By “Küresel Isınma Bir Buçuk Derece Özel Raporu” geçen hafta Güney Kore’nin Incheon kentinde başlayan Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nde (IPCC) tartışıldı.
Paris Anlaşması çerçevesinde taahhüt edilen ilk çalışmalarından biri olan rapor, küresel ısınmanın nasıl 1,5°C derece ile sınırlanabileceğine dair kamuoyuna ve hükümetlere yol gösteriyor.
Bugün (8 Ekim) yapılan açıklamaya göre, 1-5 Ekim 2018 tarihleri arasında hükümetler tarafından tartışılan “Küresel Isınma 1,5ºC Özel Raporu Politikacılar Özeti” raporu Cumartesi günü onaylandı.
“Tarım, enerji, sanayi, bina, ulaşım ve şehirlerde “hızlı ve geniş kapsamlı” dönüşümler gerekiyor”
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından yapılan değerlendirmeye göre, küresel ısınmanın 1,5ºC derecede sınırlandırılması toplumun her alanında hızlı, geniş kapsamlı ve benzeri görülmemiş değişiklikler gerektiriyor.
IPCC’nin bugün yaptığı basın toplantısında, küresel ısınmanın 2ºC derece yerine 1,5ºC derecede tutulmasının insanlara ve doğal ekosistemlere sağladığı açık faydaların yanı sıra, daha sürdürülebilir ve adil bir toplum anlamına geldiği ifade edildi.
6 bini aşkın bilimsel referans ve uzmanların katkısı var
Rapor, Aralık ayında Polonya’da hükümetlerin Paris Anlaşması’nı değerlendirmek üzere bir araya gelecekleri Katowice İklim Değişliği Konferansı için temel bir bilimsel veri niteliğini taşıyacak.
IPCC Başkanı Hoesung Lee, yaptığı açıklamada “6.000’i aşkın bilimsel referans ve dünyanın her yerinden binlerce uzman ve hükümet yetkilisinin değerli katkılarını içeren bu önemli rapor, IPCC’nin kapsama alanın ne kadar geniş olduğunu ve önerdiği politikaların ne kadar geçerli olduğunu ortaya koyuyor” diye konuştu.
IPCC raporu, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin (UNFCCC) 2015’te Paris Anlaşması’nın kabul edilmesinin ardından yaptığı davet üzerine, 40 ülkeden 91 yazar ve editör tarafından hazırlandı.
Çalışma, tam adıyla, 1,5°C Küresel Isınma; iklim değişikliği tehdidini önlemek ve sürdürülebilir kalkınma ve yoksulluğun ortadan kaldırılmak için ortaya konan küresel çabaların güçlendirilmesi kapsamında, sanayi öncesi seviyelerin 1,5°C üzerindeki küresel ısınmanın etkilerine ve ilişkili küresel sera gazı emisyon patikalarına dair bir IPCC Özel Raporu olarak adlandırıldı.
IPCC 1. Çalışma Grubu Eşbaşkanı Panmao Zhai, “Bu raporun ortaya koyduğu çok belirgin kilit mesajlardan biri, hâlihazırdaki 1°C derecelik küresel ısınmanın sonuçlarını daha fazla aşırı hava olayları, yükselen deniz seviyeleri ve Arktik deniz buzlarının erimesi ve diğer değişimler olarak şimdiden görüyor olduğumuz” dedi.
Küresel ısınma 1,5°C’de tutularak iklim değişikliği etkisi önlenebilir mi?
Rapor, küresel ısınmayı 1,5°C’de tutarak, 2°C ve üzeri sıcaklık artışlarına göre birçok önemli iklim değişikliği etkisinin önlenebileceğini vurguluyor. Örneğin, 2100 itibarıyla 1,5°C derecelik bir küresel ısınmada küresel deniz seviyelerindeki yükselme, 2°C derecelik bir küresel ısınmayla karşılaştırıldığında, 10 santim daha az olacak.
1,5°C derecelik bir küresel ısınmada, Arktik Okyanusu’nun yaz aylarında buzsuz olma ihtimali 100 yılda birken, 2°C derecelik bir küresel ısınmada bu durum 10 yılda en az bir kere gerçekleşecek.
Mercan resifleri 1,5°C derecelik bir küresel ısınmada %70-90 oranında azalacakken, 2°C derecede resiflerin hemen hemen tamamı (%99) yok olacak.
IPCC İkinci Çalışma Grubu Eşbaşkanı Hans Otto-Pörtner ise “En ufak bir ısınmanın bile çok büyük önemi var. 1,5°C sınırı, 1,5°C derece ve üzerindeki ısınma ise bazı ekosistemlerin yok olması gibi uzun süreli ve geri döndürülemez değişikliklerle ilişkilendirilen riskleri arttırdığı için özellikle büyük önem taşıyor” dedi.
“Eylemlerin bazılarının dünya genelinde hızlanması gerekiyor”
Pörtner’e göre, “Küresel ısınmanın sınırlanması aynı zamanda insanlara ve ekosistemlere uyum sağlamaları ve ilişkili risk eşiklerinin altından kalkabilmeleri için daha fazla imkan tanıyacak”.
Ayrıca rapor, küresel ısınmanın 1,5°C derecede tutulması için uygun patikaları, bunların gerçekleştirilmesi için yapılması gerekenleri ve sonuçlarının ne olacağını da inceliyor.
