Söğütlüçeşme davası görüldü: Rant projesi Kadıköy’e telafisiz zararlar verecek!

İstanbul‘un Kadıköy ilçesindeki Söğütlüçeşme’de tüm tepkilere rağmen yürütülen alış veriş merkezi (AVM) yapımına ilişkin dava İstanbul 5’inci İdari Mahkemesi‘nde görüldü.

Söğütlüçeşme’de yürütülen viyadük inşası ve çevre düzenlemesine karşı Kadıköy Kent Suçları Takip Ağı ve Kadıköy halkı uzun süredir mücadele ediyor. Tepkilere rağmen AVM inşaatına ilişkin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Gerekli Değildir” kararı verdi.

Verilen kararın ardından Kadıköy Kent Suçları Takip Ağı tarafından açılan davada, yürütmenin durdurulması talebinin reddine ve duruşmanın yapılmasına karar verilmişti.

Kadıköy Kent Suçları Takip Ağı Ağı Hukuk Komisyonu tarafınca yürütmenin durdurulması talebi kabulü için gerekli şartların oluştuğu ortaya koyulmasına rağmen bilirkişi raporuna ilişkin beyanlar veya ilgili dilekçeler mahkeme heyeti tarafından dikkate alınmadı.

İstanbul 5’inci İdari Mahkemesi’nde görülen duruşmada daha önce bilirkişi raporuna itiraz ederken görüş veren uzmanlardan İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İnşaat Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güngör Evren, İTÜ İnşaat Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ergun Gedizlioğlu ve İstanbul Üniversitesi İnşaat Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Dr. Murat Akad da yer aldı.

Aylar süren mücadele sonucu keşif yapıldı

Mahkeme öncesi Kadıköy Kent Suçları Takip Ağı, Validebağ Gönüllüleri ve Kadıköylüler mahkeme önünde basın açıklaması gerçekleştirdi. Basın açıklamasını Kadıköy Kent Suçları Takip Ağı adına Kardelen Yıldız okudu.

Kent Suçları Takip Ağı Hukuk komisyonu tarafından yürütmenin durdurulması için gerekli şartların oluştuğunu ifade eden Yıldız, “Gerek bilirkişi raporuna ilişkin beyanlar gerekse de ilgili dilekçeler dikkate alınmaksızın yürütmenin durdurulması talebinin reddine ve duruşmanın yapılmasına karar verildi”dedi.

“Kamu kaynaklarını birtakım şirketler yararına kullanan, deprem güvenliği açısından riskli, yeşil alanı yok eden, ulaşımı kötüleştirecek ve yerel esnafı zora sokacak olan bu projenin durdurulması gerekmektedir” diyen Yıldız, bilirkişi raporuna karşı itirazların değerlendirilmemiş olması nedeniyle verilen kararın açıkça hukuka aykırı olduğunu ifade etti.

Yıldız yetkililere şu soruları yöneltti:

• Hukuk, kamu yararı yerine inşaat şirketleri ve sermayenin kamusal alanlara çökmesi için kolaylaştırıcı rol mü üstlenmektedir?
• Verilen onca dilekçe, uzman görüşü neye dayanarak hiçe sayılmıştır?
• İstanbul halkının deprem, ulaşım ve çevre sorunları, neye dayanarak kenara atılmaktadır?
• İlgili bakanlıklar, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Kadıköy Belediyesi konuyla ilgili yanıt vermek yerine neden sürekli bir yetki ve bilgi karmaşası yaşatmıştır? Neden sessiz kalmıştır?
• Kentin plansız büyümesi, kamu kaynaklarının yağmalanması, kentte yaşamaya çalışanların geleceği yerine, bir tüketim çılgınlığına teslim edilen kentimizin gittikçe çürümesine izin mi verilecektir?

‘Yapılan işlem kent suçudur’

Davanın avukatlarından Mert Doğan yapılan işlemin kent yaşantısını olumsuz etkileyecek olmasından bahsetti. Konunun ulaşım projesi şeklinde oluşturulmuş olmasının ÇED raporu alınmasından imtina etmek amacını taşıdığına değinen Doğan, şunları söyledi:

“Mevcut proje, viyadük ve çevre düzenlemesi olarak adlandırılıyor. Burada çevre düzenlemesi demek bölgenin ranta açılması demek. Burada çevre düzenlemesi demek adlı adınca AVM inşaatı demek. Keza proje kapsamında konu ulaşım olsa bile dinleteceğimiz uzmanların mütalaaları bu konuda da ciddi problemleri ortaya koymaktadır. Bu nedenle hazır bulunan uzmanların dinlenmesini istiyoruz.”

