By 
Libya’da kalıcı ateşkes ve siyasi sürecin başlatılması amacıyla Almanya’nın başkenti Berlin’de düzenlenen Libya Konferansı‘nın Sonuç Bildirgesi yayımlandı.
Berlin Zirvesi öncesi konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ateşkes ve Berlin Zirvesi ile yeniden filizlenen umutlar kan ve kaos tüccarlarının ihtiraslarına kurban edilmemelidir” demişti.
Sonuç Bildirgesi’nde, “ateşkes”, “silah ambargosu”, “siyasi sürece dönüş”, “güvenlik alanında reformlar”, “ekonomik ve finansal reformlar” ile “uluslararası insani hukuk ve insan haklarına saygı” başlıkları altında toplam 55 madde yer aldı.
‘Askeri çözüm mümkün değil’
AA’nın haberine göre Libya’nın egemenliği, bağımsızlığı, toprak bütünlüğü ve ulusal birliğine kuvvetle bağlı olunduğunun tekrar teyit edildiği vurgulanan bildirgede, “Sadece Libyalıların öncülük ettiği ve Libyalılara ait bir siyasi süreç çatışmayı sona erdirerek kalıcı barış getirebilir” ifadesi kullanıldı.
Askeri çözümün mümkün olmadığı vurgusu yapılan metinde, “Silahlı çatışmadan veya Libya’nın iç işlerine karışmaktan kaçınmayı taahhüt etmekte ve tüm uluslararası aktörleri de aynısını yapmaya teşvik etmekteyiz” ifadesine yer verildi.
d
Ateşkes çağrısı ve silahsızlanma
BMGK kararlarına atıfta bulunulan metinde, Libya toprakları üzerindeki hava operasyonları dahil, tüm düşmanlıkların kapsamlı ve kalıcı bir şekilde sonlandırılması için güvenilir, doğrulanabilir, sıralı ve karşılıklı adımlar atılması çağrısı yapıldı. Bu adımlar arasında silahlı grupların ve milis kuvvetlerinin silahsızlandırılması ve topçu silahlarının ve hava araçları ile cephaneliklerinin geri çekilerek yeniden konuşlandırılması da sayıldı.
Libya’nın tamamında ateşkesin başlamasından itibaren tüm askeri faaliyetlere son verilmesi çağrısında bulunulan metinde, mahkum ve naaş değişimi gibi güven artırıcı tedbirlerin hayata geçirilmesi istendi.
BM ateşkes müzakerelerini kolaylaştıracak
BM’ye ateşkesin uygulanmasını izlemek ve doğrulamak üzere derhal teknik komiteler oluşturarak taraflar arasındaki ateşkes müzakerelerini kolaylaştırma çağrısında bulunulan metinde, “Ateşkes düzenlemelerini ihlal ettiği tespit edilen kişilere uygun yaptırımların uygulanması için BMGK’ye ve bu yaptırımları uygulaması için üye devletlere çağrıda bulunmaktayız” denildi.
Silah ambargosu uygulanacak
Metnin “silah ambargosu” bölümünde, BM’nin 2011 yılında alınan ilgili kararlarının kesin surette ve tam anlamıyla uygulanması taahhüt edilerek “Tüm uluslararası aktörlere de aynısını yapmaları konusunda çağrıda bulunmaktayız” denildi.
Kapsayıcı Libya hükümeti
“Siyasi sürece dönüş” bölümünde, faal bir Başkanlık Konseyi kurulması ve Temsilciler Meclisi tarafından onaylanan tek, birleşik, kapsayıcı ve etkili bir Libya hükümeti kurulması istendi.
Tarafların bu sürece yapıcı katkıda bulunması ve geçiş sürecinin de “özgür, adil, kapsayıcı ve inanılır parlamento ve başkanlık seçimleriyle” sona erdirilmesi istendi. Seçimlerin de bağımsız ve etkin bir Ulusal Yüksek Seçim Konseyince örgütlenmesi çağrısı yapıldı.
Kuvvetin kullanımında devlet tekeli
Metinde, “güvenlik alanında reform” başlığı altında ise “kuvvetin meşru kullanımında devlet tekelinin yeniden sağlanması” çağrısında bulunuldu. Merkezi, sivil otorite altında birleşik Libya ulusal güvenlik, polis ve asker güçlerinin teşkiline destek de ifade edildi.
Petrol şirketine güvence
“Ekonomik ve mali reform” başlıklı bölümde de aralarında Libya Merkez Bankasının, Libya Yatırım Otoritesinin, Ulusal Petrol Şirketinin ve Teftiş Bürosunun da yer aldığı ülkenin egemen kurumlarının bütünlüğünün, birliğinin ve yasal yönetiminin korunmasının önemine dikkat çekildi.
BMGK’nin ilgili kararları gereği Ulusal Petrol Şirketi’nin Libya’nın tek bağımsız ve meşru petrol şirketi olduğunun teyit edildi. Metinde, petrol gelirlerinin saydam ve adil paylaşımı çağrısı da yer aldı.
Sivilleri koruma çağrısı
“Uluslararası insani hukuka ve insan haklarına saygı” alt başlığı altında da taraflara sivilleri, havalimanları dahil sivil altyapıyı korumaları çağrısı yapılırken, insani yardım personelinin ve gözlemcilerinin muhtaçlara erişimine izin verilmesinin önemi vurgulandı.
Sivillere karşı ayrımsız güç kullanımı, yoğun nüfuslu yerleşik alanlara saldırı, yargısız infaz ve insan kaçakçılığı dahil uluslararası hukuku çiğneyenlerden hesap sorulmasının öneminin altı çizildi.
Uluslararası Takip Komitesi kurulması
İmzacı ülkeler metinde öngörülen hususların hayata geçirilmesini takip edecek ve gerektiğinde nüfuz kullanacak Uluslararası Takip Komitesi (IFC) kurulmasını da kararlaştırdı.
Berlin Konferansı’na katılan bütün ülkelerin ve uluslararası kuruluşların yer alacağı BM himayesinde çalışacak komitenin, UNSMIL başkanlığında kıdemli memurlar düzeyinde ayda bir toplanması ve kaydedilen ilerlemeyle ilgili rapor hazırlaması üzerinde de anlaşıldı.
Comments