By 
Yeni yapılan bir araştırma, ispermeçet balinalarının sosyal yaşamları ve hareket dinamikleri üzerine çok yeni bulgular ortaya koydu. Klanlar halinde topluluklar oluşturan ve yalnızca kendi klanındaki diğer balinalarla sosyalleşen bu tür, hareket ederken de topluluğun ortak kararına göre ‘demokratik’ bir işleyişi benimsiyor.
Kanada‘daki Dalhousie Üniversitesi‘nden ispermeçet balinası uzmanı Hal Whitehead tarafından yürütülen araştırma, bu hayvanların bazı yönlerden insanlara benzediğini, okyanusta “kültürel klanlar” oluşturduğunu gösterdi.
Independent‘in haberine göre Royal Society Open Science dergisinde yayımlanan araştırma, Pasifik Okyanusu‘nda ispermeçet balinalarının beslenme alışkanlıklarını ve seslerini incelemek için su altı mikrofonları ve drone çalışmaları kullandı.
Araştırmanın bulguları, ispermeçet balinası topluluklarının yaklaşık 20 bin bireyden oluşan klanlara ayrıldığını ortaya koydu. Bu klanlar, özellikle kendine has ses diyalektleriyle birbirlerinden ayrılıyor. Bu farklı ses diyalektleri, her klanın kendine özgü bir kimliğe sahip olduğunun sembolik bir göstergesi olabilir.
Araştırma: Balina klanında kararlar demokratik olarak alınıyor
Araştırmacılar ayrıca, bu hayvanların yalnızca kendi klan üyeleriyle sosyalleştiğini ve nereye, nasıl seyahat edeceklerine demokratik olarak karar verdiklerini tespit etti.
Araştırmada belirtilene göre bazen çok büyük gruplar halinde seyahat eden ispermeçet balinaları, nereye gidecekleri, ne kadar hızlı seyahat edecekleri ve kaynakların önemli ölçüde değişken olduğu bir ortamda ne zaman beslenecekleri gibi önemli topluluk kararları alıyor. Bu kararlar çoğu zaman yavaş ve karmaşık olabiliyor ve örneğin, bir grup ispermeçet balinasının 90 derecelik bir dönüş yapması bir saatten fazla sürebiliyor.
Klanların çoğunlukla dişi bireylerden oluştuğu gözlemlendi, erkeklerin sadece ara sıra birkaç saatliğine dişileri ziyaret ederek “sperm transferi” yaptığı belirtildi.
Fotoğraf: Todd Cravens / Unsplash
Pasifik’te yedi farklı ispermeçet balinası klanı var
Araştırma, bu klanların binlerce kilometre uzunluğunda olabileceğini ve Pasifik Okyanusu’nda yedi farklı grup tespit edildiğini ifade etti. İki veya daha fazla klan genellikle aynı alanı kullansa da, balinaların sadece kendi klan üyeleriyle sosyalleştikleri bulundu. Bilim insanları, bu durumun, farklı dilsel gruplarda olduğu gibi insan topluluklarının işleyişine benzediğini söylüyor.
Klanlar çoğunlukla matrilineal (anaerkil) olarak tespit edildi, yani sosyal birimler yaklaşık on dişi ispermeçet balinası ve yavrularından oluşuyordu.
Araştırmada, dişi ve genç ispermeçet balinalarının açıkça çok sosyal olduğu, neredeyse her zaman birbirlerine yakın görüldükleri, sık sık birbirlerinin etrafında yuvarlanarak dakikalar hatta saatler boyunca su yüzeyinde toplandıkları ve hayat boyu önemli bağlar kurdukların belirtildi. Ayrıca makalede, “Birim üyeleri birlikte seyahat eder, birbirlerinin yavrularını emzirir ve anneler derin dalışlar yaparken yavrulara bakıcılık yapar” denildi.
Gezegenin gizemli balinaları
İspermeçet balinalarının, dünyada yaşamış olan en büyük beyne sahip olduğu biliniyor ve ayrıca, ispermeçet organı olarak bilinen büyük bir buruna sahipler.
İspermeçet organı esas olarak bir sonar olarak işlev görür, en yüksek ses basınç seviyesine sahip tıklamalar yaparak ispermeçet balinalarının derin su avlarını verimli bir şekilde bulmalarını sağlar.
Hal Whitehead, ispermeçet organının özellikle iyi kalitede bir yağ içerdiğini, bu nedenle ispermeçet balinalarının balinacıların başlıca hedefi haline geldiğini belirtti. 1712 ile 1982 yılları arasında derin okyanuslarda bir milyondan fazla ispermeçet balinası öldürüldü.
Balinacılığın sona ermesi ve canlılar üzerindeki araştırmaların artmasıyla, insanlar ve bu tür arasındaki benzerlikler daha belirgin hale geldi.
Whitehead, bu türün çok farklı bir habitatında yaşamasına rağmen yapılan araştırmaların, sosyal evrim süreçlerinin insanlara özgü olmadığını gösterdiğini ekledi.
Comments