünün zorunlu olacağını söyledi.
Ancak dükkan sahibi aynı görüşte değil. Çoğu erkek olan müşterilerinin korktuklarını anlatan dükkan sahibi, erkeklerin eşleri, kızları ve hayatlarındaki diğer kadınlar için burka satın aldıklarını çünkü bundan böyle burka giymenin kendilerini güvende tutmanın tek yolu olabileceğini düşündüklerini söyledi.
Görgü tanıklarına göre de artık Kabil’deki hayatın gerçeği bu. Şimdilik Taliban, hükümet çalışanlarına işe geri dönmelerini söyleyerek hayatın normal şekilde devam etmesi gerektiğinde ısrar ediyor. Grubun liderleri, Afgan vatandaşlarının “malı, onuru ve hayatı” için herhangi bir tehlike olmadığı konusunda ısrar ediyor ve savaşçılarına insanların evlerine girmemelerini veya arabalarına el koymamaları çağrısında bulunuyor.
Yine de vaatler tek başına insanların endişelerini yatıştırmak için yeterli değil. Kabil şehir merkezinde devriye gezen ağır silahlı Taliban savaşçıları, henüz insanların yaşamlarına katı kurallar dayatmıyor olabilir ancak bunun her an değişebileceği korkusu her şeyin önüne geçiyor.
Comments