Japonya‘nın kuzeyindeki ücra bir bölgede bu yıl doğan 10 boz ayı yavrusundan sekizi somon sayısındaki azlık nedeniyle öldü. Uzmanlar ölümlerin nedeni olarak iklim krizi kaynaklı artan deniz sıcaklıklarına işaret etti.
Pembe somon, meşe palamutlarının yanı sıra, dramatik kıyı şeridi ve vahşi hayvanları ile bilinen, UNESCO dünya mirası olan Hokkaido‘nun Shiretoko yarımadasında yaşayan yaklaşık 500 boz ayı için önemli bir besin kaynağı.
Guardian’dan Justin Mc Curry’nin aktardığına göre; bir tur teknesi kaptanının bu ay yarımadanın doğu kıyısında çaresizce yiyecek arayan ve açlıktan ölmek üzere olan bir ayı yavrusunu fark etmesi üzerine yerel yetkililer alarma geçti. Ayının kayaları ters çevirdiği ve yiyecek bulmak için kıyıya vuran deniz yosunu yığınlarını karıştırdığı bildirildi.
‘Nehirlerde somon kalmadığı için zor zamanlar geçiriyorlar’
Hokkaido’daki nehirlerde yumurtlayan pembe somon balığı, kışı denizde geçirir, ardından Ağustos ile Ekim ayları arasında Shiretoko’daki derelere yumurtlamak için geri döner. Boz ayılar genellikle derenin yukarısına doğru ilerlerken somonları pusuda bekler, ancak nehir balıklarının azlığı nedeniyle denizde yüzmek zorunda kalır.
Tur teknesi kaptanı Katsuya Noda, Asahi Shimbun‘a “Bazı ayılar gerçekten zayıfladı. Geçen yıl olduğu gibi nehirlerde balık kalmadığı için zor zamanlar geçiriyorlar” diye konuştu.
Uzmanlar, Hokkaido açıklarındaki deniz yüzeyi sıcaklıklarının Temmuz ortasından Ağustos 2021’in başına kadar 20°C’nin üzerinde kaldığını bildirdi. Söz konusu sıcaklık yılın bu dönemi için ortalamanın 5°C üzerinde.
Hokkaido Üniversitesi‘ndeki araştırmacılar, küresel ısınmanın mevcut hızıyla devam etmesi halinde ada çevresindeki deniz suyu sıcaklığının 1980’lerdeki seviyelere kıyasla 2090’larda 10°C’ye kadar artacağı konusunda uyarıda bulundu.
‘Gerçekten ciddi bir durum’
Shiretoko Doğa Vakfı‘ndan Araştırmacı Masami Yamanaka, Asahi’ye somon eksikliğinin düşük meşe palamudu hasadı ile birleştiğinde boz ayı yavruları üzerinde yıkıcı bir etki yarattığını söyledi.
Yamanaka, “Bu yıl doğan yavruların tahminen yüzde 70 ila yüzde 80’i öldü. Gerçekten ciddi bir durum” dedi.
Hokkaido Somon Yayılma Derneği‘ne göre balıkçılar, 25 Temmuz ile 5 Eylül 2020 arasında Japonya’nın en kuzeyindeki ana ada olan Hokkaido’daki nehirlerde 482 bin 775 pembe somon yakaladı; ancak geçen yıl bu sayı yalnızca 23 bin 298’di.
Her iki yılda bir yüksek oranda avlanma yapıldığını gösteren istatistiksel kanıtlar göz önüne alındığında, 2022’de ağdan çıkan balık miktarı şaşırtıcı derecede azdı.
Öte yandan meşe palamudundaki azlığın, insanlara yönelik ayı saldırılarının sayısındaki artışın nedeni olduğu da belirtiliyor. Ayılar Japonya’nın kuzeyindeki diğer bölgelerde de yiyecek bulmak için kalabalık bölgelere giriyor.
Japonya tarihinde bir ilk: Bin 56 boz ayı öldürüldü
Nisan 2022’ye kadar Hokkaido’da toplam bin 56 boz ayı yakalanıp öldürüldü; yerel yönetime göre bu tarihteki en yüksek rakam ve sayı ilk kez bini aştı. Toplamda 999 boz ayı, mahsullere zarar verdiği veya tehlike arz ettiği düşünüldüğü için yok edildi.
Ayıların karıştığı olaylarda yaralanan veya ölen kişi sayısı aynı dönemde 14 oldu; mahsul hasarının 262 milyon Yen (47,9 milyon TL) olduğu tahmin ediliyor; her ikisi de tarihteki en yüksek rakamlar.