‘ÇED Gerekli Değil kararı Kadıköy’e telafisiz zararlar verecek’

Doğan’ın ardından bilirkişi raporuna yazılı görüş veren İTÜ İnşaat Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Güngör Evren söz aldı. Sunduğu yazılı katkının teknik boyutlarının özetini geçen Evren şunları kaydetti:

“ÇED yönetmeliğine göre, ‘Çevresel etki değerlendirmesi gerekli değildir kararı … ön inceleme ve değerlendirmeye tabi projelerin, çevre üzerindeki muhtemel olumsuz etkilerin, alınacak önlemler sonucunda ilgili mer’i mevzuat ve bilimsel esaslara göre kabul edilebilir düzeyde olduğunun belirlenmesi üzerine …‘ verilebilmektedir.

Bilirkişi Raporundan saptanmış olan yukarıdaki hususlar, değerlendirme konusu projenin çevre üzerindeki muhtemel etkilerinin gerekli ve yeterli şekilde belirlenmemiştir. Özellikle önem taşıyan yaya ve taşıtlarla ilgili ulaşım ve trafik konusunda yapılan etüdün kurulan model ve veri toplanması açısından uygun olmadığını, dolayısıyla muhtemel etkilerinin belirlenebileceği gerekli bilgi ve bulguların elde edilemediğini göstermektedir. Benzer şekilde ticari alanlarla ilgili atık miktarlarının hesaplanın hesaplanmadığı, gürültü konusunun da açıklığa kavuşturulmadığı anlaşılmaktadır. Öte yandan, Haydarpaşa İstasyonu alternatifinin gereğince doğru şekilde değerlendirilmemesi nedeniyle ve Söğütlüçeşme İstasyonunun sınırlı ve sıkışık durumuna göre, proje yeri ile ilgili Söğütlüçeşme İstasyonunun alternatifinin bulunmadığı görüşünün teknik açıdan kabul edilmesi mümkün değildir.

Sonuç olarak; çevreye kabul edilmesi mümkün olmayan çok ciddi olumsuz etkileri olacağı basit gözlemlerle görülen ve ön değerlendirmede etkileri doğru şekilde belirlenmemiş olan proje için ‘ÇED Gerekli Değildir” kararının verilmesi, yalnız yakın çevreyi değil, Kadıköy Merkezine telafi edilmesi mümkün olmayan zararlar vereceği için uygun değildir.’’

‘Keşif incelemesi sağlıklı yürütülmedi, inşaat sahasının tamamı incelenmedi’

Kadıköy Kent Suçu Takip Ağı avukatlarından Eylül Evren keşif incelemesinin sağlıklı yürütülemediğini belirterek, eksiklikleri şöyle sıraladı:

• Keşif sırasında sağanak yağış nedeniyle bilirkişiler birlikte inceleme yapamamıştır. Avukatlar fiziki koşullar nedeniyle bilirkişilere eşlik edememiştir. Binalar, yapılar üstün körü incelenmiştir.
• İnşaat sahasında avukatlar ve bilirkişiler tam olarak inceleme yapamamıştır. Alanın sadece stat tarafını inceleme olanağı olmuş ancak metrobüs tarafına geçilememiştir.
• Projede bulunan yapılar kabaca görülmüş ancak kullanım faaliyetleri üzerine inceleme yapılamamıştır.

‘Deprem incelemesi yapılmadı’

Avukat Evren, bilirkişi raporunda deprem konusunda hiçbir inceleme yapılmadığının altını çizdi ve projede zemin güçlendirme yapıldığından öteye geçmeyen bir beyan bulunduğunu, bunun mevcut raporda hiçbir suretle inceleme konusu yapılamadığını söyledi.

Avukat Nilda Baltalı dosya kapsamında jeoloji, çevre planlaması, şehir planlaması incelemesinin yapılmadığını hatırlattı ve önceki davanın incelenmesindeki eksikliklerin tamamlanması gerektiğini söyleyip, ek rapor ve teknik inceleme talebinde bulundu.

TCDD avukatlarından AKFEN’in avukatı gibi savunma

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) avukatları ”rapor yeterli, zaten boşa nefes tüketiyoruz” diyerek itiraz edilen son bilirkişi raporunu okudu.

Av. Nilda Baltalı AVM yapılmasında kamu yararı olmadığını söyleyince TCDD avukatı Mehmet Dikili yanıt olarak AVM yapılmayacağını söyleyerek, tek katlı lüks restoranların neden kendisini bu kadar rahatsız ettiğini sordu.

