By 
TEMA Vakfı ve Falım sakızları işbirliğiyle 2008’den beri devam eden “Sakız Ağaçlarına Sevgi Aşılıyoruz” projesi, bu sabah yapılan bir basın 
toplantısı ve imza töreniyle yeni bir döneme girdi. TEMA Vakfı ve KRAFT Gıda arasında imzalanan protokolle projenin ikinci etabının 2016 yılına kadar devam edeceği açıklandı.
Projenin amaçları Çeşme Yarımadası’nda varolan sakız ağaçlarının rehabilitasyonu ve verimli sakız ağaçlarının gen kaynaklarının klonlama yöntemiyle koruma altına alınması, aynı zamanda sakız tarihine de ışık tutarak bu kadim ancak unutulmuş kültürün canlandırılması olarak gösteriliyor.
Toplantıda ilk sözü alan TEMA Vakfı Kurucu Onursal Başkanı Nihat Gökyiğit, TEMA’nın sakız ağaçlarına ilgisinin 1998’de başladığını, ancak 2008’e kadar maddi sorunlar nedeniyle somut bir proje yaratılamadığını söyledi. Konuşmasına “Yeşil örtünün her türlüsü iyidir” sözleriyle başlayan Gökyiğit, hem doğayı koruyan, hem de yoksullukla mücadele eden “doğayla dost bir üretimin” mümkün olduğunu, sürdürülebilirlik ilkesinin bu noktada çok önemli olduğunun altını çizdi. Konuşmasında iklim değişikliği ve buna bağlı afetlerde artışa, giderek büyüyen su ve gıda sorunlarına da değinen Nihay Gökyiğit, Sakız Ağacı projesi benzeri pilot kırsal kalkınma projelerine duyulan ihtiyacı hatırlattı.
Bunun ardından söz alan Kraft Gıda Türkiye Genel Müdürü Kostas Vlachos, şirketlerinin bu ve benzeri sosyal sorumluluk projelerine her koşulda destek verdiğini belirtti. “Bizim için başarı ve sürdürülebilirlik eşit önemde, ikisi de şirket olarak yarın da var olabilmemiz için elzem” diyen Vlachos’un ardından Falım Türkiye Pazarlama Müdürü Nalan Özgür, sakızın yemeklerden boya yapımına, ilaç yapımından kozmetiğe kadar birçok alanda kullanılan ve özellikle Batı Anadolu’yla özdeşleşmiş bir kültür olduğunu, ancak zamanla unutulduğunu belirtti. Bunun için bir farkındalık yaratma çalışması içinde olduklarını söyleyen Özgür, yaptıkları anketlere göre Türkiye halkının %47’sinin Sakız Ağacı Projesi’nden haberdar olduğunu açıkladı.
Projenin “koruma” ayağını yürüten TEMA Vakfı adına konuşan Genel Müdür Vekili Hikmet Öztürk, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nün kendilerine ayırdıkları 149 hektarlık bir alanda çalışmalarına devam ettiklerini belirterek “Bugüne kadar statik koruma yapıyorduk; bundan sonra ise dinamik koruma yöntemine geçiyoruz” dedi. Buna göre çoğu yaşlı olan sakız ağaçlarının en uygun durumda olanlarından elde edilecek 100 adet sürgün, ağaçlarının (Pistacia Lentiscus) verim amaçlı ıslahıyla “chia” varyasyonu elde edilmesi hedefleniyor. Bunun uzun bir süreç olduğunu belirten Öztürk, yapılacak çalışmanın gen korunmasını amaçladığını ve projede kullanılacak 100 farklı sürgünün biyolojik çeşitliliği korumak için uygun bir oran olduğunun altını çizdi.
İki kurumu temsilen Kostas Vlachos ve TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkan Vekili Deniz Ataç arasında yapılan temsili imza töreninin ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan konuşmacılar, dünyada sakız üretiminin yapıldığı tek yerin Yunanistan Sakız Adası olduğunu belirttiler. Kilogramı yaklaşık 300 lira olan sakız, ancak 8 yaşını doldurmuş erkek sakız ağaçlarının reçinelerinden elde edilebiliyor. Verimli ve büyük bir sakız ağacından, yılda 250-300 gr. civarında sakız elde edilebiliyor. Türkiye’nin yıllık 20 tona yaklaşan sakız ihtiyacının tamamı ithalatla karşılanıyor.
Gazetecilerden gelen sorular üzerine projenin orta vadede ekonomik bir fayda sağlanmasının beklenmediği, ancak yapılacak bu rehabilitasyon çalışmalarını takiben 15 yıllık bir sürecin sonunda tarım kooperatifleri yoluyla Çeşmeli çiftçilerin de sakız üretimine başlamasının mümkün olabileceği belirtildi.
Projeyle ilgili detaylı bilgiye http://www.sakizagacim.com/ sitesinden ulaşılabilir. Sitede sakızla ilgili Osmanlı arşiv ve folklorik belge çalışmaları da bulunuyor.
Yeşil Gazete
Comments