İklim değişikliğiyle ilgili hazırladığı hukuki ve cezai sorumluluğa ilişkin rapor, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nde (AKPM) kabul edilen TBMM Sanayi ve Ticaret Komisyonu Başkanı Ziya Altunyaldız, yeni dönemde atılacak adımları Türkiye Gazetesi’nden Ebru Karatosun‘a anlattı.
“Çevre suçu” tanımı yapmayı öngördüklerini belirten Altunyaldız, “Kirleten bedelini öder. İklimden zarar görenler de hayat haklarının ihlali gerekçesiyle dava açabilir” ifadelerini kullandı.
‘Kirleten öder’
Altunyıldız, “Ülkemizin yeşil devrimde önemli bir aktör olacağını pozisyonladığımız zaman, iklim kanununda bu alanda önemli düzenlemeler olmasını bekliyoruz. Endüstriler ve bakanlıklar başta olmak üzere kimin neyin ne kadar yapması gerektiğine dair hususlar düzenlenmelidir. Bizim raporumuzda çok net bir ifade var; ‘kirleten öder’ diye. Dolayısıyla evet, kim kirletiyorsa, kim zarar veriyorsa bunun bedeli neyse öder” dedi.
İnsanlar dava açabilecek
Raporda, ‘çevre suçu’ diye bir suç öngörüldüğünü belirten Altunyıldız, “Eğer, ‘Çevre suçuna ilişkin bir fiil varsa sorumlu mutlaka bu fiili işleyen kişidir’ diyor. Hem küresel anlamda hem ülke bazında izleme ve takip sistemlerinin kurulmasını da öneriyoruz. Ülkelerin gerekli düzenlemeleri yapması durumunda çevre kirliliğinden zarar gören bir vatandaş hayat hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle dava açabilecek. Şu anda bile yerel mevzuatların eksik olduğu bir düzende bile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne dayanarak farklı ülkelerde davalar açılmaya başlandı. Vatandaş, sorumlu kimse kamu idareleri veya bakanlıklardan tazminat isteyebilecek ya da zararın giderilmesini talep edebilecek. İklim kanunu ve bir de stratejik eylem planıyla ilgili çalışmalar yapacağız” ifadelerini kullandı.
Raporun ardından Avrupa Konseyi bünyesinde bir komite oluşturulduğunu belirten Altunyaldız, “Komite, çevrenin tahribatıyla ilgili ülkelerin yapacağı düzenlemelerde ortak bir anlayış geliştirme, düzenleme yapma ve muhtemel ceza öngörülerini ortaya koymaya dair konvansiyon çıkaracak. Bu konvansiyon oluştuktan sonra üye ülkelerin imzasına ve onayına açılacak. Üye ülkeler de buna ilişkin olarak kendi mevzuatlarında hızlı bir düzenleme yapacak” dedi.
