Toplam 15 sağlık, çevre ve iklim örgütünün oluşturduğu Temiz Hava Hakkı Platformu’nun (THHP) hazırladığı, Türkiye’de hava kalitesinin karnesi niteliğindeki Kara Rapor’un beşincisi yayımlandı.
Raporda, Kahramanmaraş depremlerinden etkilenen kentlerdeki hava kalitesinin endişe verici olduğuna dikkat çekildi.
THHP bileşenleri ve akademisyenlerin ortak çalışması ile hazırlanan raporda, depremden etkilenen kentlerde hava kirliliğinin, enkaz tozu ve ısınma için açıkta ateş yakılması gibi nedenlerle ulusal limitlerin 2,5 katına, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) kılavuz değerlerinin ise 7,5 katına çıktığı belirtildi.
‣ 2021 Dünya Hava Kirliliği Raporu: Avrupa’da havası en kirli kent Iğdır
‣ Temiz Hava Hakkı Platformu: Türkiye’de 45 şehirde hava kirliliği ulusal sınır değerlerini aştı
Hava kirliliğinin 2021’de Türkiye’deki bilançosu: 42 bin ölüm
Uzmanlar 2021 yılında İstanbul’da 4 bin 848, Ankara’da 2 bin 853, Türkiye genelinde ise en az 42 bin kişi hava kirliliğine bağlı hastalıklar nedeniyle yaşamını yitirdiğini kaydetti.
Türkiye’de, DSÖ standartlarına göre havası temiz bir şehir bulunmadığı kaydeden raporda, havası en kirli beş kentin sırasıyla Batman, Iğdır, Ağrı, Şırnak ve Malatya olduğu bildirildi. Hakkari’de DSÖ standartlarına göre, partikül madde kirliliği yok denecek kadar azken, şehrin kükürt dioksit açısından çok kirli bir hava soluduğu ifade edildi.
Rapor, kanser, kalp-damar, KOAH gibi hastalıklara yol açan hava kirliliğinin ruh sağlığı ve uyku düzenini de olumsuz etkilediğini vurguladı.
‣ Kara Rapor yayınlandı: 2019’da hava kirliliği en çok İstanbul, İzmir ve Manisalıları öldürdü
‣ AB’nin hava kirliliği değerleri DSÖ için yetersiz: Türkiye’de ise yasal sınır yok
Türkiye’deki 2021 yılındaki hava kalitesini değerlendiren raporda, aşağıdaki konulara detaylı bir şekilde yer verildi:
- Türk Tabipleri Birliği ve Çevre İçin Hekimler Derneğinin katkıları ile 2021 yılında hava kirliliğine atfedilebilen önlenebilir ölümler;
- Türk Nöroloji Derneği ve Türk Psikiyatri Derneği’nin katkıları ile hava kirliliğinin uyku kalitesine ve ruh sağlığına etkileri;
- Türk Tabipleri Birliği’nin katkılarıyla iklim değişikliği, hava kalitesi ve sağlık ilişkisi;
- Sağlık ve Çevre Birliği’nin katkılarıyla 2030 Kömürden Çıkış senaryosu kapsamında kömürden elektrik üreten santrallerin kapatılması durumunda hava kalitesinde sağlanacak iyileşme ve bunun getireceği sağlık faydaları.
