İngiltere‘de yapılan kapsamlı bir araştırma, ülkenin nehirlerinin alarm verici düzeyde fosfat kirliliğine maruz kaldığını, nehirlerin yüzde 83’ünde fosfat kirliliği tespit edildiğini ortaya koydu.
Angling Trust tarafından organize edilen ve Birleşik Krallık‘ta bugüne kadar gerçekleştirilen en büyük vatandaş bilimi destekli su testi projesinin bir parçası olan çalışma kapsamında, balıkların yaşam alanlarını korumak için çaba sarf eden yüzlerce gönüllü balıkçı, ülke genelindeki 190 nehri izleyerek 3.800’den fazla su örneği topladı. Toplanan veriler, nehirlerdeki fosfat kirliliğinin, esas olarak tarımsal akış ve su şirketlerinin döktüğü kanalizasyon atıklarından kaynaklandığını ortaya çıkardı.
Raporda, izlenen nehirlerin yüzde 83’ünde en az bir testte iyi ekolojik durum için fosfat standartlarının karşılanamadığı belirtildi ve fosfat kirliliğinin sucul ortamda aşırı alg büyümesine yol açarak, nehir sularındaki çözünmüş oksijen seviyesini düşürdüğü ve bunun da sucul canlıların yaşamını tehdit ettiği açıklandı.
Angling Trust‘ın CEO’su Jamie Cook bu tür çevresel sorunlara karşı daha etkili bir mücadele çağrısında bulunarak, “İlk yıllık rapor, ülke genelindeki nehirlerin fosfat fazlalığından ciddi şekilde zarar gördüğünü gösteriyor. Nehir kirliliğiyle mücadele etmek ve kirlilik yapanları hesaba katmak için mevcut yasaların güncellenmesi ve daha fazla denetim gerekiyor” dedi.
‣ ODTÜ’den Eymir Gölü açıklaması: Müsilaj değil, fosfat kirliliği ve siyanobakteri
‣ Burdur Gölü’nün olağanüstü kirli hikayesi
‣ Marmara Denizi’ndeki oksijen azlığı kritik boyuta ulaştı
Guardian‘ın aktardığına göre, Birleşik Krallık hükümeti bu çalışmanın ışığında, Avrupa su yolları için belirlenen kirlilik standartlarını belirleyen Avrupa Birliği (AB) Su Çerçeve Direktifi‘nden ayrılma planları yapıyor. Ancak bu ayrılık, su kalitesi düzenlemelerinin daha da zayıflamasına yol açabilir. Mevcut fosfat kirliliğini azaltma hedefleri zaten eleştirilere maruz kalıyor.
Çevre, Gıda ve Kırsal İşler Bakanlığı sözcüsü, su kirliliğiyle mücadele için kapsamlı eylemler alındığını ve daha güçlü düzenlemeler ile daha sert yaptırımların uygulanacağını belirtti.
İngiltere bakanları, Avrupa su yolları için kirlilik standartları belirleyen AB’nin Su Çerçeve Direktifi‘nden (WFD) ayrılmayı planlıyor. Planlara göre, WFD artık İngiltere’nin yasal olarak bağlayıcı çevresel hedeflerinin bir parçası olarak değerlendirilmeyecek, bu da su kalitesi düzenlemelerini daha da zayıflatabilir.
İngiltere’deki fosfat kirliliğini azaltma hedefleri zaten zayıf. Mevcut planlara göre, su şirketleri yalnızca en büyük kanalizasyon tesislerinde fosfatı çıkararak ve nehirlerin alt kısmında çevresel hedeflere ulaşabilir ve bu da en düşük yatırım seviyesiyle hedeflerin gerçekleştirilebileceği anlamına geliyor.
Fosfat kirliliği nedir?
Fosfat kirliliği, özellikle nehirlerde ciddi çevresel sorunlara yol açan bir durum olarak tanımlanıyor. Doğal olarak bulunan bir mineral olan fosfatın, tarım gübreleri, deterjanlar ve endüstriyel süreçlerin bir sonucu olarak çevreye salınabileceği biliniyor ve nehirlerde fosfatın yüksek seviyelerde bulunması, ötrofikasyon olarak bilinen bir sürece yol açıyor.
Ötrofikasyon, su kütlelerinde besin maddelerinin aşırı birikimi sonucu meydana geliyor ve bu durum aşırı bitki ve alg büyümesine sebep olabiliyor. Bu süreç, su yüzeyinde yoğun alg çoğalmasına ve çiçeklenmesine neden oluyor. Alg çiçeklenmesi, suyun oksijen seviyesini düşürerek balık ve diğer su canlılarının yaşamını zorlaştırabiliyor. Ayrıca, bu algler zararlı toksinler üretebilir ve bu da suyun kullanımı için risk oluşturuyor.
Fosfat kirliliği, aynı zamanda su ekosistemlerinin biyolojik çeşitliliğini azaltabiliyor. Ötrofikasyon, belli türlerin aşırı büyümesine yol açarken, diğer türlerin azalmasına veya yok olmasına neden olabiliyor. Bu durum, ekosistemin dengesini bozarak uzun vadede daha büyük çevresel sorunlara yol açabiliyor.
Fosfat kirliliğinin önlenmesi için tarım uygulamalarında gübre kullanımının düzenlenmesi, endüstriyel süreçlerde fosfatın azaltılması ve evsel atıkların etkili bir şekilde işlenmesi gibi yöntemler öneriliyor. Ayrıca, fosfatsız deterjanlar kullanmak ve atık su arıtma tesislerinin etkinliğini artırmak da bu sorunun çözümüne katkıda bulunabileceği belirtiliyor.
