Koruma altına alınan İstanbul mercanlarının başı ‘avcılarla’ dertte. Türk Deniz Araştırmaları Vakfı‘nın (TÜDAV) çalışmalarının ardından koruma altına alınan mercanlar, dekorasyon amacıyla sergilenmek ve satılmak için yerlerinden çıkarılıyor. 400’ün üzerinde canlıya ev sahipliği yapan ve deniz biyoçeşitliliği bakımından önemli mercanlar, iklim değişikliği tehditi de altında.
Deniz biyolojisi profesörü, İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı başkanı ve TÜDAV Başkanı Prof. Dr. Bayram Öztürk, biyolojik çeşitlilik için önemli olan mercanların avcılar tarafından akvaryumcular için toplandığını duyurdu:
“Son 35 yıldır Türkiye’de görülen deniz suyundaki sıcaklık artışları var. Sıcaklık artışları, 2 dereceye kadar ulaşabiliyor. Dolayısıyla en son sıcaklık artışı özellikle endemik mercan türlerinin beyazlamasına sebep oluyor. Yasal olarak artık mercan türleri Türkiye’de bu yıl koruma altına alındı ama tehditler devam ediyor. Birinci tehdit anormal sıcaklık artışıyla birlikte iklim değişikliği, ikinci derece balıkçılık, üçüncü derece ise akvaryumcular. Bu mercan türlerini alıyorlar akvaryumların içine koyuyorlar. Bu kaçak olarak yapılıyor.”
İstanbul’daki bazı akvaryumcuların kaçak olarak avlanan taş mercanlarını satın alarak akvaryumlara koyduğunu bildiklerini ve izlediklerini belirten Öztür; “Ağustos’tan itibaren yasal olarak koruma altında olan bu türler için elimizde daha büyük bir koz var. Birkaç kişi gidip, bunları çıkartıyor, araçlarının arkasına koyarak İstanbul’daki büyük akvaryumlara veriliyor” dedi.
Bir mercan 400’ün üzerinde canlıya ev sahipliği yapıyor
Prof. Dr. Bayram Öztürk, mercanlarla ilgili yapılan son araştırmayı da açıkladı: “Özellikle sert mercan 400’ün üzerinde canlı türüne ev sahipliği yapıyor. En son yaptığımız çalışmalar bunu gösteriyor. Balıkçılıkta ise ağlar mercanların üzerine atıldığı zaman yerlerinden oynatılıyor, çıkarılıyor ve mercanlar ölüyor. Balıkçılarımızın da bu konuya dikkat göstermelerini bekliyoruz. Taş mercanların beyazlaşması halinde, içerisinde yaşayan 400’ün üzerindeki tür ölecektir. Bu biyolojik çeşitlilik için büyük bir kayıp.”
İklim değişikliğine karşı ‘sıfır maliyet’ olarak alınacak başta gelen önlemin deniz çayırlarını korumak olduğuna dikkat çeken Öztürk şöyle konuştu:
“İklim değişikliğine karşı ne yapabiliriz? Bu küresel bir sorun. Akdeniz‘de 2 derecenin üzerindeki sıcaklık artışı daha şimdiden var. Bunun için küresel boyutta işbirliği gerekiyor. İklim değişikliğine karşı sıfır maliyet ile denizde ne yapılması gerektiğinin cevabını bulmalıyız. Bunun için ekolojik dengeyi koruyan deniz çayırlarının korunması lazım. Aslında koruma altındalar ancak birçok nedenle sahile ve kıyıya vuruyorlar. Özellikle gemilerin çapa atmaları sonucunda sahillere vuruyorlar. Düzenek sistemlerinin iyi geliştirilmesi lazım. Deniz çayırlarının öldürülmemesi için deniz çayırlarının olduğu alana yatların, gemilerin, balıkçıların çayırların üzerine değil belirlenmiş yerlere demir atmaları gerek.”
