İskandinav ülkesi İsveç milletvekili seçimi için dün sandık başındaydı. Yaklaşık 7.5 milyon seçmen oy kullandı. İsveç’te resmi olmayan sonuçlara göre İsveç Demokratları (SD) genel seçimde oyların yüzde 17,6’sını aldı. Partinin bir önceki seçimde oyu yüzde 12,9 seviyesindeydi. Sandıkların yüzde 99’u açılmışken Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin oy oranı da merkez sağdaki dört partinin ittifakı olan İttifak’ın oy oranı da yüzde 40 civarında gözüküyor.
Sosyal Demokratlar ve Yeşil Parti’nin oyu azaldı
Seçimden önce iki parti de SD ile koalisyon yapmama sözü vermişti. İsveç seçimden önce Sosyal Demokratlar ve Yeşil Parti’nin, dışardan Sol Parti destekli azınlık hükümeti tarafından yönetiliyordu. Seçim sonucunda Sosyal Demokratlar ve Yeşil Parti’nin oyu azalırken Sol Parti’nin oyları arttı. Seçimin ardından bir açıklama yapan İsveç’in Sosyal Demokrat Başbakanı Stefan Lofven, önümüzdeki haftalarda da görevde kalacağını ve siyasi yelpazenin İsveç Demokratları dışında kalan partileriyle işbirliği imkanı arayacağını söyledi:
“Parlamento açılana kadar iki haftamız var. Başbakan olarak sakin bir şekilde, seçmenlerin oylarına ve İsveç’in seçim sistemine saygı göstererek çalışacağım.”
Partilerin henüz kesin olmayan oy oranları şöyle oldu:
- Sosyal Demokratlar: %24,8
- Ilımlılar (İttifak): %19,8
- İsveç Demokratları: %17,6
- Merkez Parti (İttifak): %8,6
- Sol Parti: %7,9
- Hristiyan Demokratlar (İttifak): %6,4
- Liberal Parti (İttifak): %5.5
- Yeşil Parti: %4,3
Bu partiler arasında en büyük oy artışını da yaklaşık yüzde 4,2 ile SD gerçekleştirdi. Sosyal Demokratlar, Ilımlılar ve Yeşil Parti dışında tüm partiler oy oranlarını artırmayı başardı. 2015’te Avrupa’ya göç akınının yükselişe geçmesiyle ülkede göçmenlerle ilgili kaygılar artmış, SD’nin oyunda hızlı bir artış gözlemlenmişti. Sekiz yıl önce Meclis’e giren partinin, anketlerde oyların yüzde 20’ye yakınını alacağı öngörülüyordu. Oy oranı yüzde 20’nin altında kalsa da Sosyal Demokratlar ve Ilımlar’ı içeren bir koalisyon kurulması durumunda SD ana muhalefet partisi haline gelecek.
İsveç Başbakanı: “Irkçı ve aşırıcı” partinin hükümeti etkilemesine izin vermeyiz
Oy verme işlemi sonrasında gazetecilere konuşan İsveç Başbakanı ve Sosyal Demokratlar’ın lideri Stefan Lofven de, SD’nin lideri Jimmie Akesson da, sert söylemlerini sürdürmüştü. Lofven, “ırkçı ve aşırıcı” olarak nitelediği SD’nin hükümetini etkilemesine izin vermeyeceğini söyledi. Akesson ise, devlet televizyonu SVT’yi partisinin göçle ilgili bazı beyanlarına yeterince yer vermeyerek sandık sonuçlarını etkilemeye çalışmakla suçlamıştı.
Göç konusu geleceğe dönük kaygılara neden oluyor
Ülkede ekonomik gelişme sürüyor, işsizlik oranı da düşük. Ancak göç konusu geleceğe dönük kaygılara neden oluyor. Seçim kampanyaları da büyük oranda bu konu etrafında şekillendi.
Ülkede bazı kesimler şiddet olaylarından kaygılı. SD, ülkedeki silahlı saldırıları göçmenlerle ilişkilendiriyor ama bu konuda güvenilir sayısal veriler mevcut değil.
2014’teki seçimlerde aşırı sağcı İsveç Demokratları Parlamento’daki koltuk sayısını iki kat artırmıştı.
Göç karşıtı partiler, geçtiğimiz yıllarda bazı diğer Avrupa ülkelerinde de desteğini artırdı.
2015’te Danimarka’da düzenlenen seçimlerde aşırı sağcı Danimarka Halk Partisi oyların yüzde 21’ini alırken, Almanya’da da geçen yılki seçimlerde aşırı sağcı mülteci ve yabancı karşıtı Almanya için Alternatif Partisi (AfD) oyların yüzde 12’sini kazandı.
(BBC Türkçe)