“Orada yapılacak lüks restorana zaten en fazla 50 kişi gidecek. Sizi niye rahatsız ediyor? Kadıköy halkının çoğunluğu oraya gitmeyecek ki’’ diyen TCDD avukatının sözleri, Söğütlüçeşme’deki projeyi yaptıran şirket AKFEN GYO Genel Müdürü Sertaç Karaağaoğlu’nun daha önce verdiği bir röportajdaki sözlerini hatırlattı.

Duruşma taraflar dinlendikten sonra sonlandı. Mahkemenin sonucu önümüzdeki günlerde açıklaması bekleniyor.

‘Sonuna kadar, hep burada olacağız!’

Duruşma sonrasında bilgilendirme yapan Av. Eylül Evren, hukuki mücadeleyi sonuna kadar sürdüreceklerini vurgulayarak şöyle konuştu:

”Bir ulaşım projesi olarak sunulan, ancak adlı adınca AVM projesi olan Söğütlüçeşme’de en başından beri Kadıköy halkıyla birlikte açıklama yaptık, mahkeme kapılasının önünü aşındırdık. Dilekçeler, ısrarlar sonucu keşif kararı aldırdık. Aylar süren oyalamalardan sonra üstün kötü bir keşif yaptılar. Bu keşif sonucunda bilirkişi raporu yine türlü oyalamalar sonucunda geldi. Bu rapora konunun uzmanlarının da yardımıyla itiraz ettik. Sonra sizlerle birlikte bugün bu duruşmadayız.

Ne yazık ki alana ilişkin bilirkişi raporunda yalnızca proje metnine ilişkin atıflar var. Deniliyor ki proje metni içerisinde şirket bize bunu tarif etti. Deniliyor ki proje metni içerisinde şirket burayı güçlendirdiğin bu zemini güçlendirdiğini söylüyor. Bilir kişi raporuna baktığımızda yalnızca proje metnine atıflar olduğunu ancak hiçbir ekstra açıklama yapılmadığını, hiçbir inceleme yapılmadığını ve eksik inceleme yapıldığını mahkemeye iletmiştik. Ancak bugün eksik inceleme talebimiz, yeni bilirkişi talebimiz dikkate alınmadan bugün bu duruşmaya girmiş olduk. Duruşmada da karşı tarafın vekilinin belirttiği üzere buraya ünlü restoranlar yapılacakmış. 108 ticari alanın mahkemede de  garantisini almış olduk. Bu zaten proje metininde de yazıyor. ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararının iptalinin durumunun oluşmaması için bunun hala ve hala bir ulaşım projesi olduğu iddia ediliyor. Ancak en başından beri Kadıköy halkı bununla mücadele ediyor. Daha öncesinde 6 Şubat depreminin sonrasında, keşif kararının dikkate alınmadığı, keşif kararı ertelendiği için de Kadıköy halkı ile birlikte buradaydık, ve bu mücadele sonuçlanana kadar hep burada olacağız. Biz de Kent Suçları Takibi avukatları olarak bu mücadelenin hukuki yönünü sürdürmeye devam edeceğiz.”

‘Ulaşım projesi değil, ticaret projesi’

Söğütlüçeşme AVM projesine en başından beri itiraz eden ve mücadele sürecine destek veren Validebağ Gönüllüleri’nden Arif Belgin şunları söyledi:

”Yapılmak istenen bir rant projesidir. Ulaşım projesi adı altında makyaj yapılmaktadır. Çünkü 108 adet dükkan başka türlü açıklanamaz. Bütün İstanbul’da ve bütün Türkiye’de rastladıklarımız aslında hep rant projesi. Her ne kadar çok güzel ambalajlıyorlarsa da, cilalıyorlarsa da bizi kandıramıyorlar. Çünkü 108 adet dükkandan bahsediliyor Söğütlüçeşme’de. Bu her yerde böyle. Validebağ’da da böyle, Akbelen’de de böyle; her şekilde her yerde mutlaka birilerine bir şeyi peşkeş çekme, birilerine para kazandırma. Bu projelerin kısacası bu özeti bu hiç kendimizi kandırmayalım. Ulaşım projesinden bahsetmiyoruz burada, buz gibi bir ticari projeden bahsediyoruz. Ve Kadıköy halkı bu ticari projeye karşı çıkmaya devam edecektir. Basın açıklamamız burada sona ermiştir. Mücadelemiz devam edecek.”

‣ Mahkeme karar verdi: Söğütlüçeşme Toplu Taşıma ve Gar Sahasına İlişkin İmar Planı iptal edildi

‣ Sögütlüçeşme garı için yürütmeyi durdurma kararı kalktı, Kadıköy Belediyesi: İstanbul’a ihanet

‣ Söğütlüçeşme gar oluyor, yeşil alan betonlaşacak

‣ Söğütlüçeşme’de ağaç kesimi: Paravanlar arkasında talan ve yıkım var