Orman yangınları giderek artacak: Dumanı ciddi sağlık riskleri taşıyor

İklim krizi koşullarında birçok ülkede orman yangınlarının sıklığı ve yoğunluğu artıyor.

Daha sık orman yangını, insanların da yangın dumanına daha sık maruz kalacağı anlamına geliyor.

Hava kirliliğinden daha zehirli olan orman yangını dumanı, havada haftalarca kalabiliyor ve yüzlerce kilometre yol kat edebiliyor. Kimyasallar ve partikül madde içeren bu dumanlar ciddi sağlık riskleri taşıyor. 

California Üniversitesi Sağlık ve Çevre Merkezi Direktörü Kent Pinkerton, orman yangınlarının sadece bitkisel materyalleri ve ağaçları değil; aynı zamanda şehirleri, içindeki araçları ve binaları da yaktığını hatırlatıyor.

Pinkerton, laboratuvar deneylerinin, belirli bir miktarda orman yangını dumanının, aynı miktarda hava kirliliğinden daha fazla iltihaplanma ve doku hasarına neden olduğunu gösterdiğini de ekliyor.

Ne gibi sağlık riskleri biliniyor?

Reuters‘ın aktardığna göre insanlar üzerinde yapılan araştırmalar, orman yangını dumanını daha yüksek kalp krizi, felç ve kalp durması oranları; astım ve diğer solunum rahatsızlıkları için acil servis ziyaretlerinde artış ve zayıflamış bağışıklık sistemiyle ilişkilendiriyor.

Bzı bölgelerde COVID-19 bulaşındaki artış da virüsün orman yangını dumanındaki partikül madde üzerinde yayılmasına bağlandı.

Hamilelikte orman yangınına maruz kalınmasını, düşük, daha düşük doğum kilosuve erken doğum ile ilişkilendiren çalışmalar var. Orman yangınları ayrıca göz tahrişi ve kaşıntılı cilt, kızarıklıklar ve diğer dermatolojik problemlerle de ilişkilendirildi.

İtfaiyeciler üzerinde yapılan araştırmalar, bu dumana  ağır maruz kalan işçilerde kanser için daha yüksek riskler olduğunu belgeliyor ancak halk için kanser riskleri hakkında daha az şey biliniyor.

Mayıs ayında The Lancet Planetary Health‘de yayımlanan bir araştırmada Kanadalı araştırmacılar, büyük şehirlerin dışında ve son on yılda bir orman yangınının 50 kilometre  yakınında yaşayan insanların, orman yangınına maruz kalmayan insanlarla karşılaştırıldığında yüzde 4,9 daha yüksek akciğer kanseri ve yüzde 10 daha yüksek beyin tümörü riskine sahip olduğunu belirtti.

İklim değişikliğinin vücudumuzdaki 10 etkisi

UC Sağlık ve Çevre Merkezi’nden Keith Bein, “Tekrarlanan maruziyetlerin hastalıklara neden olma olasılığı daha yüksektir, ancak insanların kaç yangına maruz kalacağı, yangınların ne kadar süreceğini veya dumanın ne içereceğini söylemek zor olduğu için tahmin yapmak zor” diyor.

Mevcut araştırmalar duman partiküllerinin su kaynaklarında, mahsuller veya çiftlik hayvanları üzerindeki; çocukların nörolojik gelişimi ve solunum sonuçları üzerindeki etkilerine de odaklanıyor ve orman yangını dumanının aşırı sıcak havanın olumsuz etkilerini artırıp artırmadığınıu da inceliyor.