1. Çalışma Grubu Eşbaşkanı Valerie Masson-Delmotte konu ile ilgili yaptığı açıklamada “Buradaki iyi haber, küresel ısınmayı 1,5°C derecede tutmak için yapılması gereken eylemlerin bazılarının dünya genelinde hâlihazırda yapılmaya başlanmış olması, ancak bunların hızlandırılması gerekiyor” diye konuştu.
Rapor, küresel ısınmanın 1,5°C dereceyle sınırlanmasının toprak, enerji, sanayi, bina, ulaşım ve şehirlerde “hızlı ve geniş kapsamlı” dönüşümler gerektireceği sonucuna varıyor.
İnsan kaynaklı küresel net karbondioksit (CO2) emisyonlarının 2030 yılı itibarıyla, 2010 seviyeleri üzerinden %45 azaltılmış olması ve 2050’de emisyonların sıfırlanmış olması gerekiyor.
Bu, her ekstra emisyonun havadan CO2 yakalama dengelemesi gerektiği anlamına geliyor.
IPCC 3. Çalışma Grubu Eşbaşkanı Jim Skea, “Küresel ısınmanın 1,5°C derecede tutulması kimya ve fizik kanunları çerçevesinde mümkün ancak bunun gerçekleştirilmesi için eşi benzeri görülmemiş değişiklikler gerekiyor” dedi.
Sürdürülebilir kalkınma tehlikede mi?
Küresel ısınmanın geçici olarak 1,5°C derecenin üzerine çıkmasına müsaade etmek ya da hedefi tamamen kaçırmak, 2100 yılına kadar küresel ısınmayı 1,5°C derecenin altına geri çekmek için havadan CO2 tutan tekniklere daha fazla bel bağlanması anlamına gelecek. Ancak rapor, bu tür tekniklerin büyük ölçekteki etkililiğinin henüz kanıtlanmamış olduğunu ve sürdürülebilir kalkınma açısından önemli riskler oluşturabileceğini de belirtiyor.
IPCC 3. Çalışma Grubu Eşbaşkanı Priyardarshi Shukla “Küresel ısınmayı 2°C yerine 1,5°C derecede tutmak iklim değişikliğinin ekosistemler, insan sağlığı ve refahı üzerinde zorlu etkilerini azaltacak ve Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin gerçekleştirilmesini kolaylaştıracaktır” diyor.
IPCC 2. Çalışma Grubu Eşbaşkanı Debra Roberts ise “Bugün alacağımız kararlar hem bugün hem de gelecekte, herkes için güvenli ve sürdürülebilir bir dünya sağlanabilmesi açısından kritik önem taşıyor” diye konuştu.
Roberts sözlerine şöyle devam ediyor:
“Bu rapor, yerel bağlam ve kişilerin ihtiyaçlarını da göz önünde bulundurarak, politika yapıcılar ve uygulayıcılara iklim değişikliğinin üstesinden gelecek kararlar almak için ihtiyaç duydukları bilgileri sağlıyor”
Rapor her üç IPCC çalışma grubunun bilimsel öncülüğünde hazırlandı. 1. çalışma grubu, iklim değişikliğinin fiziksel bilim temelini değerlendirirken 2. çalışma grubu etkiler, uyum ve kırılganlık konularını irdeledi. 3. çalışma grubu ise iklim değişikliği azaltımını ele aldı.
IPCC 2019’da İklim Değişikliği Toprak Özel Raporu’nu yayınlayacak
Aralık 2015’te UNFCCC 21. Taraflar Konferansı’nda (COP 21) 195 ülke tarafından kabul edilen Paris Anlaşması, “küresel ısınmanın sanayi öncesi döneme göre 2°C derecenin oldukça altında tutulması ve artışın 1,5°C dereceyle sınırlandırılmasına dair çalışmalar sürdürülerek” iklim değişikliği tehdidine karşı küresel çabaların güçlendirilmesi hedefini de içeriyordu.
Paris Anlaşması’nın kabul edilmesi kararı kapsamında IPCC, sanayi öncesi döneme göre 1,5°C derecelik küresel ısınma ve ilişkili seragazı emisyon patikaları hakkında 2018 yılında yayınlanmak üzere Özel Rapor hazırlamaya davet edilmişti. IPCC daveti kabul etmiş ve Özel Rapor’un bu konuları iklim değişikliği tehdidi, sürdürülebilir kalkınma ve yoksulluğun ortadan kaldırılması kapsamında ele alacağını eklemişti.
1,5°C Küresel Isınma, IPCC Altıncı Değerlendirme Dönemi tarafından hazırlanacak Özel Raporlar serisinin ilkini oluşturuyor. IPCC gelecek yıl, Değişen İklimde Denizler ve Kriyosfer Özel Raporu ve İklim değişikliğinin arazi kullanımı üzerindeki etkilerini inceleyen İklim Değişikliği Toprak Özel Raporu’nu yayınlayacak.
Politikacılar için Özet Raporu (SPM), 1,5°C derecelik küresel ısınmayla ilişkili mevcut bilimsel, teknik ve sosyo-ekonomik literatür değerlendirmesini temel alan Özel Rapor’un kilit bulgularını içeriyor.
1,5°C Küresel Isınma Özel Raporu (SR 15) Politikacılar Özeti’ne buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
“1,5 Derece Küresel Isınma Özel Raporu” Güney Kore’deki IPCC Paneli’nde tartışılıyor
(Yeşil Gazete)
Comments