Her yıl gökyüzü tutkunlarına görsel bir şölen yaşatan Perseid meteor yağmuru zamanı geldi.
Bu yıl 14 Temmuz’da başlayan göktaşı yağmuru, 1 Eylül’e kadar sürecek. En yoğun dönemine ise 12-14 Ağustos tarihlerinde ulaşacak. Bu tarihlerde saatte 60 ile 100 yıldız kayması görülebilecek.
Kuyruklu yıldız tozları Dünya’ya düşünce…
Perseid meteor yağmuru, çekirdeği 26 kilometre çapa sahip Swift-Tuttle Kuyruklu Yıldızı’ndan ayrılan çok sayıda irili ufaklı kayaç ve toz parçasının yılda bir kez Dünya’nın çekim etkisiyle atmosfere girmesi sonucu meydana geliyor. Dünya’nın yörüngesi, güneş çevresindeki turunu 133 yılda tamamlayan kuyruklu yıldızın bıraktığı kalıntıların arasından geçerken, Kuzey Yarımküre’de yaşayanlar da en görkemli “yıldız kaymaları”nı gözleriyle izleme şansına sahip oluyor.
Her yıl temmuz sonlarına doğru başlayıp ağustos sonuna kadar gözlemlenebilen Perseid, adını, Perseus takımyıldızı doğrultusu ile çakışmasından alıyor.
En iyi gözlem karanlıkta, insan gözüyle
Meteor yağmurları sönük, çok geniş uzay açıda gerçekleşen ve çok kısa süren gök olayları olduğundan, yoğun ışık kirliliğine maruz kalan şehir merkezlerinden iyi görülemiyorlar. Hızlı ve rastgele gerçekleşen olaylar olduğundan da dürbün veya teleskop türü optik cihazlarla da gözlenmesi mümkün değil.
Bu gök olayının en iyi izlenebileceği yerler, ışık kirliliğinden uzak, açık alanlar olacak. Perseid yağmurunu izlemek için kullanılacak en iyi gözlemsel alet ise “insan gözü.” Ayrıca çok geniş açılı görüşe sahip (balık gözü lensli) kameralarla da kayıt yapılabiliyor.
Bu yılki meteor yağmurunun önceki yıllara göre önemli bir farkı ise , parlak Ay evresine rastlamaması. İlgili tarihlerde Ay yeniay evresinde olacağından karanlık bir gökyüzünde çok daha fazla sayıda meteor izi görüleceği tahmin ediliyor. Atmosferle etkileşen meteor sayısı gece yarısından sonra daha fazla olacağından, gece yarısından sonra, hatta sabaha karşı daha fazla akan yıldız gözlemleyebilirsiniz.
Gözlem ‘şenlikleri’
Türkiye’den de izlenebilen meteor yağmurunu gözlemlemek isteyen binlerce kişi Bursa‘nın Karacabey ilçesindeki bu yıl 5’incisi gerçekleşecek Perseid Meteor Yağmuru Gözlem Şenliği“nde meteor yağmurlarını, yine Marmara Denizi’nin kıyısında izleyecek.
Kuş gözlemcisi Alper Tüydeş‘in organize ettiği şenlik ücretsiz, herkese açık ve kayıt gerektirmiyor. Bu yıl 2 km. uzunluğundaki kumsalda gerçekleştirilecek şenlikte bilim insanlarının, uzmanların ve fotoğrafçıların çeşitli sunumları ve etkinlikleri olacak. Bunlardan biri de İranlı gökyüzü fotoğrafçısı Majid Ghohroodi.
Yıllar önce küçük bir çağrıyla başlayan ve yıllandıkça büyüyen, büyüdükçe güzelleşen Perseid Meteor Yağmuru Gözlemi için bu yıl 5. kez bir araya geliyoruz.
3 Ağustos 2024 Cumartesi akşamı yine Karacabey Longozu (Bursa) giriş kapısında yıldızların altında Karacabey Belediyesi ev… pic.twitter.com/XQ7D5C66un
— Alper Tüydeş (@alpertuydes) July 12, 2024
Olimpos’ta gökyüzü ve bilim festivali
Gökyüzü ve Bilim Festivali, bu yıl da 9-12 Ağustos tarihlerinde Antalya‘daki antik Likya kenti Olimpos‘ta düzenlenecek. Tanınmış bilim insanları, astrofotoğrafçıların düzenlediği etkinlik, doğa ve tarih meraklılarına da açık.
Çeşitli bilim atölyelerinin, gökyüzü gözlem etkinliklerinin, panellerin ve konserlerin gerçekleştirileceği şenliğe katılanlar, çadır veya bungalov odalarda kalabilecek.
Perseid Meteor Yağmuru altında sürecek olan Olimpos Gökyüzü ve Bilim Festivali’nde, üniversitelerin astronomi bölümlerinden hocalar da meteor yağmurlarıyla ilgili bilgi verecek.
Ayrıca Türkiye’nin başta İstanbul, Ankara, Bursa, Antep, Kayseri olmak üzere pek çok ilinde meteor yağmuru izleme etkinlikleri gerçekleştirilecek.
