By 
Oxford Üniversitesi Sürdürülebilir Finans Grubu tarafından yayınlanan yeni bir rapor, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından ortaya konan net sıfır hedefinin, finansal kurumlar üzerindeki etkilerini inceliyor.
Rapor, yeni fosil yakıt rezervi aramaları için finansmana derhal son verilmesi gerektiğini ve kömür ve doğal gaz santralleri gibi fosil altyapıların hızla kullanımdan kaldırılması gerektiğini ortaya koyuyor.
Ancak araştırma, Blackrock ve Barclays gibi önemli finans kurumları tarafından finanse edilen şirketlerin, agresif fosil yakıt genişletme faaliyetlerinde bulunduğunu gösteriyor.
2021’de Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), küresel ortalama sıcaklıktaki artışı sanayi öncesi seviyelerin 1,5 derece üzerinde tutmayla tutarlı olarak 2050’ye Kadar Net Sıfır Emisyon Senaryosu’nu yayımlamıştı.
Fosil yakıt üretimi ile ilgili incelemeler, finanse edilen petrol ve doğal gaz şirketlerinin fosil yakıt rezervlerini genişletmeye devam ettiğini ve CAPEX‘in yaklaşık %10’unu keşifle ilgili faaliyetlere ayırdığını gösteriyor.
Yapım aşamasında veya planlanan yeni gaz varlıkları ise kapasitede yaklaşık %10’luk bir büyümeyi temsil ediyor.
Yeni fosil yakıtlı enerji üretim varlıkları genellikle 30-40 yıllık işletim ömrüne sahip olduğundan, varlık riski ve karbondan çıkılması için 2050 yılına kadar net sıfır ile tutarlı finansman politikaları uygulamaya acil bir ihtiyaç.
Raporda yapılan incelemelerde, finanse edilen şirketlerin doğal gaz kapasitesinin %12’sinin 10 yaş altında olduğunu; BlackRock finansmanı altındaki şirketlerde kömür kapasitesinin %9’unun Barclays finansmanı altındakilerde de %29’unun 20 yaşın altında olduğu görüldü.
Şu anda Barclays ve BlackRock, finanse edilen şirketlerin kömür santrallerindeki genişlemeyi durdurmalarını veya IEA Net Sıfır Emisyon tarihlerine uygun olarak üretimi aşamalı olarak sonlandırmaları için geçiş planlarına sahip olmalarını şart koşmuyor.
IEA’nın sunduğu tarihler göz önünde alındığında ise, kömürle çalışan enerjinin finansmanının ve üretimin hızlı bir şekilde durdurulması gerektiği anlamına geliyor.
Fakat raporda yer alan bu grafik, finanse edilen doğal gazlı kapasitesinin çoğunun genç yaşta olduğu, dolayısıyla karbondan çıkış için belirlenen tarihten sonra da çalışacakları anlamına geliyor.
Net sıfır hedefi için, doğal gazla çalışan güçlerin üretim ve kapasitede azalan bir role sahip olması ve 2030’dan sonra 2020 seviyelerine göre yeni gaz enerjisi finansmanında keskin bir şekilde düşüş yaşanması gerekiyor.
Düşük karbonlu enerji ve destekleyici altyapı için gereken büyük miktarda sermaye göz önüne alındığında, enerji geçişi finansal kurumlar için fırsatlar getiriyor.
Finansal kuruluşlar, yüksek karbonlu şirketleri geçişlerinde destekleyebilir. Ancak bunu net sıfır taahhütleriyle tutarlı bir şekilde gerçekleştirmek,şeffaf ve bilime dayalı finansman politikaları gerektiyor.
Raporda yer alan bu tablo ise, fosil yakıt şirketlerinin kendi finansmanlarının ne kadarını fosil yakıt genişlemesine adadığını gösteriyor:
Raporda, IEA tarafından belirlenen Net Sıfır hedefine uymaları finans kuruluşlarına şu öneriler veriliyor:
- 2021 itibariyle yeni rezervlerin geliştirilmesine ilişkin fosil yakıt genişletme faaliyetleri için proje finansmanını sonlandırın.
- Kurumsal finansmana ve sigortaya uygun olabilmek için, şirketlerin yeni fosil yakıt rezervlerinin genişlemesine son veren geçiş planlarını uygulamalarını şart koşun.
- Kritik düşük karbonlu projeler için korumalı finansman sağlamaya devam edin.
- Kömürle çalışan elektrik üretimi için yeni proje finansmanını sonlandırın.
- Şirketlerin, gazı azaltmak için IEA Senaryosu’nda belirtilen aşamalı çıkış tarihlerine uygun olarak; 2025’e kadar yüzde 90 üzerinde ve ve 2040’a kadar mutlak olarak çıkış planlarını detaylandırmasını ve uygulamasını zorunlu kılın.
Comments