Türkiye’nin dönem başkanlığını yürüttüğü İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), bugün İstanbul’da Gazze gündemiyle olağanüstü bir toplantı gerçekleştirecek.
Toplantının ana gündem maddesini Pazartesi günü ABD’nin İsrail’deki büyükelçiliğini Kudüs’e taşımasını Gazze’de protesto eden 60 göstericinin İsrailli askerler tarafından öldürülmesi ve Müslüman ülkelerin gelişmelere vereceği yanıt oluşturuyor.
Türkiye, ‘Olağanüstü İslam Zirvesi’ olarak tanımladığı toplantı öncesinde yoğun bir diplomasi trafiği yürüttü.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Endonezya, İran, Kuveyt ve Katar dışişleri bakanlarıyla görüşmeler yürüttüğü gelen bilgiler arasında…
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da Suudi Arabistan Kralı Selman ve Kuveyt Emiri Es Sabah dahil çok sayıda Müslüman ülkenin lideriyle görüştüğü açıklandı.
İslam İşbirliği Teşkilatı nasıl kuruldu?
İslam İşbirliği Teşkilatı’nın kökü 1969’da Mescid-i Aksa’nın kundaklanmasına dayanıyor
Birleşmiş Milletler’in ardından en büyük hükümetlerarası kuruluş olan teşkilatın 4 kıtada 57 üyesi var.
İİT’nin nüvesini Suudi Arabistan merkezli İslam Birliği adlı kuruluş oluşturdu.
1966’da dönemin Somali Cumhurbaşkanı Aden Abdullah Osman’ın ortaya attığı zirve fikrine Suudi Arabistan Kralı Faysal bin Abdülaziz el-Suud da destek verdi.
İİT’yi oluşturma fikri, Fas’ın başkenti Rabat’ta yapılan İslam ülkeleri devlet ve hükümet başkanları konferansında olgunlaştı.
Konferans, 21 Ağustos 1969’da Kudüs’teki El Aksa Camii’nin kundaklanması üzerine toplanmıştı.
Bu konferansta, İslam ülkelerinin dışişleri bakanlarının Mart 1970’te bir araya gelmesi kararı alındı.
Kuruluş amacı
İİT’nin 1972’de kabul edilen kurucu belgesinde kuruluşun amaçları ve prensipleri şöyle sıralandı;
-Üye ülkeler arasındaki dayanışmayı ve işbirliğini güçlendirmek, kutsal mekânların korunması ve Filistin halkının mücadelesini desteklemek
-Sosyal, ekonomik, bilimsel, kültürel ve siyasi alanlarda işbirliğini arttırmak
-İslam ülkeleri arasındaki ekonomik ve ticari işbirliğini güçlendirmek
-İslam’ın gerçek imajını korumak ve savunmak, İslam’ın karalanmasıyla mücadele etmek
-Ortak çıkarları garanti altına almak ve korumak ve üye ülkelerin meşru davalarına destek vermek
Türkiye 2019’a dek dönem başkanı
Türkiye’nin Nisan 2016-2019 arasında dönem başkanlığını üstlendiği İİT’ye üye ülkeler şöyle;
Afganistan, Arnavutluk, Cezayir, Azerbaycan, Bahreyn, Bangladeş, Benin, Brunei, Burkina Faso, Kamerun, Çad, Komor Adaları, Fildişi Sahilleri, Cibuti, Mısır, Gabon, Gambiya, Gine, Gine Bissau, Guyana, Endonezya, İran, Irak, Ürdün, Kazakistan, Kırgızistan, Kuveyt, Lübnan, Libya, Malezya, Maldivler, Mali, Moritanya, Fas, Mozambik, Nijer, Nijerya, Umman, Pakistan, Filistin, Katar, Suudi Arabistan, Senegal, Sierra Leone, Somali, Sudan, Surinam, Tacikistan, Togo, Tunus, Türkiye, Türkmenistan, Uganda, Birleşik Arap Emirlikleri, Özbekistan, Suriye, Surinam, Yemen.
Gözlemci statüsüne sahip ülkeler; Bosna Hersek, Orta Afrika Cumhuriyeti, Tayland, Rusya Federasyonu, Kuzey Kıbrıs.
Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi, İİT Üye Ülkeler Parlamentolar Birliği, İslami Gençlik Diyalog ve İşbirliği Forumu, Birleşmiş Milletler, Bağlantısızlar Hareketi, Arap Birliği, Afrika Birliği ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı da İİT’nin gözlemci üyelerinden.
(BBC Türkçe)
