New York Times, İsrail‘in, 9 Türkiye vatandaşının hayatını kaybetmesine yol açan Mavi Marmara baskınıyla ilgili BM raporunun içeriğine ulaştığını iddia etti.
Türkiye, baskın sonrası İsrail’le kopma noktasına gelen ilişkilerin normale dönmesi için şartlarını özür, tazminat ve Gazze ablukasının kalkması olarak açıklamıştı.
NYT’ın haberine göre, BM raporunda özür yerine üzüntü, Gazze ablukasının hukuki olduğu ifadeleri yer alırken, tazminat tavsiyesinde bulunuluyor.
Gazetinin haberine göre, raporda, İsrail’in Gazze Şeridi’ne uyguladığı ablukanın uluslararası hukuk açısından yasal olduğu ifade edilmekte.
Başkanlığını Yeni Zelanda’nın eski başbakanı Geoffrey Palmer’ın yaptığı komisyonunun soruşturmasında, “İsrail’in, abluka bölgesine uzak bir mesafede önceden uyarmadan böyle bir güçle gemilerin kontrolünü alma kararının aşırı ve mantıksızca” olduğu belirtildi.
Raporda, Türkiye ve İsrail’in, “ilişkilerini Ortadoğu’daki istikrarın lehine düzelterek”, tam diplomatik ilişkilerini yeniden ele almaları gerektiği kaydedildi.
105 sayfalık raporda, “Mavi Marmara”ya çıkan İsrail komandolarının, “bir grup yolcunun organize ve şiddetli direnişiyle” karşı karşıya kaldığı, bu nedenle kendilerini korumak için güç kullanma ihtiyacı içine girdikleri iddiasınında yer aldığı ifade edildi.
Öte yandan İsrail komandolarının kullandığı güç “aşırı ve mantıksız” olarak nitelendirilen raporda, yolcuların hayatlarını kaybetmesinin kabul edilemez olduğu ve İsrail ordusunun daha sonra yolculara kötü muamele ettiği belirtildi.
İsrail’in, olayla ilgili olarak “üzüntüsünü uygun biçimde açıklaması” ve tazminat ödemesi gerektiği tavsiyesinde bulunulurken, İsrail’in Gazze ablukasına büyük ölçüde sempatik bir bakış açısıyla yaklaşıldığı görüldü.
Başlangıcındaki paragraflarda, “İsrail’in Gazze’deki militan örgütlerden güvenliğine yönelik gerçek bir tehditle yüz yüze” olduğu, “Donanma ablukasının, Gazze’ye deniz yoluyla silah girişini engellemek için meşru bir güvenlik önlemi olarak uygulandığı ve bu uygulamanın, uluslararası hukukun gereklilikleriyle örtüştüğü” ifadelerine yer verildi.
Raporda, “Mavi Marmara”nın, “donanma ablukasını aşma girişimiyle sorumsuzca hareket ettiği”, Mavi Marmara’nın organizatörleri, özellikle İHH’nin amaçları, gerçek niteliği ve güdüsü hakkında ciddi soru işaretlerinin var olduğu” iddiasının da bulunduğu kaydedildi.
Raporda ayrıca Türkiye hükümetinin, “Mavi Marmara”nın organizatörlerini İsrail güçleriyle karşı karşıya gelmekten kaçınmaya ikna etmeye çalıştığı, ancak “daha fazlasının yapılabileceği” belirtildi. (Ajanslar)
